بایگانی مطالب برچسب: کشاورزی
پیکر مثله شدهٔ کشاورزی
هفده سال از تصویب قانون یکپارچهسازی اراضی در کشور میگذرد، اما آمار میگوید این قانون نهتنها اجرا نشده است که در این بازهٔ زمانی اراضی کشاورزی ایران کوچک و کوچکتر نیز شده است. همچنین بالارفتن ارزش زمین و تمایل به تبدیل زمین کشاورزی از محل تولید به سرمایه موجب شده است علاوهبر خردی و پراکندگی این زمینها، بخش وسیعی از اراضی کشاورزی در معرض تغییر کاربریهای مجاز و غیرمجاز قرار بگیرند. آمارنامهٔ سازمان امور اراضی در سال ۱۴۰۰ عنوان کرد که طی سالهای ۱۳۷۴ الی ۱۴۰۰ و با یک روند تصاعدی بالغ بر ۴۱۲ هزار و ۷۸۴ مورد مشتمل بر حدود ۷۳ هزار ۷۸۰ هکتار از اراضی دچار تغییر کاربری غیرمجاز شدند. کارشناسان اقتصاد کشاورزی اما معتقدند که در شرایط فعلی اقتصادی امکان تجمیع اراضی را از دولت سلب کرده است و حالا اگر هم بخواهد این قانون را اجرا کند، گویی باید از هفتخان رستم عبور کند؛ چراکه یک هکتار زمین کشاورزی اگر تبدیل به ویلا شود، آورد مالیاش چندین برابر کشت و زراعت خواهد بود. همچنین، در نبود نظام تعاونی کارا، تجمیع اراضی بیدلیل بهنظر میرسد.
بودجهٔ کشور باید مبتنی بر نقشهٔ راه آب باشد
چندی پیش خبر تدوین نقشهٔ راه آب کشور توسط وزارت نیرو منتشر شد. خبری که اطلاعات چندانی از چندوچون این سند جدید و تهیهکنندگان آن نداشت. رفتهرفته اطلاعاتی از این سند توسط وزارت نیرو برای اظهارنظر متخصصان منتشر شد. برخی از این سند استقبال کردند و برخی نیز آن را غیرعملی و غیراجرایی دانستند. «پیام ما» پیشازاین نقدهای برخی کارشناسان آب به این سند را منتشر کرده است. تشریح ابعاد این سند و تغییراتی که قرار است در مدیریت حوزهٔ آب کشور رقم بزند، سؤالی است که از «عیسی بزرگزاده»، سخنگوی صنعت آب کشور، پرسیدهایم. او معتقد است این سند فقط نقشهٔ راه آب نیست، بلکه سندی برای اصلاح توسعهٔ کشور است.
دست خالی ایران در «فراهرود»
در امتداد مذاکرات ناکام ایران با طالبان و پس از سفر ملابرادر به ایران، درست در روزهایی که رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست، مشعوف از این دیدار بود، طالبان اعلام کرد که سد بخشآباد در حال تکمیل است و سد خاشرود نیز در حال احداث. این سدها در شرایطی ساخته و تکمیل میشوند و به بهرهبرداری میرسند که سدهای کجکی، ارغنداب و بند انحرافی کمالخان جنوبشرق ایران را با مشکلات فراوان آبی روبهرو کرده و هامون را تا نابودی کامل پیش برده است. گرچه متخصصان و کارشناسان علوم آبی و سیاسی که بر رفتار افغانستان متمرکز هستند، میگویند برنامههای آبی افغانستان تمام منطقه، ایران، تاجیکستان، ترکمنستان و قرقیزستان را تحتتأثیر قرار میدهد، اما این برنامهها مشخصاً علاوهبر حاد شدن مشکلات آبی سیستانوبلوچستان اینبار تا خراسان ایران را دچار تشدیدِ تنش آبی میکند. کارشناسان اینبار در گفتوگو با «پیام ما» ابعاد دیگری از این موضوع را بررسی میکنند. سفیر اسبق ایران در سازمان ملل متحد معتقد است ایران برای بازپسگیری تمامی حقوق دوجانبه یا چندجانبه باید خود را در موضع قدرت قرار دهد، نه انزوا. به اعتقاد او در غیر اینصورت نه در مورد مسئلهٔ هیرمند بلکه در هیچ مسئلهٔ بینالمللیای موضع پیشبرندهای نخواهیم داشت. حالا هامون صابری در خطر است. بهنظر میرسد نبود معاهده میان ایران و افغانستان در «فراهرود» کار را برای ایران دشوارتر کرده است. دیپلماسی ایران در حقابهٔ هیرمند ناکام مانده است و هیچ مذاکرهای میان ایران و طالبان در مورد فراهرود وجود ندارد.
رودخانهٔ فاضلابها
تلاش برای افزایش تابآوری «مکران»
|پیام ما|درحالیکه انتظار میرفت، بهویژه پس از اخبار منتشرشده در ماههای مهر و آبان، دولت نتایج سرمایهگذاری هندیها را در منطقهٔ مکران بهخصوص سواحل چابهار اعلام کند، هیئت وزیران مصوبهٔ ۱۳مادهای در مورد توسعهٔ این منطقه را منتشر کرد. بنابر متن مصوبه که دولت بر وبسایت خبری خودش منتشر کرده است «اخذ مجوزهای قانونی برای برداشت مبلغ پنج میلیارد یورو از صندوق توسعهٔ ملی با هدف حمایت از سرمایهگذاران و تسریع در تأمین اعتبارات، همچنین اختصاص معادل ریالی مبلغ یک میلیارد یورو از صندوق توسعهٔ ملی در قالب اعتبار به متقاضیان، ساخت فرودگاه و توسعهٔ چند بندر» مهمترین بندهای این مصوبه را شامل میشود. همچنین، این مصوبه تکلیف کرده است سازمان برنامهوبودجهٔ کشور مبلغ یکهزار میلیارد ریال از محل اعتبارات مصوب مربوط را در چهارچوب قوانین و مقررات و با هدف افزایش تابآوری، مهارتآموزی و آموزش جوامع محلی در منطقهٔ مکران برای طرح در شورای توسعهٔ سواحل مکران پیشنهاد کند.»
سندروم عسلویه
روز جهانی «خاک شور» در ایران
محیط زیستیها خاک را فراموش کردند
خاک دوشادوش آب در سربرآوردن تمدنها در پگاه تاریخ، نقشآفرینی و کارکردی پایدار و بدون دگردیسی داشته است؛ ولی ازآنجاکه همیشه زیر پاست، کمتر شناخته و پرداخته و در پی آن، کمتر حفاظت شده است. شوربختانه، گویی «جنبش سبز» بهراهافتاده در گرداگرد جهان هم بیشتر نگران نابودی گونهها، جنگلزداییها و آلودگی آبوهوا است و رویکردی بر نابودی خاک در جایگاه پایهٔ سازندهٔ طبیعت و محیط زیست ندارد و این بیعلاقگی به سرنوشت خاک در کشور ما نمایانتر و آشکارتر و در پی آن آسیب به خاک هم بیشتر و بیشتر است. اینکه در بخش فرسایش خاک جایگاه نخست یا پس از افغانستان جایگاه دوم جهان را داریم، ولی همچنان بهاندازهٔ چالش آب یا نابودی «یوز آسیایی» و «میشمرغ» یا «سمندر لرستانی» و آتشسوزی جنگلها و مراتع نگران نمیشویم، خود پیامدی از نشناختن جایگاه خاک و کارکردهای اکولوژیک آن است و این خود میتواند بیانی آشکار از کمکاری جامعهٔ علوم خاک ایران در گذر این سالها باشد. کوتاه و گویا آنکه خاک که بزرگترین ذخیرهگاه کربن کره زمین است و بیش از ۲۵ درصد تنوع زیستی یا «زیگونگی» را میزبانی میکند، چندان جایگاهی حتی برای هواداران جنبش سبز و زیستگرایان هم ندارد.