دردسر «بیراهه» برای صدا‌وسیما

عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر صدا‌وسیما: هفته آینده با دعوت از مدیران رسانه ملی، از آن‌ها توضیح می‌خواهیم

پخش مستند «بیراهه» با موضوع اعترافات مائده هژبری، دختر 17 ساله‌ای که فایل‌های تصویری از رقص خود را به صورت دابسمش در صفحه اینستاگرامش منتشر می‌کرد، برای صدا و سیما دردسرساز شده است.

اگرچه در ابتدا انتشار این اعترافات تنها با واکنش منفی کاربران ایرانی فضای مجازی روبرو و مائده به ترند اول توییتر بدل شد و در ادامه برخی مسوولان صرفا به انتقاد از صداوسیما پرداختند، اما حالا خبرها از بررسی این موضوع در شورای نظارت بر صدا و سیما  حکایت دارد. این شورا که مسوول ارائه مستقیم گزارش‌ها و ارزیابی‌های قوای سه‌گانه از عملکرد رسانه ملی به رهبری است، از شش عضو (دو نفر به انتخاب رییس‌جمهور، دو نفر به انتخاب رییس قوه قضاییه و دو نفر به انتخاب مجلس شورای اسلامی) تشکیل می‌شود.  غلامرضا کاتب، عضو ناظر مجلس شورای اسلامی در این شورا روز گذشته در رابطه با پخش اعتراف مائده هژبری به ایسنا گفته «در نشست هفته آینده با دعوت از مدیران صدا و سیما به ویژه مدیر شبکه یک و سایر شبکه‌هایی که احتمالا این مستند توسط آن‌ها پخش شده است از آنان درباره این اقدام غیراخلاقی و غیرحرفه‌ای توضیح خواهیم خواست و به نسبت قصور انجام شده با متخلفان برخورد می‌کنیم.»

غیرقانونی بود

این نماینده مجلس معتقد است اقدام صدا و سیما در پخش مستند بیراهه و نمایش اعترافات، اقدامی غیرقانونی و غیراخلاقی بود. به گفته کاتب، طبق قانون تا زمانی که حکم تخلف فرد یا افراد صادر نشود عقلا، شرعا و قانونی حق انتشار وجود ندارد. این مساله حتی درباره فساد اقتصادی و اخلاقی نیز ساری و جاری است چه رسد به موضوع پرونده این دختر 17 ساله. پرداختن به مساله‌ای در فضای مجازی با تعدادی معدود کاربر و انتشار آن در شبکه یک صدا و سیما با میلیون‌ها بیننده، اصلا درست نبود و انتشار یک ناهنجاری شد. او پخش مستند بیراهه و اعترافات پخش شده را «فرهنگ‌سازی تخلف» دانست و گفت که «اگر بازجویی‌های ناجا محرمانه باشد نباید در اختیار صدا و سیما قرار می‌گرفت.» 

واکنش پشت واکنش

از روزی که مستند بیراهه پخش شده، واکنش‌ها به این اقدام صدا و سیما ادامه دارد.  در حالی که روابط عمومی این سازمان روز سه شنبه اعلام کرد این برنامه محصول معاونت اجتماعی نیروی انتظامی بود و بسیاری از خانواده‌ها با ما تماس می‌گیرند و مطالبه جدی در زمینه برنامه‌های آگاهی بخش در حوزه فضای مجازی دارند، بهرام پارسایی، سخنگوی فراکسیون امید در توییتر خود نوشت که «به‌جاى حواله به نقل‌قول‌ها، به فصل سوم قانون اساسى توجه کنید و #حقوق_شهروندی مردم را فداى اغراض سیاسى شکست خورده نکنید. اگر فکر می‌کنید هدفتان مقدس است هم نمی‌توانید هر وسیله‌اى را برایش توجیه کنید.» در همین حال انجمن حمایت از حقوق کودکان این کار را مصداق بارز خشونت علیه کودکان دانست. در بخشی از بیانیه‌ای این انجمن آمده که «این برخورد نماد مشخص و بارز خشونت علیه کودکان به شمار می‌رود که به موجب قانون حمایت از کودکان و نوجوانان، ایجاد چنین فضای حقارت‌آمیزی نوعی کودک‌آزاری روانی تلقی شده و به جهت عمومی بودن این جرم مدعی‌العموم می‌تواند راسا وارد ماجرا شده و نسبت به خاطیان طرح دعوا کند.» روز گذشته هم عباس صالحی، وزیر ارشاد در این خصوص در توییتر خود نوشت که «پخش اعترافات در تلویزیون نیازمند مقررات تقنینی است. سلیقه یک قاضی و یا مجری پخش نباید معیار باشد. اتفاقات مکرر، نیاز به قانون را جدی‌تر می‌کند.»

نگاه متفاوت وزیر ارتباطات

در حالی واکنش‌ها به پخش مستند بیراهه از شبکه یک سیما ادامه دارد که روز گذشته آذری جهرمی، وزیر ارتباطات در این خصوص به رادیو گفت که پیش کشیدن موضوع دختر خانمی که در اینستاگرام فعال بود و فیلتر این شبکه اجتماعی، حاصل تصمیم اتاق فکرهایی بود که منافعشان از موضوع شفاف‌سازی ارزی به خطر افتاده است. البته نه اینکه بگویم صداوسیما و مسوول محترمی که در این موارد مصاحبه کرده است، اتاق فکر هستند اما وقتی فضای کشور روی مطالبه شفاف‌گرایی قرار گرفته تا تکلیف ارزهایی که گرفته شده مشخص شود، یک باره خانمی تبدیل به سوژه خبری بزرگی می‌شود به نظر من طبیعی نیست.