افزایش عمق دریاچه ارومیه در تابستان سال جاری

مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه: وسعت دریاچه ارومیه 

در تابستان امسال به 3200 کیلومترمربع رسیده و دریاچه عمیق‌تر نیز شده است

خلیل ساعی -مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی-، می‌گوید: بر اساس مطالعات سازمان فضایی کشور، دریاچه ارومیه در تابستان امسال عمیق‌تر شده است. به گفته وی با توجه به روان‌آب‌های شیرینی که وارد دریاچه می‌شود، انحلال در دریاچه رخ داده و نمک‌های کف دریاچه در آب حل شده و دریاچه کمی عمق پیدا کرده که این وضعیت کاسه‌ای موقعیت خوبی برای دریاچه است، در حالی که اگر دریاچه به حالت بشقابی باقی می‌ماند، تابش آفتاب موجب تبخیر آب می‌شد. آن‌طور که این مقام مسوول به خبرگزاری ایرنا گفته، تراز اکولوژیک دریاچه در سال ۱۳۸۴ شمسی ۱۲۷۳.۵۶ متر بود که در سال ۱۳۹۲ شمسی به ۱۲۷۰.۷۰ متر رسید. این در حالی است که میانگین افت تراز دریاچه بین سال‌های ۱۳۷۵ تا سال‌های ۱۳۹۲ شمسی سالانه ۴۰ سانتی متر بود و اگر اقدامات احیایی انجام نمی گرفت و این روند نزولی ادامه می‌یافت، آب دریاچه به صفر می‌رسید.ساعی با اشاره به مقایسه تصاویر ماهواره لندست از وضعیت این پهنه آبی در سال‌های ۹۳ و ۹۸ ادامه می‌دهد: با آغاز مطالعات و انجام اقدامات احیا توسط ستاد احیا در سال‌های ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ شاهد وضعیت تثبیت دریاچه بودیم و پس از این دوره تراز دریاچه افزایش یافت و رسیدن به تراز اکولوژیک ۱۲۷۴.۱ تا سال ۱۴۰۶ از اهداف ستاد احیاست که دراین تراز امکان پرورش آرتیمیا وجود دارد. مدیر دفتر منطقه ای ستاد احیای دریاچه ارومیه با بیان اینکه تراز سطح آب دریاچه در مردادماه امسال نسبت به سال گذشته یک متر و ۲۰۰ سانت افزایش یافت، خاطرنشان می‌کند: در وضعیت مطلوب قرار داریم، ولی فریب این وضعیت را نباید خورد چراکه اگر دریاچه را به حال خود رها کنیم با بالا رفتن دما و تبخیر آب دوباره با مشکل مواجه می شویم. این مقام مسوول در ستاد احیای دریاچه ارومیه در خصوص مقایسه وضعیت دریاچه طی سه دوره ترسالی می‌گوید: ۴۱۴ میلی متر بارش در سال آبی ۸۶-۸۵ داشتیم که با این وجود تراز دریاچه ۱۵ سانتی‌متر پایین آمده بود، ۴۰۹ میلی‌متر نیز در سال آبی ۸۹-۸۸ داشتیم که در آن سال ۱۲ سانتی متر تراز دریاچه کاهش یافته بود. ساعی در ادامه می‌افزاید: در سال آبی ۹8-۹7 در حدود ۴۸۸ میلی متر بارش داشتیم که با توجه به اقدامات انجام شده در حوزه آبریز دریاچه ارومیه موجب شد ۱۰۵ سانتی‌متر تراز دریاچه افزایش یابد این در حالی است که در سال‌های قبل با وجود میزان بارش‌های مشابه شاهد کاهش تراز دریاچه بودیم. ساعی با اشاره به اینکه حق‌آبه دریاچه ارومیه سالانه سه میلیارد و ۴۲۶ میلیون مترمکعب است، عنوان می‌کند: از این مقدار باید ۹۸۸ میلیون مترمکعب از محل کاهش مصرف آب در بخش کشاوری و یک میلیارد و ۴۲۰ میلیون مترمکعب آب از محل منابع آب جدید از جمله آب زاب کردستان، آب تصفیه‌خانه‌ها و روان‌آب‌ها تامین و به پیکرده دریاچه وارد شود. وی ادامه می‌دهد: از مجموع ۹۸۸ میلیون متر مکعب محل کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی در حدود ۶۶۷ میلیون متر مکعب از محل مدیریت مصرف آب خارج مزرعه و ۳۲۱ میلیون متر مکعب نیز از محل مدیریت مصرف آب داخل مزرعه تامین می شود. مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی با تاکید بر لایروبی رودخانه‌ها، می‌افزاید: در آذربایجان شرقی به طول ۱۴۲ کیلومتر لایروبی مسیل‌ها انجام گرفته است که موجب شده آب به صورت فلشینگ وارد پیکره دریاچه شده است.

افزایش 40درصدی مساحت دریاچه ارومیه

در فروردین ماه سال جاری هر چند که برخی خبرها پرآب شدن دریاچه ارومیه را در اثر جاری شدن سیلاب‌های آن زمان در پی داشت، ولی داده‌های سازمان فضایی ایران نشان داد که ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیا تنها ۴۰ درصد افزایش مساحت داشته است. به گزارش ایسنا، بر اساس آخرین داده های فضایی در فروردین ماه امسال، مساحت دریاچه ارومیه در هفته نخست فروردین سال ۹۸ (تا ۳ فروردین) نسبت به زمان مشابه در سال گذشته، ۴۰ درصد افزایش یافته و در تاریخ ۳ فروردین ماه این وسعت به ۲۸۹۰ کیلومتر مربع رسیده بود. تصاویری که از سوی سازمان فضایی تا ۳ فروردین ماه امسال تهیه شده بود، نشان می‌داد که در ۵ فروردین ماه سال ۱۳۹۷ مساحت دریاچه ارومیه ۲۰۹۷ کیلومتر مربع بوده و این میزان در ۳ فروردین ماه سال جاری به ۲۸۹۰ کیلومتر افزایش یافته بود. در آن زمان اگرچه افزایش مساحت دریاچه ارومیه موجب خوشحالی و خرسندی شد،  اما به گفته بسیاری باید دید که با شروع فصل گرما و خشکسالی و افزایش تبخیرها وضعیت این دریاچه به چه صورت خواهد شد.

در آستانه افزایش ۲ متری ارتفاع سطح آب

در خردادماه سال جاری نیز خلیل ساعی، مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان شرقی با اشاره به اینکه هم اکنون تراز دریاچه ارومیه ۱۲۷۱.۹۴ متر است، گفته بود: این مقدار در مقایسه با ابتدای سال آبی جاری در مهر ماه ۹۷، یک متر و ۶۷ سانتی‌متر افزایش ‌یافته است. وی به خبرگزاری تسنیم گفته بود اقدامات ستاد احیای دریاچه ارومیه در مدیریت و هدایت آب‌ها به سمت پیکره دریاچه ارومیه علاوه بر افزایش چشمگیر بارش‌ها در افزایش حجم و سطح آب دریاچه ارومیه بسیار موثر بوده و تا به امروز 83 میلیون مترمکعب آب از سدهای استان به پیکره دریاچه ارومیه رهاسازی شده است که فقط از سد قلعه چای عجب‌شیر تا به امروز 50 میلیون مترمکعب رهاسازی صورت گرفته است. ساعی گفته بود: از سد علویان مراغه هم به‌رغم نداشتن برنامه رهاسازی، 33 میلیون مترمکعب آب از این سد به سمت دریاچه ارومیه هدایت شده است. به گزارش ایرنا، دریاچه ارومیه در شمال غربی کشورمان واقع است که میان ۲ استان آذربایجان غربی و شرقی قرار گرفته ‌است. مساحت این دریاچه در تابستان ۲۰۱۵ میلادی حدود شش هزار کیلومتر مربع بود که در ردیف بیست و پنجمین دریاچه بزرگ دنیا از نظر مساحت قرار می‌گرفت. این دریاچه بزرگ‌ترین دریاچه داخلی ایران و دومین دریاچه بزرگ آب شور دنیا محسوب می‌شد. آب این دریاچه بسیار شور بوده و بیشتر از رودخانه‌های زرینه‌رود، سیمینه‌رود، تلخه رود، گادر، باراندوز، شهرچای، نازلو و زولا تغذیه می‌شود. دریاچه ارومیه از اواسط دهه ۱۳۸۰ شمسی شروع به خشک شدن کرد و در مدت کمی وسعت آن به شدت کاهش یافت، اما نجات دریاچه از بحران مورد تأکید دولت یازدهم و در ادامه آن دولت دوازدهم قرار گرفت و بر این اساس کارگروه ملی نجات با مدیریت معاون اول رییس‌جمهوری تشکیل شد.