بایگانی مطالب : گزارش روز
پژوهشگر خط قرمز ندارد
|پیام ما| آئین افتتاحیه هفتهٔ پژوهش و فناوری در پژوهشگاه میراث فرهنگی فرصتی بود تا «عزتالله ضرغامی»، وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، بار دیگر از افراط و تفریط در کشور انتقاد کند. او که در دو سال گذشته کوشیده موضعی متفاوت از سایر مدیران ارشد دولت بگیرد این بار هم در لباس حامی «پژوهش» به میدان آمد و با بیان اینکه «آدم ترسو پژوهشگر نیست»، گفت: «پژوهشگر باید پرتوافکنی کند و حقیقت را بگوید.» او در سخنانش از برگزارکنندگان همایش «کوروش، از افسانه تا واقعیت» هم قدردانی کرد.
![پژوهشگر خط قرمز ندارد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/4-8-jpg.webp)
زنان و مردان هر دو به شکار میرفتند
این ایده قدیمی که مردان برای شکار و زنان برای گردآوری تکامل یافتهاند، فرضیهای نسبتاً بیاساس است که نتایج مطالعات جدید، مقاومت بیشتری دربرابر آن نشان میدهند. یک بررسی جدید از شواهد باستانشناسی و فیزیولوژی انسان شواهدی قوی دراختیار گذاشته که نشان میدهد نقشهای جنسیتی مدرن، بازسازی نقشهای جنسیتی گذشته دور هستند.
![زنان و مردان هر دو به شکار میرفتند](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/6-19-jpg.webp)
مسافران قطار مرگ
سالانه نزدیک به نیم میلیون مهاجر از کشورهای آمریکای مرکزی مخفیانه سوار قطارهای باربری در حال حرکت میشوند تا به رغم تمامی خطرهای ممکن خود را برای زندگی بهتر به ایالات متحده آمریکا برسانند. گروهی از زنان مکزیک که داوطلبانه جان خود را برای رساندن آب و غذا به این کارگران به خطر میانداختند، حالا گردانندگان یکی از نهادهای مدنی الگوبخش هستند که موضوع فیلمهای مستند و برنده جوایز زیادی شده است.
![مسافران قطار مرگ](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۶-2-jpg.webp)
روابط با جهان علمی در نقطۀ صفر است
اخراج یا بازنشستگی اجباری استادان دانشگاه، استفاده از استادان غیرمتخصص برای تدریس رشتههای علوم انسانی و مهاجرت دانشجویان نگرانیهای بسیاری را بههمراه داشته است. در برخی از رشتههای علوم انسانی مانند انسانشناسی یا مردمشناسی بسیاری از استادان برجسته و پیشکسوت از دنیا رفتهاند، برخی دیگر بازنشسته شده یا مهاجرت کردهاند و برخی دیگر نیز فقط در دانشگاههای مشخصی تدریس میکنند. بسیاری از دانشگاهها از اساتید غیرمتخصص در حوزۀ علوم انسانی برای تربیت دانشجو بهره میبرند؛ استادانی که اطلاعات و پژوهشهای کافی در رشتههای تحصیلی عنوانشده ندارند. از طرفی آشفتگی تدریس مباحث علوم اجتماعی بهگونهای است که شاهد سرفصلهای ضد و نقیضی در دانشگاهها هستیم که بعضاً موجب نارضایتی دانشجویان شده است.تمام این عوامل دستبهدست هم دادهاند تا آمار مهاجرت دانشجویان بیشتر از قبل باشد. به گفتۀ «بهرام صلواتی»، مدیر رصدخانۀ مهاجرت ایران، کشور ایران در فراز مهاجرتی قرار دارد و ایران بعد از هفت تا هشت سال در تراز ۵۰ هزار دانشجوی مهاجر قرار گرفته و اکنون وارد تراز بالاتر از ۶۶ هزار نفر دانشجوی مهاجر شده است که این عدد نشان میدهد پدیدۀ افزایش جمعیت دانشجویی خارج از کشور به سرعت در حال رشد است. برای بررسی چالشهای موجود در حوزۀ علوم انسانی تا دربارۀ مسائل دانشگاه و وضعیت این روند در آینده با «ناصر فکوهی»، انسانشناس به گفتوگو بنشینیم که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
![روابط با جهان علمی در نقطۀ صفر است](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-14-jpg.webp)
چتر سیاه بر آسمان اهواز
آسمان اهواز بازهم «دودی» شده است. اینبار اما دود غلیظ از خودسوزیهای هورالعظیم نیست که بر برخی شهرهای خوزستان سایه انداخته، حالا سوزاندن مزارع نیشکر است که آسمان را تیره و تار کرده است. آلودگی هوای خوزستان، از اوایل آبانماه شروع شده و در روزهای اخیر شدت یافته است. بیشترین آلودگی در اهواز، مرکز این استان، گزارش شده است. شرایط «ناسالم» هوا که از هفتۀ گذشته در اهواز تداوم داشته، در روزهای جمعه و شنبه افزایشی بوده و به شرایط «بسیار ناسالم» رسیده است. از سوی دیگر تعطیل نشدن مدارس توسط کارگروه شرایط اضطرار آلودگی هوای خوزستان، نارضایتی بسیاری از شهروندان را بهدنبال داشته است.
![چتر سیاه بر آسمان اهواز](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/۳-jpg.webp)
مداخلهٔ بینتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک
بحران کمبود شیرخشک در داروخانههای کشور ادامه دارد. بنا به اعلام مسئولان قرار بود این مشکل تا پایان آبانماه رفع شود اما کمتر از دو هفته مانده به پایان فرصت اعلام شده، نشانهای از رفع مشکل دیده نمیشود. در همین حال برخی فعالان صنعت دارو مدعی هستند که بخشنامههای سازمان غذا و دارو دو شرکت تولیدکننده شیرخشک را به مرز تعطیلی کشانده است. کشمکشها و اظهارات ضد و نقیض مسئولان دولتی و فعالان صنعت دارو در حالی مطرح میشود که خانوادهها همچنان برای پیدا کردن شیرخشک در داروخانههای در رفت و آمدند.
![مداخلهٔ بینتیجهٔ دولت در بازار شیرخشک](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/6-7-jpg.webp)
موضعگیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند
|پیام ما| وزیر نیرو میگوید «حقابه ایران از هیرمند طبق معاهده در سال جاری رهاسازی شود» اما سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرده که مقرر شده است تا رهاسازی آب به تالاب هامون «در صورت بارش» انجام شود. اینها خروجیهای دیدار دو مقام بلندپایهٔ ایران با معاون رییسالوزرای طالبان در تهران است. دیدارهایی که اگرچه خبرگزاری دولت از این دیدار با عنوان «دیپلماسی محیط زیست، پیشتاز سیاستهای دولت سیزدهم» یاد کرده است اما در عمل، دو دو موضع کاملاً متفاوت از قول مسئولان ارشد سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو منتشر شده است.
![موضعگیری دوگانه دربارهٔ حقابهٔ هیرمند](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/877953_374-jpg.webp)
میراث «غزه» زیر بمباران
هرچند درگیریهای فعلی میان فلسطین و اسرائیل از ۱۵ مهر امسال آغاز شد، اما این درگیریها در تاریخ اتفاق جدیدی نیست؛ درگیریهایی که از نیمههای قرن گذشته (بیستم) آغاز شد و تا کنون ادامه دارد و در همهٔ این دههها، علاوهبر فاجعههای انسانی، منجر به تخریب میراث فرهنگی بسیاری در نوار غزه و فلسطین شده است. در همین روزهای اخیر هم خبر میرسد درگیریهای حال حاضر، تخریب کلیسای تاریخی غزه را بهدنبال داشته است و از سوی دیگر، شورای بینالمللی موزهها (ایکوم) نیز دربارهٔ بیتوجهی به حفاظت از اموال فرهنگی و افزایش احتمالی قاچاق و تخریب اشیای فرهنگی و تاریخی در این منطقه هشدار داده است.
![میراث «غزه» زیر بمباران](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-7-jpg.webp)
فصل انارچینی
|پیام ما| نیمهٔ آبان که از راه میرسد، کوچهباغهای «تفت» پر میشود از صدای «الله»؛ این، یعنی زمان برداشت انار در این شهر کویری شروع شده است. فردی که بالای درخت انار را میچیند، با نوای «الله» به فردی که پایین درخت ایستاده، ندا میدهد که انار را با دستانش بگیرد. حالا چهارسالی است که در همین روزها، تفت با تجربهٔ جدیدی دربارهٔ انار آشنا شده، جشنوارهٔ «انارچینی» که ثبت ملی شده و پروندهٔ آن برای ثبت جهانی هم آماده شده است. این رویداد، با محوریت شهرستان تفت به عنوان یکی از رویدادهای گردشگری سال ۱۳۹۹ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
![فصل انارچینی](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-5-jpg.webp)
توزیع قطرهچکانی داروهای بیماران SMA
بیش از هفت سال است که بیماران مبتلا به «آتروفی عضلانی نخاعی» یا همان «SMA» بهنحوهٔ توزیع داروهایشان اعتراض دارند. آنها که بهدلیل این بیماری پیشرونده، کنترل خود را بر حرکات ارادی عضلاتشان از دست میدهند، بارها در برابر سازمان غذا و دارو، مجلس شورای اسلامی و وزارت بهداشت تجمع کردهاند، به این امید که نحوهٔ توزیع داروهایی که از پیشرفت این بیماری جلوگیری میکنند، بهبود یابد. اوایل هفته گذشته هم بار دیگر جمعی از این بیماران در برابر وزارت بهداشت تجمع کردند تا به توقف توزیع ۴۰۰ دوز داروی اهدایی این بیماری در کشور، اعتراض کنند. اینهمه درحالیاست که رئیسجمهوری دو سال پیش به خانوادههای این بیماران وعده داده بود دولت برای برطرف کردن مشکلات دارو و درمان کشور بهویژه بیماران خاص مانند بیماران SMA تمام توان خود را بهکار خواهد گرفت. مدیرعامل انجمن SMA دربارهٔ نتیجهٔ دو روز تجمع در برابر وزارت بهداشت میگوید: «مسئولان وزارت بهداشت و معاونت تحقیقات و فناوری این وزارتخانه در پاسخ به اعتراض ما میگویند که براساس تحقیقاتشان اثربخشی داروهای این بیماری فقط دو درصد است، اما این ادعا با نتایج هیچ مقالهٔ علمیای در دنیا همخوانی ندارد و آنچه ما، خانوادهها، پس از مصرف داروها به چشم دیدهایم نیز هیچ سنخیتی با ادعای وزارت بهداشت ندارد.» این درحالیاست که «یونس پناهی»، معاون تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت این گفته را بهشدت تکذیب میکند و وظیفهٔ بررسی اثرات دارو را به گردن سازمان غذا و دارو میداند. در مقابل اما «سجاد اسماعیلی»، سخنگوی سازمان غذا و دارو روز سهشنبه دربارهٔ نحوهٔ توزیع و واردات این داروها به رسانهها گفته است: «قرار شد وقتی دارو وارد کشور میشود، طبق پروتکلهای تحقیقاتی دو معاونت درمان و تحقیقات وزارت بهداشت، اثربخشی این داروها ارزیابی شود و این پروتکلها باید پیش از توزیع دارو ابلاغ شده و به سازمان غذا و دارو ارسال شود.»
![توزیع قطرهچکانی داروهای بیماران SMA](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/6-2-jpg.webp)