سایت خبری پیام ما آنلاین | ایران و سیاست خارجی

ایران و سیاست خارجی





۳۰ تیر ۱۳۹۷، ۹:۳۲

ایران و سیاست خارجی

یدالله اسلامی

سیاست عدمی؛ موازنه منفی؛ نه شرقی نه غربی که از زمان قاجار تا بر آمدن جمهوری اسلامی مبنای سیاست خارجی ایران بود بر پایه موقعیت جغرافیایی – سیاسی ایران  تدوین شده سیاستی راهبردی و خردمندانه بود. واقع شدن در چهارراه بین المللی و داشتن منابع غنی نفت و گاز و سایر کانی‌ها تدوین سیاستی درست بر پایه منافع ملی و در راستای توسعه و پیشرفت کشور، پرهیز از درگیر شدن در منازعات را به موضوعی با اهمیت تبدیل کرده و خلاف این سیاست راه را بر توسعه بسته و مشکلات بسیاری به بار خواهد آورد. البته همین موقعیت جغرافیایی فرصت‌هایی بیشمار منطقه‌ای و بین‌المللی برای کشور به دنبال دارد که لازم است با سیاست درست از آن‌ها بهره برداری کرد. با پایان جنگ سرد و تغییر بلوک قدرت تکیه بر سیاست بهره گیری از فرصت‌های تازه سیاستی  است پایه‌ای که بایستی به دقت مورد بررسی قرار گیرد و ارزیابی و تدوین شود. نگاه یکجانبه به شرق و تکیه بر مناسبات دوطرفه با روسیه به روشنی فاصله گرفتن از سیاست موازنه منفی و نه شرقی و نه غربی است و ایران به عنوان جزئی از بازی‌های سیاسی شرق و غرب و این روزها چین و روسیه از یکسو و امریکا از سوی دیگر تامین کننده منافع ملی ایران نیست. بلکه به عنوان بخشی از منافع بلوک شرق در مناسبات جهانی مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. اگر قرار بر این است که سهم روسیه در روابط ایران چنین گسترده شود به ناگزیر بایستی برنامه‌ای برای توازن در سیاست خارجی نیز تدوین شود. اینکه دست روسیه را در معادلات و معاملات منطقه‌ای و داخلی باز گذاشته و توان امریکا دست کم گرفته شود و راهی برای حل مشکل جستجو نشود و یا در انتظار گذر زمان برای حل مشکل نشسته شود، سیاست درستی نیست.  در دنیایی که دوست و دشمن دائمی وجود ندارد و همه کشورها بر پایه منافع خود اقدام می‌کنند و رفتار امریکای ترامپ با هم‌پیمانان اروپایی و منطقه‌ای گواهی روشن بر چنین سیاست راهبردی است. دل بستن به روسیه سیاست امید بخشی نیست. دلایل آن بسیار است و در شرایط تحریم اقتصادی روسیه و چین و اروپا نمی‌توانند در نقش منجی برای ایران ظاهر شوند و این را به روش‌های گوناگون بارها بیان کرده‌اند. انچه در رابطه بین اسرائیل و روسیه می‌گذرد و نشانه‌های آن در سوریه دیده می‌شود بسیار گویاتر از آن است که بتوان پنهان کرد. در مورد سیاست‌های نفتی و اوپک و هم چنین برجام و پس از آن هم نمونه‌های بسیاری دیده شده است ولی برخی به دلایل شرایطی که در آن هستیم سعی می‌کنند این همه پیمان شکنی روس‌ها را نادیده گرفته و با امید واهی به روسیه‌ای که خود اسیر تحریم‌های امریکاست و با امریکا دست به معامله خواهد زد دل بسته باقی بمانند. اینکه ولایتی بگوید در صورت خواست دولت‌های عراق و سوریه از این کشورها خارج می‌شویم بیانی درست و سیاست مناسبی است. روشن است که این موضوع به عنوان هدیه پوتین به ترامپ به سود مناسبات روسیه و امریکا به مصرف خواهد رسید و سهم ایران چندان نخواهد بود ولی اگر همین موضوع در گفتگو با امریکا و به عنوان پیش زمینه‌ای برای کاستن از مشکلات ایران و امریکا و کم شدن فشارها بر اقتصاد ایران به میان می‌آمد و به عنوان بخشی از موضوع گفتگو قرار می‌گرفت بسیار سود بخش‌تر و مفید‌تر و راهگشاتر و کم هزینه‌تر بود. خبرهای عراق و نجف و برخی شهرهای دیگر نیز نشانه‌هایی است که بایستی با هوشمندی و خردمندی مورد بررسی قرار گیرد. استفاده درست از زمان و تصمیم درست در زمانه‌ای که فرصت هست از بایدهایی است که بسیار به آن پرداخته و کمتر به آن توجه می‌شود.

 

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *