ایران؛ کشوری بدون لیست اشیای تاریخی

معاون میراث فرهنگی: لیستی از اشیای تاریخی ایران که در موزه‌های دنیا وجود دارند، نداریم

با وجود آنکه ایران در زمره ۱۰ کشوری محسوب می‌شود که بیشترین اثر تاریخی در دنیا داراست اما هیچ فهرستی از اشیای تاریخی ایران که در موزه‌های دنیا نگهداری می‌شوند و حتا به نمایش گذاشته شده‌اند، وجود ندارد.

 درحالی که از یکسو برخی از منابع از وجود هزاران شی تاریخی ایران در موزه‌های دنیا خبر می‌دهند اما چون فهرستی از اسامی این اشیا وجود ندارد، نمی‌توان گفت موزه‌های دنیا چه تعداد و کدامیک از اشیای تاریخی ایران را نگهداری و حتا به نمایش گذاشته‌اند؟!

به طور مثال گفته می‌شود موزه لوور در فرانسه به تنهایی بیش از ۲۵۰۰ اثر باستانی و ارزشمند ایران را در بخش بزرگی که به نام «ایران» است به نمایش گذاشته است. تعدد و گستردگی این آثار به اندازه‌ای‌ست که این بخش تبدیل به یکی از بزرگترین بخش‌های موزه لوور شده است و برای دیدن همه این آثار؛ بیش از دو روز زمان نیاز است.

با وجود آنکه در بیش از سه دهه گذشته شاهد سفرهای مداوم مدیران مختلف میراث فرهنگی و موزه‌داران و مدیرکل‌های موزه‌های کشور به خارج از کشور و بازدید از موزه‌های مطرح دنیا مانند لوور و متروپولیتن و آرمیتاژ بودیم اما هنوز فهرستی جامع از اشیای تاریخی ایران که در موزه‌های دنیا به نمایش گذاشته شده‌اند، نداریم چه رسد به اشیایی که در مخازن نگهداری شده و احتمالا امکان نمایش و عرضه عمومی ندارند.

موزه‌ها لیست هایشان را در اختیار ما نمی گذارند

محمدحسن طالبیان (معاون میراث فرهنگی کشور) درخصوص این مهم گفت: فهرستی از اشیای تاریخی ایران که در موزه‌های دنیا وجود دارند، نداریم چراکه موزه‌های دنیا، این لیست را در اختیار ما قرار نمی‌دهند. از یکسو برخی از موزه‌ها تعامل خوبی با ما ندارند و از دیگر سو تهیه چنین فهرستی منوط به مسائل متعددی است.

آن طور که ایلنا نوشته او در پاسخ به این سوال که چرا نمی‌توانیم فهرستی از اشیای تاریخی ایران که در موزه‌های دنیا وجود دارند و ما توانسته‌ایم با آنها ارتباط و تعامل خوبی برقرار کنیم،‌ در دست داشته باشیم، گفت: از آثاری که در معرض دید عموم گذاشته می‌شوند و به صورت قانونی به نمایش درمی‌آیند و در کاتالوگ نمایشگاه‌ها چاپ می‌شوند، خبر داریم اما لیست آنها را نداریم. البته تعدادی از آثار هم هستند که از وجود آنها خبر نداریم. می‌دانیم تعدادی از آثار از تخت جمشید به خارج از کشور رفته و فقط تعدادی از آثار و اشیای تاریخی ما در کاتالوگ‌ها و کتاب‌های موزه‌ها چاپ شده است؛ اما لیست کاملی از این آثار نداریم. طالبیان خاطرنشان کرد: می‌دانیم که تعداد زیادی از آثار و اشیای تاریخی ایران در زیرزمین‌ها و انبارهای موزه‌های دنیا وجود دارد و باید به تدریج پیگیر این آثار باشیم.

لیستی وجود ندارد 

که نام موزه و شی باشد 

محمدرضا کارگر (مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی) نیز درخصوص وجود یا عدم وجود لیستی که نام اشیای تاریخی ایران که در موزه‌های دنیا وجود دارند در آن ذکر شده باشد، گفت:‌ شاید موردی بدانیم که چه آثاری در موزه‌های دنیا وجود دارد اما اینکه به صورت مشخص بدانیم چه آثاری از ایران در موزه‌های دنیا نگهداری می‌شود، خیر چنین لیستی در دست نیست.

او ادامه داد: تاکنون چندین بار این بحث مطرح شده است  و برخی افراد آمادگی خود را اعلام کرده‌اند که حاضر هستند طی یک قرارداد به شرط تامین هزینه‌ها، به کشورهای مختلف سفر کنند و رایزنی‌های لازم را برای انجام این کار را انجام دهند اما هنوز این کار به دلیل مشکلاتی که دارد، انجام نشده است.مدیرکل موزه‌ها و اموال منقول تاریخی افزود: در حال حاضر شاید بتوانیم از آثاری که در سراسر جهان در معرض دید عموم گذاشته شده، از طریق پرسش و پاسخ و دیدن آثار لیست، تهیه کنیم. این درحالی است که اشیای موجود در موزه‌های دنیا فقط آن اشیایی نیست که در معرض دید عموم گذاشته می‌شود بلکه تعداد زیادی از اشیا در مخازن موزه‌ها نگهداری می‌شوند.