سایت خبری پیام ما آنلاین | محدودیت‌های غیرضرور برای قلیان

محدودیت‌های غیرضرور برای قلیان





۳ شهریور ۱۳۹۵، ۲۰:۳۵

محدودیت‌های غیرضرور برای قلیان
محمد علی نجفی- مشاور رئیس جمهور
قلیان تنها یک مصداق از پدیده‌ای است که آن را محدودیت‌های غیرضروری می‌دانم و در جامعه ما بسیار است و تجربه چندین ساله همه ما نشان می‌دهد که تا چه اندازه به زیان منافع ملی کشور است. طبیعی است که همه ما دوست داشته باشیم، جامعه ما، جامعه‌ای عاری از هر نوع عمل ناپسند و غیراخلاقی باشد، اما آیا با منع و محدودیت موفق خواهیم شد؟ تجربه ما و کشورهای دیگر نشان داده است که منع و محدودیت کارایی چندانی ندارند. قلیان کشیدن هم ممکن است از نگاه ما ناپسند باشد و نباید آن را ترویج و گسترش داد، اما نمی‌توان آن را در ردیف جرائم تعریف کرد و با مردمی که قلیان می‌کشند یا با مراکزی که قلیان ارائه می‌کنند، چنان برخورد کرد که گویی مجرم هستند. هر قاعده‌ای که گذاشته می‌شود و محدودیتی ایجاد می‌کند، باید پشتوانه‌ای حقوقی یا اخلاقی داشته باشد. آنچه اتفاق افتاده است، از جنس محدودیت‌های غیرضروری و بدون پشتوانه قانونی و شرعی و حتی عرفی است.
درعین‌حال اعمال آن بدون انجام کار فرهنگی و روشنگری زیان‌های روانی، اجتماعی و حتی اقتصادی فراوانی در پی خواهد داشت. عده‌ای خیال می‌کنند با منع و ایجاد محدودیت برای پدیده‌ای مثل قلیان یا پدیده‌های دیگری از این سنخ، همه‌چیز درست می‌شود. اما تجربه نشان داده است که چنین نیست. در ظاهر ممکن است بتوانیم قلیان را از اماکن عمومی تحت نظارت جمع کنیم، اما درواقع آن را به‌جای دیگری برده‌ایم، به‌جایی غیرقابل‌کنترل‌تر و پنهان‌تر که ممکن است با چیزهای دیگری هم گره بخوردکه متأسفانه گره‌خورده است. احتمالاً متخصصانی که به آمارهای شفاف‌تری در زمینه اعتیاد دسترسی دارند، راحت‌تر بتوانند مسئله را توضیح دهند و از عمق فاجعه‌ای که امروز به‌واسطه مصرف مواد مخدر و بخصوص مواد مخدر شیمیایی جامعه را تهدید می‌کند سخن برانند. ممکن است با حسن نیت و برای کاهش این موضوع تلاش کنیم و تا‌ جایی که بتوانیم محدودیت ایجاد کنیم، اما نتیجه‌ای که می‌گیریم، درست برعکس باشد و خلاف میلمان آن را گسترش بدهیم. تجربه‌هایی ازاین‌دست در کشور ما و کشورهای دیگر کم نیست. ریشه بسیاری از چنین تصمیم‌هایی در بی‌اعتمادی به سازوکارهای درونی جامعه است. اگر اجازه بدهیم جامعه خودپسند و ناپسندش را درروند زندگی اجتماعی تعریف کند و با دخالت‌های غیرضروری در آن اخلال ایجاد نکنیم، بسیاری از این نگرانی‌ها از بین خواهد رفت. چنین اخلال‌هایی نه‌تنها کاری از پیش نمی‌برد که در نگاهی کلان به زیان منافع ملی و حتی به زیان سلامت روانی، اجتماعی و اخلاقی جامعه است. برای مبارزه با اشاعه و مصرف سیگار و قلیان بهتر است جامعه و بخصوص جوانان را با مضرات آن‌ها و زیان‌های ناشی از این مصرف آگاه سازیم و تفریحات سالمی را جانشین لذت( کاذب یا واقعی) دورهم نشستن و گپ زدن و قلیان کشیدن کنیم. عدم منع و محدودیت برای قلیان لزوماً به معنی استفاده از آن در همه‌جا نیست. چنان‌که امروز هم در بسیاری از مراکز تفریحی قلیان مصرف نمی‌شود. هنوز می‌توانیم قهوه‌خانه‌هایی قدیمی در تهران و بسیاری از نقاط کشور بیابیم که صاحبان آن‌ها به دلیل همین زیان‌هایی که ممکن است قلیان داشته باشد، قلیان سرو نمی‌کنند. اگر چنین منع و محدودیت‌هایی وجود نداشته باشد، حق انتخاب افزایش پیدا می‌کند و هر کس بنا به درک و علایق خود دست به انتخاب می‌زند. به نظرم تجربه‌ای که در مراکز عمومی برخی از کشور‌ها درباره سیگار وجود دارد، برای ما هم مفید است. همه می‌دانند که سیگار برای فرد استعمال کننده مضر و برای افراد حاضر در محیط بسیار مضر‌تر است. از سوی دیگر تعداد کسانی که در همه‌جای دنیا سیگار استعمال می‌کنند، بسیار زیاد است، اما ازآنجاکه تجربه نشان داده است که منع و محدودیتش عملاً ناممکن است، با اختصاص فضاهایی برای سیگاری‌‌ها در بسیاری از مراکز عمومی مانند فرودگاه‌ها، رستوران‌ها و… از زیان‌های آن کاسته و مصرف آن را کنترل کرده‌اند. درباره قلیان هم باید به همین ترتیب عمل کرد. رستوران‌ها، کافه‌ها، قهوه‌خانه‌ها و مراکزی با شرایط و امکانات خاص باید وجود داشته باشند که در آن قلیان ارائه ‌شود و مراکز عاری از قلیان نیز باید وجود داشته باشند و مردم حق‌دارند که کدام را انتخاب کنند. البته وظیفه دولت و دستگاه‌ها و رسانه‌های فرهنگی و اجتماعی نیز بر سر جای خود باقی است که باید مردم را نسبت به آسیب‌ها و زیان‌های مختلف مصرف مواد دخانی و ازجمله قلیان آگاه سازند و راه‌های جذاب‌تری را برای گذران اوقات فراغت به آن‌ها پیشنهاد کنند.
منتشرشده در پایگاه اطلاع‌رسانی دولت

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *