مسئول کاروان حمایت از یوزپلنگ ایرانی:
آمار دقیقی از یوزهای ایرانی وجود ندارد

گردش بین استان‌های مختلف ایران در جهت آگاهی بخشی به مردم در زمینه حفظ نسل باارزش یوزپلنگ ایرانی است. «بهمن نجفی» محیط‌بان بازنشسته سازمان محیط‌زیست که حدود ۴۰ سال از عمر خود را صرف حفظ محیط‌زیست کرده همچنان باوجود بازنشستگی به این کار باعلاقه ادامه می‌دهد. به دلیل علاقه بسیارش به یوزپلنگ ایرانی در شهرستان طبس نام او با نام یوزپلنگ ایرانی گره‌خورده است. بهمن نجفی که این روزها با کاروان حفظ یوزپلنگ ایرانی در شهر شهر ایران در حال گردش است آخر هفته گذشته به کرمان آمد.
در مورد کاروان حفظ یوزپلنگ ایرانی توضیح دهید؟
با توجه به این‌که وضعیت این حیوان از جنبه تعداد در ایران نگران‌کننده است برای آگاهی بخشی به مردم در زمینه حفظ این حیوان به استان‌ها سفر می‌کنیم و در مسیرهای بین‌راهی و مناطق پرجمعیت درباره این حیوان به مردم آموزش می‌دهیم.
چه شد که به فکر چنین کاری افتادید؟
طی یک تفاهم‌نامه وظیفه سرشماری تعداد یوزپلنگ‌های ایرانی در سراسر ایران از طرف سازمان محیط‌زیست به من واگذار شد که به همین دلیل باید به شهرهای مختلفی سفر کنم که چه فکری بهتر از این‌که هم کارم را انجام دهم هم از طریقی آگاهی مردم را در این زمینه بالا ببرم.
بیشتر به چه مناطقی می‌روید؟
هر جا که مردم مشتاق آگاهی در این زمینه باشند و علی‌الخصوص مناطقی که به‌نوعی نزدیک به زیستگاه‌های این حیوان حساب می‌شود.
تا حالا به کدام استان‌ها سفر کردید؟
این کاروان را از اوایل تابستان راه‌اندازی کردیم و در همین تابستان نزدیک به ۱۰ استان را رفتیم و در این دوره قصد سفر به شهرهای حاشیه خلیج‌فارس را داریم.
در مورد مأموریت فعلی خودتان بیشتر توضیح دهید؟
این مأموریت که از طرف سازمان محیط‌زیست به من و آقای طاهر قدیریان داده‌شده تا با نصب دوربین و چک کردن زیست‌گاه‌های این حیوان بتوانیم آمار دقیقی از تعداد یوزپلنگ ایرانی در کشور دربیاوریم.
هنوز تعداد مشخص نیست؟
نه در حال بررسی هستیم و هیچ‌گونه آمار دقیقی را نمی‌توان داد و تمام آمارها بر اساس حدس و گمان است.
شما قبل از این مأموریت کار دیگری هم در زمینه یوزپلنگ ایرانی کرده‌اید؟
بله ۱۰ سال پیش پروژه حفظ یوزپلنگ آسیایی در ایران شروع شد که من در این پروژه هم فعالیت داشتم.
در این پروژه چه اقدامات مهمی صورت گرفت؟
اولین کار بسیار مثبت این پروژه انتخاب ۳۰ نفر از نیروهای بومی هر منطقه به‌عنوان محیط‌بان بود که آموزش‌های لازم نیز به آن‌ها داده شد و کار دیگر این پروژه آگاه‌سازی مردم و نصب دوربین در مناطق زیستگاهی این حیوان بود.
چه خطراتی این حیوان را تهدید می‌کند؟
خطراتی مانند شکارچیان، تخریب محیط‌زیست و مهم‌تر از جاده‌های در مسیر گذر این حیوان،‌ که متأسفانه با دو بانده شدن جاده‌ها خطرات بیشتری جان این حیوان را تهدید می‌کند.
چه راهکاری می‌تواند معضل جاده‌ها را برطرف کند؟
با توجه به اینکه این حیوان به‌طور غریزی از محل‌هایی عبور می‌کند که سایر یوزپلنگ‌ها عبور کرده‌اند و محل آن‌ها مشخص است باید با فنس گذاری به زیرگذر یا روگذر هدایت شود.
فواید وجود این حیوان در زیستگاه‌هایی مانند راور یا طبس چیست؟
این حیوان با توجه به این‌که سریع‌ترین دونده در جهان محسوب می‌شود و از طرفی در این زیستگاه‌ها حیواناتی با تولیدمثل زیاد مانند خرگوش وجود دارد نبود این حیوان در این اکوسیستم باعث زیادشدن تعداد خرگوش‌ها در منطقه و شاهد اتفاقاتی نظیر خوردن ریشه‌های گیاهان هستیم.
به نظر شما این کاروان چقدر می‌تواند تأثیرگذار باشد؟
اگر این آموزش‌هایی که ما می‌دهیم در حدی باشد یک راننده کامیون به یک قلاده ماده از حیوان نزند همین می‌تواند کمک بسزایی در حفظ این حیوان بکند.
آیا زنگ خطر این حیوان در ایران زده‌شده است؟
هنوز هیچ آمار دقیقی نیست ولی من با توجه به بررسی‌هایی کردم نگران این موضوع هستم.
اگر بعد از پایان مأموریت نتیجه‌ای که به دست آوردید کمتر از حد انتظار بود چه اقدامی انجام می‌دهید؟
اگر تعداد کم‌تر از حد انتظار و ناامیدکننده بود مجبور به فنس گذاری در زیست‌گاه‌های این حیوان و انجام عمل تلقیح مصنوعی خواهیم بود تا دیگر اتفاقاتی که برای شیر و ببر مازندران افتاد را شاهد نباشیم.
آیا محیط‌بان به‌اندازه کافی در این زیست‌گاه‌ها وجود دارد؟
استاندارد جهانی برای محیط‌بانی هر یک هزار هکتار یک نفر است ولی در ایران هر ۳۰۰ هزار هکتار یک نفر در زمان ما بود جالب‌تر این‌که الان هم فرقی نکرده و نیرویی اضافه نشده است.
در سفرهای خود تنها هستید؟
نه من با دخترم و همسرم سفر می‌کنم و با توجه به تجربیاتی که به دست آوردند در زمینه آموزش به من کمک می‌دهند