بایگانی مطالب : آثارباستانی
فصل پنجم کاوش «قلعه کرد» در مردادماه
نام «قلعه کرد» مدتی است با «نئاندرتال»ها گره خورده، اما پیش از اینکه کاوش در این غار باستانی ما را به یک دندان شیری برساند که حضور انسان «نئاندرتال» در ایران را تا ۱۷۵هزار سال پیش تخمین بزند، این غار در میان غارنوردان حرفه‌ای شناخته شده بود. غار «قلعه کرد» در دهستان حصار شهرستان آوج استان قزوین در ۲۰ کیلومتری برج‌های دوگانهٔ خرقان ۲۵ اسفند ۱۳۹۵ با شمارهٔ ۳۸۳ در فهرست آثار طبیعی ملی ایران به ثبت رسید. قدمت این غار به دورهٔ «الیگو-میوسن» و دوران سوم زمین‌شناسی می‌رسد که تا ۴۰ میلیون سال پیش تخمین زده می‌شود. اما اینکه این غار چگونه یکی از محوطه‌های مهم باستان‌شناسی شد، روایت جالبی دارد که سرپرست تیم باستان‌شناسی و کاوش در «قلعه کرد» آن را در گفت‌وگو با «پیام ما» توضیح می‌دهد.
زمان توسعهٔ «گردشگری سبز» است
بستهٔ پیشنهادی میراث در دسترس نیست
قائم‌مقام وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در نامه‌ای به دبیر شورای‌عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد کرده است دروس میراث فرهنگی و آشنایی با آن، به ساختار دروس آموزش و پرورش و وزارت علوم اضافه شود. پیشنهادی که البته جدید نیست و عمر آن حتی به دو دهه قبل برمی‌گردد. مسئولان پیشین در وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی نیز بارها خواستار افزوده شدن این بخش به حوزهٔ آموزشی کشور بوده‌اند. حتی شهریور سال گذشته نیز وزیر آموزش‌وپرورش بر گنجانده شدن مسائل مرتبط با هویت فرهنگی و تاریخی در کتب دانش‌آموزان تأکید کرد، اما این موضوع تاکنون محقق نشده و البته به‌گفتهٔ «مهدی حجت»، رئیس مؤسسهٔ فرهنگی ایکوموس ایران و بنیانگذار سازمان میراث‌فرهنگی، دو دلیل مهم وجود دارد که پیشنهاد تدریس میراث در مدارس و دانشگاه‌ها روی زمین مانده است.
مشهد، در معرض سیلاب‌های شدید دوره‌ای
«در حال حاضر نحوهٔ گسترش شهر مشهد به‌شکلی است که بخش‌هایی از آن مستقیماً در معرض سیلاب‌های شدید دوره‌ای و بخش وسیعی از آن نیز با مشکل آبگرفتگی سطح معابر و آلودگی‌های ناشی از آن قرار دارد.» این هشداری است که پژوهشکدهٔ سوانح طبیعی کشور در گزارشی که از سیلاب غافلگیرکنندهٔ اخیر این کلانشهر ارائه داد، بیان کرده و ادامه می‌دهد: «گسترش شهر و تبدیل کاربری‌های اراضی، سیلاب‌های آینده را خطرناکتر می‌کند.» این گزارش همچنین می‌گوید کلانشهر مشهد با موقعیت و قرارگیری ویژهٔ آن بر سطح دشت تراکمی و مخروط‌افکنه‌های آبرفتی، «مدیریت خطرپذیری سیلاب بر مبنای تحلیل خطرپذیری، ارزیابی خطر و ارائهٔ برنامهٔ راهبردی مدیریت سیلاب دشت دارای مجموعه اقدامات قبل، حین و پس از وقوع سیلاب»، جامع‌ترین پیشنهادی است که می‌تواند علاوه‌بر خطرات سیلاب فعلی و آینده، خطر سیلاب پیوسته را نیز مدنظر قرار دهد و اقدامات جامعی را در مدیریت خطرپذیری سیلاب داشت.
نسخۀ ناکارآمد بهسازی بافت‌های فرسوده
|پیام‌ما| بافت‌های فرسوده شهری به‌عنوان یک بافت ناکارامد در کالبد شهرها هستند که چالش جدی برای مدیران شهری ایجاد می‌کنند. این بافت‌ها همچون بیماری در سیستم یک شهر معضلاتی را متوجه شهروندان ساکن و رشد آسیب‌های اجتماعی ایجاد می‌کنند. تصور کنید اگر در این بافت‌ها زلزله‌ای اتفاق بیفتد، این بناها که قدیمی و فرسوده هستند به چه میزان می‌توانند برای ساکنان این مناطق خطرآفرین باشند. علاوه‌براین، خدمات‌رسانی به این مناطق درصورت وقوع حوادثی چون آتش‌سوزی و… بسیار مشکل است و همه‌ٔ اینها خود چالشی بزرگ برای یک سیستم شهری است.
کمیتهٔ نجات
|پیام ما| از مجموع شش هزار هکتار بافت فرسودهٔ استان اصفهان، دو هزار و ۴۰۰ هکتار یعنی نزدیک به یک‌سوم آن دارای ارزش تاریخی است. تا حدود ۲۵ سال پیش پنج هزار خانهٔ تاریخی در بافت قدیمی اصفهان وجود داشت، اما با توسعهٔ شهر و تبدیل مناطق فرسوده به مدرن، بافت‌های تاریخی اصفهان کوچکتر شدند. حالا ۴۴ پهنه از نوع بافت تاریخی در این کلانشهر وجود دارد که بیشترین آن در مناطق یک و سه شهرداری اصفهان و بخشی در مناطق پنج و شش شهرداری واقع شده است. پیش‌از‌این کارشناسان بارها دربارهٔ وضعیت دشوار و در حال ویرانی خانه‌های تاریخی ثبت ملی و غیر ثبتی اصفهان هشدار داده بودند و حالا خبر از تشکیل کمیته‌ای برای حفاظت از این بناها به گوش می‌رسد.
زندانی قلعهٔ فلک‌الافلاک شاهزادهٔ الیمایی است
سال ۱۳۸۳ بود که یک معلم خرم‌آبادی با نام «کرمی» در زمین‌های کشاورزی یونجه و کلزا و باقلای خود در روستای چوبتراش به چند سنگ قدیمی برخورد. دیدن این سنگ‌ها کم‌کم داشت دردسرساز می‌شد و قاچاقچیان عتیقه با گنج‌یاب‌ها به سراغ زمین‌هایش آمدند و دست‌بردار نبودند. در همین احوال، همسر آقای کرمی به کارشناسان ادارهٔ میراث‌فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خرم‌آباد تماس می‌گیرد و ماجرا را می‌گوید. کارشناسان میراث‌فرهنگی هم به محل آمدند و دست‌به‌کار شدند. آنها یک گمانهٔ آزمایشی زدند و در عمق ۳۰ سانتی زمین ناگهان به یک کشف مهم رسیدند. یک تابوت مفرغی سر از خاک درآورد که اسکلتی در آن بود با یک تکه‌طلا بر چشم‌هایش و تکه‌طلایی دیگر بر دهانش. این اسکلت که بود و از کدام زمان به دنیای ما پا گذاشته بود؟ اکنون پس از ۲۰ سال یک باستان‌شناس و یک پژوهشگر تاریخ این اسکلت را مورد بررسی قرار دادند و به نظریهٔ جدیدی دربارهٔ قدمت آن رسیدند.
گردشگری عربستان، فرصت یا تحدید ایران
عربستان سعودی ۸۰۰ میلیارد دلار در زمینهٔ احداث پروژه‌ها و مقاصد گردشگری سرمایه‌گذاری کرده و این عدد بالاترین رقم در حوزهٔ گردشگری جهان است. «احمد بن عقیل الخطیب»، وزیر گردشگری عربستان سعودی، نیز گفته است «کشورش نقشهٔ گردشگری در جهان را تغییر خواهد داد.» عربستانی‌ها بلندپروازی‌هایشان در حوزهٔ گردشگری را تا ۲۰۳۰ برنامه‌ریزی کرده‌اند تا به دور از وابستگی به نفت، مقصد برتر گردشگری جهان شوند. حالا این سؤال مطرح است که درصورت بدل شدن این کشور به قطب گردشگری در منطقه یا حتی جهان آیا نفع آن به کشورهای همسایه و منطقه از جمله ایران خواهد رسید یا به‌شکلی ورودی گردشگران به سایر مناطق را محدود خواهد کرد؟ وزیر گردشگری عربستان سعودی همچنین از ارائهٔ فرصت‌ها و تسهیلات ویژه به سرمایه‌گذاران خبر داده و گفته است: «این سیاست بخش گردشگری را جذابتر خواهد کرد و در نظر داریم سال‌های آینده بیش از ۲۵۰ هزار اتاق اضافه کنیم و این نشان‌دهندهٔ افزایش گردشگری در منطقه است.»
برگزاری سومین سمپوزیوم گردشگری و سرمایه‌گذاری سبز
سومین سمپوزیوم ملی گردشگری و سرمایه‌گذاری سبز در 29 و 30 خرداد 1403 با هدف تبیین اقتصاد سبز در گردشگری و بررسی زنجیره تامین گردشگری سبز ایران برگزار می‌شود. کتاب «سرمایه‌گذاری‌های سبز در گردشگری» قرار است در این رویداد رونمایی شود.
پل سفید؛ نماد بازآرایی اهواز
مسأله این است: پل‌سفید اهواز، یا آن‌چه که پیش‌تر مشهور بوده است پل معلق اهواز، واجد چه ویژگی‌ها و مولفه‌هایی است و برخوردار از چه معناهایی که باعث شده است پس از حدود ۹۰ سال از ساخت، در مورد این سازه صحبت شود؟ پاسخ به این پرسش راه می‌گشاید به این سؤال که این پل اکنون و در زمانه حاضر چه جایگاه و چه معنا و مفهومی در شهر و برای شهروندان دارد. تحلیل نمادشناسانه پل‌سفید، کندوکاو در فرایند نمادشدن و اهمیت نمادین این پل در شهر اهواز، و تاحدی تاریخ معاصر اهواز است. تحلیلی که ختم می‌شود به بازیابی کارکرد مفهومی این پل در بازآرایی شهر اهواز.
