نمایشگاه کم‌جان گردشگری

برآورد می‌شود سفرهای خروجی در نوروز امسال ۶۰ درصد کمتر و سفر داخلی افزایش پیدا کنددوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری تهران پس از چهار روز درحالی به کار خود پایان داد که مسؤولان آن را موفق ارزیابی کردند و شرکت‌کنندگان آن را در قیاس با سال گذشته، کم‌جان‌تر. تبلیغات محیطی نمایشگاه امسال مثل هر سال دیگر ناچیز بود، هرچند که همزمان با نمایشگاه امسال بخش‌هایی از تلویزیون به تبلیغ و اطلاع‌رسانی آن پرداختند که در آخرین روز نمایشگاه نتیجه داد و بالاخره محوطه نمایشگاه بین‌المللی تهران را با ازدحام مواجه کرد.قرار بود نمایشگاه امسال رویدادمحور باشد برای همین یکصد برنامه در حاشیه آن ترتیب داده شد که بیش از ۵۰ درصد این رویدادها به اجرای موسیقی و آوازهای محلی اختصاص داشت. دبیر دوازدهمین نمایشگاه هم توضیح داد که فقط ۱۲ رویداد برگزار نشد که البته برخی هم در خارج از ساعت تنظیم‌شده و با تأخیرهای طولانی برگزار شد. غیبت سفیر انگلیس، معاون وزیر اطلاعات و فرهنگ افغانستان، رسانه‌های روسیه، مدیر نمایشگاه بغداد، نمایندگان هند و البته بخش خصوصی ایران سبب لغو نشست‌های مرتبط با آن‌ها شد.

از طرفی قرار بود نمایشگاه امسال با رویکرد سفرهای داخلی برگزار شود برای همین بیش از ۷۰ درصد فضا به استان‌ها اختصاص داده شد که بسیاری از آن‌ها حضور قوی را به نمایش گذاشتند و به گفته بازدیدکنندگان، قیمت تورهای نوروزی‌شان به مراتب ارزان‌تر از تورهای آژانس‌های تهران بود، اما همچنان تبلیغ تورهای خارجی و تک‌فروشی ویزا در نمایشگاه غالب بود که معاون گردشگری نیز با توجه به حجم آژانس‌های فعال در ایران، آن را امری کاملاً طبیعی می‌داند.

فعالیت بیشتر آژانس‌های تهران نیز یا متمرکز بر فروش تورهای کشورهای همسایه برای نوروز بود یا فروش ویزای کانادا و شینگن که با قیمت‌های پراکنده‌ای تبلیغ می‌شد. ویزای کانادا در این نمایشگاه از ۱۴۰۰ دلار به بالا قیمت داشت، ویزای کار اروپا هم از جمله پرمخاطب‌ترین‌ها بود که قیمت آن از ۲۰۰ یورو شروع می‌شد.خوراک بخش جدایی‌ناپذیر گردشگری است اما تنها چیزی که همیشه از این بخش جذاب گردشگری قسمت نمایشگاه می‌شد، بوی روغن سوخته و کباب‌های جزغاله‌شده بود. برای همین مسؤولان نمایشگاه چاره را در اختصاص سالنی مشخصی به خوراک‌ها دیدند که نه تنها از این سالن خبری نبود بلکه از دومین روز نمایشگاه، بساط طبخ آش و خوراک و نان محلی در کنار چادرهای عشایری و بیرون سالن‌های نمایشگاهی پهن شد که اتفاقاً شلوغ‌ترین بخش را به خود اختصاص دادند.

بومگردی‌ها نیز از جمله بخش‌های پرمخاطب نمایشگاه امسال به شمار می‌آمدند که در هر استان اطلاع‌رسانی مرتبط با آن صورت می‌گرفت. امسال بازدیدکنندگان زیادی در جست‌وجوی بومگردی‌ها بودند که علت جامعیت آن‌ها هزینه پایین‌تر این اقامتگاه‌ها در قیاس با هتل‌ها و محیط خانوادگی و راحت‌شان بود. با این حال برخی از استان‌ها تبلیغات ضعیفی در این‌باره داشتند. مشخصات برخی از بومگردی‌ها نیز مبهم ارائه شده بود. اعلام نشدن قیمتِ قطعی هم از دیگر معایب آن‌ها به شمار می‌آمد.

عرضه صنایع‌دستی در نمایشگاه گردشگری امسال  تا حدی فضای آن را متفاوت‌تر از هر سال کرده بود، هرچند که قیمت بالای برخی از آن‌ها مخاطبان کمتری را جذب کرد. از طرفی بعضی هنرمندان که صنایع‌دستی‌های فراموش‌شده را در این نمایشگاه با قیمت‌های معقول‌تری عرضه کرده بودند در همان روزهای نخست تمام محصولاتشان را به فروش رساندند.مانور پوشاک سنتی و لباس اقوام با این‌که کمتر مورد توجه واقع شد یکی از نقاط قوت نمایشگاه امسال بود که در برخی استان‌ها به عنوان فرهنگ و جاذبه معرفی شده بود.

ولی تیموری، معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، نمایشگاه امسال را به مراتب موفق ارزیابی می‌کند و می‌گوید: نظر آقای مونسان رئیس سازمان هم که هر روز از نمایشگاه بازدید کرد همین است.

او در آخرین روز برگزاری نمایشگاه در جمع خبرنگاران حاضر شد و به جمع‌بندی آن‌چه در چهار روز برپایی دوازدهمین نمایشگاه بین‌المللی گردشگری رخ داد، پرداخت.

تیموری، فروش ویزا در آژانس‌ها را با توجه به آئین‌نامه موجود طبیعی است و درباره تبلیغات بیشتر تورهای خارجی گفت: این اتفاق با توجه به حجم زیاد آژانس‌هایی که در بخش تورهای خروجی کار می‌کنند غیرطبیعی نیست. هر سال همین‌طور بوده است. به این نکته توجه کنید که در دو سال گذشته آمار سفرهای خارجی ایرانی‌ها ۱۰ میلیون نفر بوده و اکنون این عدد با تعداد گردشگران ورودی متوازن شده است، اگر معتقدید فروش ویزا و تور خروجی در مقایسه با سال قبل در نمایشگاه بیشتر شده است پس جریان کاهش سفرهای خارجی چه می‌تواند باشد؟او اضافه کرد: وقتی با کشورهای خارجی برای تبادل گردشگر تفاهم می‌کنیم خیلی طبیعی است که شاهد حضور کشورهای دیگر در نمایشگاه‌های ایران برای فروش تورهایشان باشیم.معاون گردشگری با اشاره به پراکندگی نرخ ویزا در پاسخ به این پرسش که نظارت بر فروش ویزا و قیمت آن با کدام دستگاه است، گفت: وقتی در خیابان‌های تهران رانندگی می‌کنید قدم به قدم با پلیس روبه‌رو می‌شوید و اگر تخلف کنید جریمه خواهید شد؛ گردشگری هم شبیه آن است، و اگر تخلف شود و گزارش بدهند رسیدگی می‌شود.