سایت خبری پیام ما آنلاین | خطر بارش باران‌های نمکی

خطر بارش باران‌های نمکی





۴ مهر ۱۳۹۷، ۱۰:۳۵

خطر بارش باران‌های نمکی

دریاچه نمک به یک ناحیه جغرافیایی محصور گفته می‌شود که امکان جابه‌جا شدن و انتقال آب به صورت طبیعی را نداشته باشد. کشور ما دارای دریاچه‌های نمک متعددی است که به دلیل عوامل طبیعی و انسانی در معرض خشک شدن قرار گرفته‌اند و به گفته یک استاد زیست شناسی دانشگاه شهید باهنر از بین رفتن دریاچه‌های نمک علاوه بر به خطر انداختن زیست جانداران، زندگی و سلامت مردم را تهدید می‌کند.

آزاد تیموری با بیان اینکه دریاچه‌های آب شور به سرزمین‌های با وسعت کوچک یا بزرگی اطلاق می‌شود که محصور در خشکی هستند و املاح موجود در آب آن‌ها از دیگر دریاچه‌ها بیشتر است، اظهار کرد: املاح آن‌ها بیشتر شامل انواع نمک‌ها مانند کلرید سدیم با غلظت بسیار بالا و مواد معدنی حل نشده زیادی است. به عبارت دیگر، زمانی که یک منبع آبی در یک ناحیه جغرافیایی محصور شود به‌طوری که آب امکان جابه‌جا شدن و انتقال به‌صورت طبیعی را نداشته باشد باعث ایجاد دریاچه نمک می‌شود.

وی ادامه داد: قرار گرفتن این منبع آبی روی بسترهای نمکی و یا عبور رودخانه‌ها و سیلاب‌های تامین کننده آب دریاچه از روی گنبدهای نمکی و میزان تبخیر آب در ایجاد دریاچه نمکی و در میزان شوری آن دخالت دارد. دریاچه‌های نمک از زمان‌های بسیار دور منبع اصلی تولید نمک برای جوامع مختلف بشری بوده‌اند. علاوه بر این همیشه محیط‌های بسیار مناسبی را برای زندگی موجودات هالوفیل (Halophiles) فراهم کرده‌اند. موجودات هالوفیل به موجوداتی گفته می‌شود که در محیط‌های با شوری بالا زندگی می‌کنند مانند برخی از قارچ‌ها و جلبک‌ها که می‌توانند منحصر به فرد باشند.

این عضو هیات علمی بخش زیست شناسی دانشگاه شهید باهنر در ادامه با اشاره به اینکه در ایران دریاچه‌های نمکی و شور مهمی وجود دارند، گفت: از جمله آن‌ها می‌توان به دریاچه‌های طشک و بختگان در حوضه آبریز رودخانه کر در استان فارس اشاره کرد. رودخانه کر از کوه‌های مرتفع شمال استان فارس سرچشمه می‌گیرد و در نهایت به این دریاچه‌ها منتهی می‌شود. به این ترتیب منبع اصلی تامین کننده آب دریاچه است.

تیموری ضمن بیان اینکه در سال ۸۶-۸۵  با دیگر همکاران طرحی برای پایش دریاچه طشک و بختگان داشتیم، توضیح داد: در طول این سال، آب دریاچه قابل ملاحظه و محل زندگی پرندگان مهاجر زیادی نیز بود که به تعداد بسیار زیاد و در دسته‌های مختلف در اطراف دریاچه یافت می‌شدند اما متاسفانه در حال حاضر دریاچه تقریبا بدون آب است. این استاد دانشگاه با اشاره به اینکه دریاچه مهارلو در حوضه آبریز مهارلو در استان فارس از دیگر دریاچه‌های نمکی مهم در کشور است، گفت: منبع اصلی تامین کننده آب دریاچه مهارلو چشمه‌های متعددی است که در اطراف دریاچه وجود دارند. رودخانه فصلی خشک شیراز که از ارتفاعات کوه‌های شمالی سرچشمه می‌گیرد از دیگر تامین کننده‌های عمده آب دریاچه است. متاسفانه با توجه به برداشت بی‌رویه و بدون برنامه تمامی چشمه‌های اطراف دریاچه  که به‌صورت طبیعی تامین کننده آب دریاچه بودند، خشک شده‌اند. این دانشیار و عضو هیات علمی بخش زیست شناسی دانشگاه شهید باهنر ادامه داد: دریاچه نمک قم که در فاصله حدودا ۶۰ کیلومتری قم قرار دارد و دریاچه جازموریان که در مسیر رودخانه‌های فصلی و دائمی از جمله هلیل رود در جنوب شرق کشور از جمله دریاچه‌های نمک دیگر در کشور هستند. دریاچه ارومیه نیز از دیگر دریاچه‌های نمک شور و مهم کشور است که بزرگترین منبع آبی داخلی کشور به لحاظ وسعت است. این حوضه بسته در منتهی‌الیه تعداد زیادی از رودخانه‌های دائمی و چشمه‌ها قرار دارد که منبع اصلی تامین کننده آب دریاچه هستند. تیموری در ادامه در پاسخ به این پرسش که مهمترین علت خشک شدن دریاچه‌های نمک در کشور چیست، توضیح داد: علت‌های متعددی برای خشک شدن دریاچه‌ها (هم دریاچه‌های خشک و هم شور و نمکی) وجود دارد. این عوامل می‌توانند طبیعی یا حاصل فعالیت‌های مخرب انسانی در طول سالیان باشد. متاسفانه در خشک شدن دریاچه‌های کشور ما در یک دهه گذشته هر دو عامل نقش زیادی دارند.

به اشتراک بگذارید:





نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *