چگونه گفت‌وگوهای گستاخانه
و دردناک با خود را
متوقف نماییم؟
«سال‌ها خود را نقد کردید و به نتیجه نرسیدید. [حال] سعی کنید خود را به اثبات برسانید و ببینید چه اتفاقی می‌افتد!»‍لوییس هِی
ما تقریباً هر روز و در دقایقی، با بی‌رحمی به ملامت خود می‌پردازیم. ما حتی در بسیاری از اوقات متوجه هم نمی‌شویم که چه ادبیات منفی‌ای را در هنگام سخن گفتن از خود یا حرف زدن با خود، به کار می‌بریم. ما تقریباً نخستین کسانی هستیم که باعث پایین آمدن ارزش و اعتبارمان می‌گردیم. اولین کسانی هستیم که از خود انتقاد می‌کنیم و از این بابت خود را عذاب می‌دهیم. در حقیقت ما سخت‌گیرترین منتقدان خود هستیم. بنابراین به نظر می‌آید که به یک تمرین مهم نیازمندیم: دوست داشتن خود! اغلب ما تحقیر کردن خود در هنگام سخن گفتن از خود یا با خود را به این دلیل به رسمیت شناخته‌ایم که از اعتماد به نفس اندک رنج می‌بریم. آنچه در ادامه می‌آید راهکارهایی است که می‌توان با تکیه بر آن ها بر کمبود اعتماد به نفس غلبه نمود و لحنی بهتر را برای صحبت کردن با خود، انتخاب کرد:
1- خاطرات‌مان را بنویسیم
وقت‌ش رسیده که یک دفتر خاطرات جدید بخریم. این بار به جای آن‌که در آن درباره‌ی ان‌چه که گفته‌ایم و کرده‌ایم بنویسیم، بیشتر روی نوشتن درباره‌ی چیزهایی تمرکز کنیم که عشق و اهمیت دادن‌مان نسبت به خودمان را اثبات می‌کند. مثلاً اگر چاق هستیم، به جای آن‌که مدام خودمان را بابت ران‌های بزرگ‌مان سرزنش کنیم، می‌توانیم شکرگزار باشیم که ران هایی قوی داریم که ما را در دوهای طولانی یاری خواهد داد. بعد از چند روز انجام مداوم این عمل در خواهیم یافت که این طرز برخورد، خودبخود افکار منفی را پیش از آن‌که سر برسند و بتوانند اوضاع را بحرانی‌تر کنند، دفع می‌کند.
2- استفاده از کلمات «باید، حتما انجام می‌دهم و مجبورم» را کاهش دهیم
دقت کرده‌اید که این کلمات چه احساس گناه غیرضروری‌ای به ما می‌دهد؟! پس چه بهتر که کلماتی مهربانانه‌تر را جایگزین آن‌ها کنیم، مثلاً بگوییم «من انتخاب کرده‌ام که». برای مثال شب‌هنگام وقتی ساعت را برای زنگ زدن تنظیم می‌کنیم، به جای این‌که به خود بگوییم: «باید صبح زود بیدار شوم تا ورزش کنم»، به خود بگوییم: «من انتخاب کرده‌ام صبح زود بیدار شوم که ورزش کنم.» چه بهتر که این‌همه قیودِ «باید» را از زندگی‌مان حذف کنیم تا احساس بهتری درباره‌ی خود بیابیم.
3- لبخند بزنیم
فرض کنیم که در یک مسابقه‌ی دوی مارتن شرکت کرده‌ایم. به جای آن‌که مدام خودمان را ملامت کنیم که چرا نمی‌توانیم تندتر بدویم، مسابقه را با این هدف آغاز کنیم که تا آن‌جایی که می‌توانیم لبخند بزنیم. احساسی که در این حالت خواهیم داشت، فوق‌العاده خواهد بود.
تصورش را بکنید که این کار چه حس خوبی به ما می‌دهد، تماشاگران هم متوجه این لبخند ما می‌شوند و تشویق‌مان می‌کنند. حالا چقدر سرشار از انرژی مثبت شده‌ایم؟! سعی کنیم لبخند بزنیم و این لبخند را حفظ کنیم تا ببینید چقدر حس بهتری نسبت به گذشته خواهیم داشت. خود را در حال لبخند زدن حین انجام هر کاری تصور کنیم، مثلاً عبور از خیابان یا جواب دادن به تلفن. خواهیم دید که پس از مدت‌زمانی کوتاه، این تبسم به یک لبخند درخشان تبدیل خواهد شد.
4- به خودمان پاسخ مثبت دهیم و نه گفتن را، برای پاسخ به بقیه نگه داریم!
گاهی اوقات، لازمه‌ی دادن پاسخ مثبت به خواسته‌های خودمان، جواب منفی به دیگران است. ما نیاز داریم که انگیزه‌هایی را که منجر به پاسخ مثبت به دیگری می‌شود، تمرین نماییم. اگر این فرد، شخص محبوب یا قبل احترام برای ما باشد، در صورتی که پاسخی را که برای او مناسب می‌دانیم عملی ننمایم، ناامیدی بزرگی نسبت به خود در ما ایجاد می‌شود. تصورش را بکنیم، چقدر عالی می‌شد اگر تنها زمانی که در وجودمان احساس توان انجام کاری را برای دیگری می‌دیدیم، به او پاسخ مثبت می‌دادیم. در این صورت دیگر خشمی به وجود نمی‌آمد و آن‌چه را که برای افراد دیگر انجام می‌دادیم، سرشار از لذت و رضایت می‌بود. عملی کردن چنین تصمیمی می‌تواند منجر به این شود که واقعاً احساس مفید بودن داشته باشیم و حسی مثبت از خودمان را تلقی و تجربه نماییم.
5- این را بپذیریم که مجبور نیستیم مانند بقیه باشیم
برای این کار، باید بیاموزیم که کمتر نگران طرز تلقی دیگران از خودمان و تصمیم‌های‌مان باشیم. در این‌ مرحله اگر این تصمیم‌ها برخاسته از وحدت وجودی و صداقت ما باشد، می‌توانیم برخوردی معقول و راحت با انتخاب‌های‌مان داشته‌باشیم. این موضوع در طرز سخن گفتن‌مان با خود نیز مؤثر است، چرا که دیگر به خود نمی‌گوییم: اگر دیگران از من راضی نباشند، به این معنا است که حتماً فرد بدی هستم. حقیقت این است که افرادی هستند که اصلاً از ما خوش‌شان نمی‌اید، پس طبیعی است که همه هم از ما خوش‌شان نیاید. وقتی این حقیقت را بژذیریم که دیگران نباید لزوماً دوست‌مان داشته‌باشند، حس آزادی فوق‌العاده‌ای به ما دست خواهد داد.