اجرای طرح حفاظت از آهوان جزیره خارگ

مدیرکل حفاظت محیط زیست بوشهر: برای حفظ بقای ۹۰۰ راس آهوی موجود در جزیره خارگ، طرح حفاظت از آنها در این جزیره اجرایی می‌شود

به گفته فرهاد قلی‌نژاد طی آخرین آماربرداری از آهوان جزیره خارگ که در مردادماه سال جاری صورت گرفته، شمار آنان بیش از ۹۰۰ رأس تخمین زده شد که برای حفظ بقای این حیوانات علاوه بر اجرای طرح حفاظت از آهوان خارگ که با برنامه‌هایی نظیر کاهش تصادفات جاده‌ای، ایمن‌سازی راه‌ها و اقدامات پیشگیری و کنترل بیماری همراه است، برنامه‌ریزی برای کاهش جمعیت کنونی نیز در دستور کار اداره محیط زیست بوشهر قرار دارد. مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان بوشهردر ادامه می‌افزاید: برای حفظ تعادل زیستی و مدیریت جمعیتی آهوان با توجه به شرایط خاص جغرافیایی، سوق الجیشی و اجتماعی جزیره خارگ بویژه محدودیت زیستگاهی بدلیل کمبود فضای زیستی و غذا در جزیره اجرائی ترین راهکار کنونی خروج تعدادی از آنها از جزیره و تعدیل جمعیت این وحوش در حد استانداردهای زیستگاهی است. آن‌طور که قلی نژاد به خبرگزاری ایرنا گفته، شرایط اجتماعی و امنیتی جزیره در کنار شرایط جغرافیایی عواملی است که عملیات تعدیل و خروج آهوان را با چالش روبه‌رو می‌کند. به گفته وی تردد دریایی برای خروج آهوان و نیاز به گرفتن مجوز های متعدد برای خروج وحوش باتوجه به شرایط این جزیره عملیات مورد نظر را با کندی روبرو میکند.

این مقام مسوول محیط زیست بوشهر در ادامه می‌گوید: بخشی از آهوان می تواند به زیستگاه های مستعد این پستاندار در کشور منتقل شود که ملاک های انتخاب زیستگاه از یک طرف همگرایی ژنتیکی بین آهوان پیرامون زیستگاه انتخاب شده و آهوان خارگ و از طرف دیگر لزوم وضعیت مناسب جغرافیایی، توپوگرافی محل و بخصوص شرایط مساعد حفاظتی از این گونه است.

اولویت در انتقال به زیستگاه‌های مکمل

به گفته قلی‌نژاد، اولویت اداره کل حفاظت محیط زیست استان بوشهر انتقال آهوان خارگ به زیستگاه های مکمل و مشابه در استان است.

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان بوشهر عنوان می‌کند: عقد تفاهم نامه با  شرکت نفت فلات قاره  در پشتیبانی از آهوان خارگ از نظر مساعدت در تامین علوفه و کنترل بیماری و همچنین همکاری در انجام پروژه تعیین وضعیت ژنتیکی آهوان جزیره از اقدامات در حال اجراست.

به گفته وی بیشترین تاثیر بروز بیماری در آهوان خارگ مربوط به اوایل دهه 80 به‌خصوص سال‌های ۸۲ و ۸۳ در اثر بیماری «جرب» بوده که جمعیت آهوان را از یکهزار راس به کمتر از صد راس رساند. قلی نژاد در ادامه بیان می‌کند: سایر موارد بیماری در سالهای اخیر که باعث تهدید  جمعیت آهوان شده به صورت بسیار محدود و مقطعی بوده است که طی رایزنی های انجام شده در سالیان گذشته، شبکه دامپزشکی شهرستان بوشهر بازدیدهایی از جزیره را در دستور کار خود قرار داده است.  این مقام مسوول محیط زیست بوشهر یادآورمی‌شود: در سال جاری یک دامپزشک نیز در اداره کل محیط زیست استخدام شد که ( تا زمان امکان حضور دائم یک دامپزشک) عملیات سرکشی و بازدید مستمر و دوره ای از آهوان جزیره در حال انجام و در ماه های أخیر بازدیدهای مستمر و بررسی آبشخورها نیز انجام گرفته است.

بزرگ‌ترین مشکل تهدیدکننده آهوان

قلی نژاد ادامه می‌دهد: در حال حاضر محدودیت زیستگاهی و تردد آهوان از محل های خیابانها و راه های مواصلاتی در جزیره بزرگترین مشکل تهدید کننده آهوان است. وی عنوان می‌کند: افزایش جمعیت این چالش ها را بیشتر می کند طوریکه سالانه حدود صد راس آهو به واسطه تلفات جاده ای در جزیره تلف می شوند. قلی نژاد یادآور می‌شود: شرایط خاص و وضعیت دسترسی آهوان باعث می شود با وجود اقدام های دامپزشکی و تیمار بیشتر تصادفات جاده ای به مرگ آهوان منجر شود. به گفته وی، با وجود آنکه طبق روال و متد علمی جهانی از در دسترس ترین روش های تعدیل جمعیت، صدور پروانه شکار وحوش است در جزیره خارگ بواسطه شرایط خاص امنیتی و اجتماعی این گونه، هیچگاه این رویه در دستور کار محیط زیست نبوده است. وی ادامه می‌دهد: از این رو شایعاتی مبنی بر مجوز شکار و یا صادرات گوشت آهو به طور کامل بی اساس و کذب است. قلی نژاد تصریح کرد: صادرات گوشت آهو نیز به طور صرف از طریق مراکز تکثیر و پرورش آهو در کشور و پس از دریافت مجوز های لازم از دستگاه های مرتبط امکان پذیر است  که تاکنون از  مراکز تکثیر و پرورش این حیوان در استان این فعالیت اقتصادی صادراتی صورت نگرفته و مجوزی نیز صادر نشده است .

مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان بوشهر می‌افزاید: برای تامین آب و علوفه با تعبیه مخزن نگهداری آب و احداث آبشخور اقدامات موثر و کافی صورت گرفته و همچنین  در خصوص تامین علوفه نیز شرکت  نفت فلات قاره با توجه به قرارداد همکاری فی ما بین، مساعدت لازم را در این خصوص انجام می دهد. قلی نژاد بیان می‌کند: در صورت عدم انجام اقدات مدیریتی و در رأس آنها عملیات تعدیل آهوان علاوه بر افزایش آمار تصادفات جاده ای، جمعیت این وحوش نیز در جزیره به صورت چشمگیری با توجه به پیش بینی زاد و ولد های مناسب آنها افزایش خواهد یافت که در این بین نگران کننده ترین اتفاق، احتمال بروز بیماری در اثر افزایش تراکم آنها و کمبود فضای زیستی و نامساعد شدن شرایط  زیستگاهی است. وی تاکید می‌کند: آهوان جزیره خارگ باتوجه به شرایط کلی این پناهگاه حیات وحش تعادل جمعیتی نداشته نیاز به انجام اقدام مدیریتی داشته و اجرای اقدامات مدیریت جمعیت برای حفاظت موثر از آنها اجتناب ناپذیر است.  به گفته قلی‌نژاد در این راه با وجود  مشکلات ارائه شده، اعتماد همه عموم اهالی خارگ و مسئولان دستگاه های اجرایی به کارکنان  محیط زیست  و مساعدت آنها در تسهیل انجام این عملیات حساس و مهم بسیار ضروری و ارزشمند خواهد بود. مدیرکل حفاظت محیط‌زیست استان بوشهر بیان‌ می‌کند: ساکنان جزیره خارگ علاقه خاصی به آهوان داشته به طوری که شکار آهوان از سوی بومیان صورت نمی گیرد و جامعه بومی  و محلی در حفاظت از گونه همواره همکاری و همراهی های جدی داشته و با هر گونه شکار و آسیب به جمعیت آهوان مخالف هستند. گفتنی است  چندی قبل نیز مدیرکل حفاظت از محیط زیست استان بوشهر گفته بود: براساس عملیات آماربرداری تابستانه آهوان خارگ و افزایش جمعیت صورت گرفته، اقدام های تعدیلی برای مدیریت جمعیتی آنها ضروری است. به گفته قلی نژاد عملیات آماربرداری تابستانه از آهوان خارگ ۱۴ و ۱۵ مردادماه سال جاری با همکاری کارشناسان اداره محیط زیست بوشهر انجام گرفت.