وضعیت نامساعد آبسنگ‌های مرجانی خلیج فارس

 پژوهشگر و محقق آبسنگ‌های مرجانی با بیان اینکه وضعیت آبسنگ‌های مرجانی خلیج فارس در آبهای ایران چندان مساعد نیست، گفت: برای حفاظت و مطلع بودن از وضعیت آبسنگ‌های مرجانی در آبهای ایرانی خلیج‌فارس و دریای عمان، تهیه نقشه پراکندگی آنها الزامی است.

به گزارش ایرنا، حمید رضایی در کارگاه «مرجان های خلیج فارس و دریای عمان» که به صورت وبینار در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی برگزار شد، به سخنرانی با موضوع «ارزیابی صخره های مرجانی در غرب اقیانوس هند با تأکید بر خلیج فارس و خلیج عمان» پرداخت و افزود: چند سالی است که در جزایر ایرانی خلیج فارس در حال مطالعه وضعیت آبسنگ های مرجانی هستم که در این مدت موفق به تهیه نقشه آبسنگ های مرجانی در برخی جزایر مانند لارک، کیش، هنگام، شیدور و بنی فارور شدیم.

وی با تاکید بر اینکه این نقشه ها باید به طور مداوم به روز شوند، اظهار داشت: با شرایطی که آبسنگ های مرجانی ما دارند داشتن یک نقشه کامل برای تمام جزایر ایرانی خلیج فارس الزامی است.

این پژوهشگر ادامه داد: به عنوان مثال اولین جزیره حفاظت شده در خلیج فارس شیدور است که نقشه های ۱۰ سال پیش آن موجود است که بر اساس آن جمعیت آبسنگ های مرجانی حدود ۱۰ درصد بود که نقشه یک سال و نیم پیش آن نیز وجود دارد که نشان می دهد جمعیت ابسنگ ها به چهار درصد رسیده است، البته بیشتر آنها مرجان های سخت هستند. چون مرجان های نرم نیزر داریم که ساختارشان با مرجان های سخت متفاوت است.

رضایی درباره سفیدشدگی مرجان ها گفت: معمولا در ساختار آهکی مرجان ها تک سلولی زندگی می کند که موجب رنگ دادن به مرجان ها می شود زمانی که دمای آب بالا می رود این سلول ها از مرجان ها جدا می شوند و این مساله موجب سفید شدگی آنها می شود ، اگر این دور ماندن بیشتر از دو ماه طول بکشد دیگر آن مرجان به طور کامل می میرد و از بین می رود.

وی افزود: البته یک نوع مرجان به عنوان مرجان های نرم نیز وجود دارد که نسبت به مرجان های سخت کمتر در معرض سفید شدگی قرار دارند چون هم در اعماق بیشتری نسبت به مرجان های سخت زندگی می کنند و هم اینکه آن تک سلول را ندارند ، البته برخی این تک سلول را دارند اما چون در اعماق بیشتر که آب سردتر است زندگی می کنند کمتر سفید می شوند. در واقع مرجان های سخت به ویژه یک نوع ان به عنوان شاخه گوزنی آسیب پذیر ترند.

رضایی به عوامل تخریب آبسنگ های مرجانی اشاره کرد و گفت: در تخریب مرجان ها عوامل انسانی و طبیعی دخیل هستند ، عوامل انسانی مانند ساخت و ساز، غواصی توسط گردشگران، نشت نفت، ورود فاضلاب ، دزدی مرجان ها برای فروش و  تورهای ماهیگیری چندین کیلومتری و عوامل طبیعی مانند شکوفایی جلبکی و گرم شدن آب دریا است که باید همه آنها را تا حد امکان کاهش داد.

پژوهشگر و محقق آبسنگ‌های مرجانی ادامه داد: البته بروز برخی توفان ها نیز به مرجان ها آسیب می زند ، مثلا توفان گونو در دریای عمان مرجان ها را می شکند، یا بادهای مانسون رسوب دریا را زیاد می کند و شوری آب دریا را پایین می آورد، همچنین یک نوع مرجان با نام شاه خواری وجود دارد که مرجان ها را می خورد.

وی تاکید کرد: مشکل ما این است که مطالعات دقیقی در زمینه مرجان ها صورت نگرفته تا بدانیم چند درصد مرجان های ما سفید شده اند، البته سفیدشدگی در هر سال متفاوت است مثلا سال ۱۹۹۶ و ۱۹۹۸ که دمای آب خلیج فارس افزایش یافته بود مرجان های زیادی سفید شده بودند یا در کیش در سال ۱۳۸۷ مرجان ها سفید شده بودند، در واقع مکان هایی که شیب ساحل در آن کم و تابش نور بیشتر است مرجان ها بیشتر آسیب می بینند مانند جزیره کیش و هندورابی اما مکان هایی که شیب ساحل بیشتر و عمیق تر است مانند جزیره فارور مرجان ها کمتر آسیب می بینند چون کمتر تحت تاثیر نور آفتاب قرار می گیرند.