چرا از هر 10 کرمانی‌ یک نفر بیماری کلیه دارد؟

به کوشش عطیه بهره بر
اشتباهاتی که هر روز از شما سر می‌زند، می‌تواند پس از چند سال شما را به بخش دیالیز بیمارستان‌ها بکشاند.
بسیاری از ما عادت کرده‌ایم که شانس بدمان را علت مبتلا شدن به بیماری‌ها بدانیم و گاهی هم ژن‌های بیمار را دلیل درد کشیدن‌مان می‌دانیم. اینکه شانس در ابتلا به بیماری دخیل است و ژن‌ها هم در این زمینه بی‌اثر نیستند درست است. اما در اغلب موارد، عادات نادرست غذایی و انتخاب سبک زندگی نامناسب است که بی‌آنکه بدانید، می‌تواند سلامت و یا جان شما را به‌خطر بیندازد. در پایان سال 1393، محمدرضا گنجی، رئیس انجمن نفرولوژی ایران اعلام کرد که از هر 10 کرمانی یک نفر با بیماری‌های کلیه دست و پنجه نرم می‌کند و دو سال قبل از آن هم اعلام شده بود که ایران در زمینه شروع و بروز سنگ سازی کلیه از کشورهای منطقه سبقت گرفته است. این را که چطور ایرانی‌ها با دست خودشان کلیه‌های خود را بیمار می‌کنند درادامه آورده‌ایم.
کم آب می‌خورید؟
اصلا می‌دانید مهم‌ترین فعالیتی که کلیه‌ها در بدن شما انجام می‌دهند چیست؟ ما به شما می‌گوییم. آنها مثل فیلتری برای خون شما عمل می‌کنند و مواد زائد و سموم بدن شما را از بین می‌برند. حالا که فهمیدید کلیه‌ها برای شما چه کاری انجام می‌دهند، باید به این سوال پاسخ دهید که چطور آنها از پس چنین فعالیت دشواری برمی‌آیند. جواب این سوال هم ساده است. وقتی شما به اندازه کافی آب می‌خورید، کار کلیه‌هایتان برای رسیدن به چنین هدفی را آسان می‌کنید. اما زمانی که در طول روز به اندازه کافی آب نمی‌نوشید، سموم و مواد زائد بدن‌تان هم تلاشی برای دفع شدن نمی‌کنند و در بدن شما ماندگار می‌شوند. کلیه‌هایی که در بدنی کم آب زندگی می‌کنند، خیلی زودتر از آنچه که باید بیمار شده و حتی جانشان را از دست می‌دهند.
چه کنیم؟
فقط زمانی که زبان در دهان‌تان به سختی می‌چرخد، نباید لیوان آب را‌ بردارید. حالا که فصل گرم سال است و احتمالا بدنتان آب بیشتری را از دست می‌دهد، بد نیست که همیشه یک پارچ آب یخ را روی میزتان داشته باشید و مدام سراغش بروید.
زیاد نمک می‌خورید؟
کسانی که با نمک دوست هستند، با کلیه‌هایشان دشمن هستند. رسیدن سدیم زیاد به بدن، قطعا به کلیه‌ها آسیب می‌زند و نمک‌دوستی نه تنها فشارخون شما را بالا می‌برد، بلکه به کلیه‌های شما هم آسیبی جبران‌ناپذیر می‌زند و به آنها استرس زیادی را وارد می‌کند.
چه کنیم؟
اگر همیشه برایتان سوال است که در روز مجاز به مصرف چه میزان نمک هستید، به شما می‌گوییم که تنها حق دارید هر روز 5 گرم نمک مصرف کنید. حالا خودتان قضاوت کنید. تا امروز چقدر با کلیه‌هایتان دشمنی کرده‌اید؟
توالت عمومی نمی‌روید؟
بسیاری از ما ترجیح می‌دهیم به‌جای اجابت مزاج در توالت‌های شلوغ و البته آلوده عمومی، دستشویی‌مان را نگه ‌داریم و تا رسیدن به خانه، خود را کنترل کنیم. اگر برای‌تان زیاد پیش می‌آید که ادرارتان را کنترل کنید، خود را در معرض بیماری‌های مختلف کلیه قرار می‌دهید؛ از نارسایی کلیه گرفته تا سنگ‌ساز شدنش و حتی بی‌اختیاری ادرار، همه می‌توانند به‌خاطر تحمل این نیاز طبیعی سراغ‌تان بیایند.
چه کنیم؟
به بدن‌تان توجه کنید و در مورد نیازهایش، هوشیارانه با او برخورد کنید. نگه‌داشتن ادرار همیشه عمدی و آگاهانه نیست. گاهی شما آنقدر درگیر کار هستید که مدت طولانی یادتان می‌رود از پشت میز کارتان بلند شوید و سری به دستشویی بزنید و این دقیقا همان اتفاقی است که می‌تواند سلامت شما را به خطر بیندازد.
زیادی شکر می‌خورید؟
محققان می‌گویند اغلب افراد عادت دارند که هر روز دو لیوان یا بیشتر نوشیدنی شیرین مصرف کنند. چنین عادت تغذیه‌ای می‌تواند به ادرار شما پروتئین وارد کند. اولین حرفی که وجود پروتئین در ادرار به شما می‌زند، این است که کلیه‌هایتان خوب کار نمی‌کنند.
چه کنیم؟
تا آنجا که می‌توانید قید شیرینی‌جات را بزنید. شاید خودتان هم ندانید که در طول روز چقدر مواد شیرین میل می‌کنید اما اگر یک روز همه موادی را که به معده‌تان وارد می‌کنید روی کاغذ بنویسید، در پایان روز می‌فهمید که بیشتر از آنچه خیال می‌کنید اهل خوردن این خوراکی‌ها هستید.
بدنتان کمبود دارد؟
مهم نیست قصد لاغر شدن دارید یا اینکه نمی‌خواهید تغییری در وزنتان بدهید. در هر حال شما باید همه انواع مواد غذایی را به اندازه لازم در رژیم‌تان قرار دهید. اگر اهل خوردن سبزیجات و میوه‌های تازه نباشید، به‌خاطر کمبود ویتامین خودتان را در معرض ابتلا به سنگ کلیه و یا نارسایی کلیه قرار می‌دهید. برای داشتن کلیه‌های سالم، باید به اندازه کافی ویتامین 6B و منیزیم میل کنید و با این کار شانس سنگ‌ساز شدن کلیه‌های‌تان را پایین بیاورید. محققان می‌گویند اغلب ما به اندازه کافی منیزیم مصرف نمی‌کنیم و به‌خاطر این کمبود کلیه‌هایمان را در معرض خطر قرار می‌دهیم.
چه کنیم؟
خودسرانه رژیم نگیرید. اگر می‌خواهید وزن کم کنید، به جای کم کردن میزان غذای‌تان و حذف کردن برخی مواد سراغ متخصص تغذیه بروید تا به شما آموزش دهد که به اندازه نیاز بدن‌تان، نه بیشتر و نه کمتر، مواد غذایی میل کنید. گذشته از این، برای رساندن منیزیم به بدنتان می‌توانید هر روز سبوس برنج یا گندم میل کنید و یا گذشته از سبزیجات برگ سبز، سراغ بذر کتان بروید که هم ویتامین B دارد و هم منیزیم فراوان.
زیاد گوشت می‌خورید؟
این روزها بازار گیاهخوار شدن داغ است و برخی متخصصان تغذیه در مورد اینکه انتخاب یک رژیم غذایی کامل برای این افراد کار پیچیده‌ای است و آنها را معرض خطر فقر غذایی قرار می‌دهد هشدار می‌دهند. با این وجود بررسی‌ها نشان می‌دهد که رژیم غذایی پرگوشت و به عبارت دقیق‌تر رژیمی که در آن سهم پروتئین حیوانی زیاد است، می‌تواند برای کلیه‌ها ضرر داشته باشد. از نظر متخصصان چنین عادت غذایی بار متابولیک کلیه‌ها را بیشتر می‌کند و می‌تواند پس از چند سال به اختلال در عملکرد کلیه‌ها منجر شود.
چه کنیم؟
برای دور شدن از چنین خطری باز هم باید همان توصیه به ظاهر تکراری اما مهم متخصصان تغذیه را رعایت کنید. گنجاندن مقدار قابل توجهی از سبزیجات در رژیم روزانه‌تان می‌تواند سهم پروتئین‌های حیوانی را از وعده‌های غذایی شما کم کند و فواید بی‌شمار دیگری را هم به بدنتان برساند.
خوب نمی‌خوابید؟
محرومیت مزمن خواب، اتفاق شایعی است که برخی افراد آن را برگردن ساعت ناسازگار بیولوژیک‌شان می‌اندازند و برخی کار و یا مشغله‌های دیگر را بهانه می‌کنند. اما این اتفاق می‌تواند بیماری‌های متفاوتی را به جان افراد بیندازد که یکی‌شان بیماری‌های کلیوی است. از آنجا که بافت کلیه در طول شب خود را ترمیم می‌کند و برای جبران آسیب‌دیدگی‌های روزانه تلاش می‌کند، محروم بودن از خواب کافی شبانه می‌تواند به کلیه‌ها آسیبی جدی و جبران‌ناپذیر وارد کند.
چه کنیم؟
7 تا 8 ساعت خواب شبانه، نه‌تنها حق شماست بلکه کامل کردن این میزان خواب در شب برای سالم ماندن بدن‌تان ضروری است. با این کار نه تنها کلیه‌ها، بلکه معده و دیگر ارگان‌های بدنتان را سالم نگه می‌دارید و به سلامت روان خود هم خدمت بزرگی می‌کنید.
زیاد قهوه می‌خورید؟
تنها نمک نیست که می‌‌تواند فشار خون شما را بالا ببرد و به کلیه‌هایتان استرس وارد کند. اگر در طول روز قهوه و نوشیدنی‌هایی از این دست زیاد می‌خورید، همان آسیبی را که مصرف نمک زیاد بر سر کلیه می‌آورد به آن وارد می‌کنید. تجربه پزشکان و بررسی‌هایشان نشان می‌دهد که قهوه دوست‌ها و کسانی که به این نوشیدنی وابستگی دارند، در طول زمان سلامت کلیه‌های‌شان را از دست می‌دهند.
چه کنیم؟
پزشکان می‌گویند نوشیدن بیشتر از 2 تا 3 فنجان قهوه در طول روز برای بسیاری از ارگان‌های بدن شما خطرناک است. گرچه برخی پژوهشگران فایده‌هایی را برای نوشیدن بین 5 تا 7 فنجان قهوه در روز معرفی کرده‌اند، اما باید اعتراف کنیم که زیان آن میزان قهوه، بیشتر از فواید اندکش است.