بایگانی مطالب : میراث
جشن جهانی «سده» بدون کرمان
|پیام ما| روزها، ماه‌ها و فصل‌ها برای ایرانیان باستان ختم به نظام معیشتی‌تان یعنی کشاورزی می‌شد. آنها سال را به دو فصل تقسیم می‌کردند، تابستان بزرگ از ابتدای فروردین تا پایان مهر و زمستان بزرگ که از ابتدای آبان شروع می‌شد و به پایان اسفند می‌رسید. آنها اما از همان ابتدای شروع زمستان بزرگ در رؤیا و جست‌وجوی بهاری سبز بودند و همین خواست موجب می‌شد همهٔ آیین‌ها حتی در زمستان هم رنگی از بهار و سبزی بگیرند، به‌طوری‌که آنها از نخستین روزی که تاریکی و طولانی بودن شب کاسته می‌شد و به روشنایی افزوده می‌شد، به پیشواز بهار می‌رفتند و از همین رو «یلدا» را می‌توان اولین آیینی دانست که در استقبال از بهار و سبزی برگزار می‌شد. «سده» هم با ۴۰ روز اختلاف در همین مجموعه قرار می‌گیرد و بعد از آنکه ۱۰ روز از زمستان بزرگ سپری می‌شد، ایرانیان جشن «سده» را برپا می‌کردند؛ چون بر این باور بودند که اوج و شدت سرما سپری شده است و توان و نیروی این پدیدهٔ نابه‌سامانی و سکون که از کردار اهریمن محسوب میشود، رو به زوال و کاستی است. این جشن را آبان‌روز از بهمن‌ماه برگزار می‌کردند، به شب‌هنگام و درست زمانی که صد روز از زمستان بزرگ می‌گذشت.
برج آزادی تهران میزبان «سرو سیمین»
امسال جشنوارهٔ بین‌المللی صنایع‌دستی و هنرهای سنتی فجر به ایستگاه هشتم رسید و دومین سالی است که این رویداد به‌شکل بین‌المللی برگزار خواهد شد. جشنواره‌ای که امسال با شعار «پیوند نسلی، پاسداشت هویت در پهنهٔ جهانی» رونمایی شد و پوستر امسالش را هم یکی از پیشکسوتان صنایع‌دستی و یک دانش‌آموز سفالگر رونمایی کردند. استقبال خوبی از برگزاری جشنوارهٔ صورت گرفت و بیش از پنج هزار اثر به دبیرخانهٔ جشنواره رسیده است. ۱۶ کشور در این جشنواره حضور دارند که البته حضور برخی از آنها به‌معنای فاخر بودن آثار ارسالی‌شان به جشنواره نیست و به‌گفتهٔ دبیر علمی این جشنواره، انتخاب برخی از آنها به اجبار صورت گرفته است. این درحالی‌است که همه می‌دانند صنایع‌دستی ایران در جهان تا چه میزان ارزشمند و غیرقابل مقایسه است. جشنواره‌اش نیز آنقدر اهمیت دارد که از کشورهای مختلف برای شرکت در آن اثر ارسال شود؛ آثاری که شاید در مناطق بومی خودشان به‌عنوان اثر هنری و صنعت دست پذیرفته شده باشند، اما در ایران قابل‌قبول نیستند و امسال برای شرکت در جشنواره «نه» گرفتند.
کشف ۴۶۷ قلم اشیای تاریخی قاچاق در گلستان
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان از کشف و ضبط ۴۶۷ قلم اشیا فرهنگی ـ تاریخی از دو باند قاچاق اموال تاریخی در استان با همکاری دستگاه‌های امنیتی و انتظامی خبر داد.
مقصدهای پر شکایت
|پیام ما| مدیرکل نظارت و ارزیابی خدمات گردشگری در تازه‌ترین آمار ارائه‌شدهٔ خود تهران، مازندران و خراسان‌رضوی را در صدر پرشکایت‌ترین استان‌های کشور معرفی کرده است. این آمار براساس اطلاعات تماس گردشگران با سامانهٔ ۰۹۶۲۹ است که برای ثبت شکایات مردمی از تأسیسات گردشگری معرفی شده است. در میان تمام تماس‌های انجام‌شده با سامانهٔ ۰۹۶۲۹ حدود ۳.۵ درصد مربوط به شکایات است. از این میان، حدود ۲۰ درصد مربوط به شکایت از تعرفه‌ها و نرخ‌هاست.
باغ‌های ایرانی محبوب دیگران مطرود در ایران
باغ‌های ایرانی به‌عنوان سرمایه‌هایی مهم، در کنار ابنیهٔ تاریخی در زمرهٔ مهم‌ترین میراث‌های ملی قرار دارند. یکی از ویژگی‌های برجستهٔ این میراث باستانی سبک سنتی آنهاست که توسط سایر کشورهای اروپایی و آسیایی الگوبرداری شده است. هرچند بسیاری از باغ‌های تاریخی سایر کشورها قدمت و زیبایی باغ‌های ایرانی را ندارند، اما به روش‌های مختلف مورد محافظت قرار گرفته‌اند. این درحالی‌است که برخی باغ‌های ایران با وجود ثبت ملی و جهانی در معرض تخریب و آسیب قرار دارند یا دستخوش تغییر شده‌اند. این وضعیت دربارهٔ آنها که برچسب جهانی نخورده‌اند، به‌مراتب بدتر است.
هنری که در کورهٔ تکنولوژی ذوب شد
شیوهٔ زندگی که تغییر کرد، برخی از حرفه‌ها برای همیشه از یاد رفت، اما برخی پیشه‌ها توانستند با تغییراتی خودشان را با زندگی مدرن سازگار کنند. حرفه‌هایی که برای همیشه خاموش شدند، بخشی از میراث فرهنگی سرزمین را هم با خود به فراموشی بردند. نفس‌های حرفهٔ چلنگری که آمیخته‌ای از هنر و صنعت است، از نیم‌قرن پیش به شماره افتاد و حالا دیگر چلنگری در ردهٔ هنرهای دستی ازیادرفته دسته‌بندی میشود.
کشف باستانی در مسیر ریل قطار
|پیام ما| عملیات ساخت قطعهٔ چهارم راه‌آهن زاهدان-مشهد (حدفاصل زابل-زاهدان) سال ۱۳۹۷ و در ایام دههٔ فجر آغاز شد؛ طرحی که به‌عنوان بزرگترین محور ریلی كشور هزار و ٣٥٠ كیلومتر طول دارد و قرار است ارتباط با كشورهای شرقی پاكستان و افغانستان را از سه نقطه و اتصال به آسیای میانه را از طریق مرز سرخس فراهم کند. بخشی از این قطعه در نزدیکی محدوده و حریم شهرسوخته احداث میشود. محوطه‌ای که در سی‌وهشتمین اجلاس یونسکو در ژوئن ۲۰۱۴ به‌عنوان میراث جهانی ثبت شد تا با قدمت پنج‌هزارساله هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو باشد. حالا خبر رسیده که «کشف جدیدی در شرق ایران» اتفاق افتاده و «۲۳ محوطه و تپه با قدمت بیش از چهار سال کشف شده‌اند»، اما هنوز نویافته بودن این محوطه‌ها مشخص نیست و باید منتظر ماند تا نظر پژوهشگاه باستان‌شناسی دربارهٔ این محوطه‌ها اعلام شود.
پایان بلاتکلیفی «آسبادها»
بالاخره نوبت آسبادهای ایرانی هم رسید؛ قدیمی‌ترین آسیاب‌های بادی جهان که قدمت برخی از آنها به قرن چهارم هجری برمی‌گردد و بخش مهمی از تاریخ کشاورزی و مدیریت آب ایران را به خود اختصاص داده‌اند. قرار است این بار پروندۀ یک میراث ارزشمند که نه هنری است و نه تاریخی، بلکه محصول یک تفکر انسان‌ساخت برای سهولت در امر زندگی جامعه بوده است، راهی یونسکو شود. پرونده‌ای که اگر به ثبت جهانی برسد، در حفظ آنها تأثیر قابل‌توجهی خواهد داشت.
کاوش در باقی‌ماندهٔ تمدن «هلیل‌رود»
اوایل دی‌ماه بود که اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان اعلام کرد کاوش باستانی در تپه‌های «کُنارصندل» جیرفت پس از ۱۷ سال وقفه به سرپرستی باستان‌شناس برجسته، «سیدمنصور سیدسجادی» که به‌عنوان ناجی «شهرسوخته» در سیستان شناخته میشود، آغاز شد؛ این تپه‌های باستانی پیش از این، 2 بار در سال‌های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۶ کاوش شده بود و تاکنون فرضیه‌هایی درباره وجود یک تمدن باستانی به نام «ارت» مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد، ارتباط با «آراتا» تمدن و سرزمینی که در منابع سومری به آن اشاره شده است و فرضیه‌ای مبنی بر اینکه با قدیمی‌ترین تمدن موجود در شرق جهان مواجه هستیم، مطرح شده است که برای اثبات یا رد هر یک از این فرضیه‌ها کاوش، مطالعات و زمان بسیار زیادی لازم است. حالا که ناجی «شهر سوخته» به «کُنارصندل» رفته، چشم امید همه به اطلاعات بیشتری از این تپه‌های اسرارآمیز است.
گلافی؛ غرق دریای فراموشی
هنر در خطهٔ جنوب منحصر‌‌به‌فرد است. از «جهله‌سازی» تا «خوس‌بافی»، هریک با توجه به تناسب اقلیم و سرزمین بین مردم راه باز کردند و سال‌های سال هنرهای یکتای جنوب کشور بودند. در میان این هنرهای کهن که حالا رمقی برایشان نمانده و چند موسپیدکرده به آن مشغولند، به سراغ لنج‌سازی رفته‌ایم که بین اهالی جنوب به هنر «گلافی» معروف است.
