داستان یک تمدنِ تنها «اَرَتَ» خاک می خورد
۲۸ فروردین ۱۳۹۵، ۱۸:۰۲
داستان یک تمدنِ تنها
«اَرَتَ» خاک می خورد
نزدیک به ده سال پیش بود که یک روستایی در حال شخم زدن زمینش با کاسه ای قدیمی مواجه شد و به تصور پیدا کردن گنج آبادی را خبر کرد. اهالی آن روستا هم برای دستیابی به گنج بیشتر شروع به کندن زمین کردند و اشیای دیگری را پیدا کردند. برخی به گمان اینکه شانس در خانه شان را زده شروع به فروختن این اشیا کردند. نکته جالب در آن روستا این بود که برخی مسئولان وقت هم به جای فشار به میراث فرهنگی برای بررسی این اثار، در فروش آن ها تمام تلاششان را کردند و چه سودهایی که نکردند. این «اَرَتَ» بود که آن ها را پولدار می کرد. تمدنی که برخی مورخان بزرگ آن را اولین تمدن بشری در جهان می دانستند. «اَرَتَ» اما تنها بود و کسی حافظش نبود.
بعد از یک سال و چند ماه بالاخره دولت به فکر کاوش بیشتر درباره این منطقه افتاد. یک کاوشگر ایرانی که در فرانسه زندگی می کرد با دعوت میراث فرهنگی به ایران آمد و سرپرست تیم کاوش منطقه را برعهده گیرد. نزدیک به 5 سال این کاوش ادامه داشت و به نتایج خوبی رسیده بود.
اما پس از 5 سال و با تغییرات پی در پی مدیریت سازمان میراث فرهنگی در دولت محمود احمدی نژاد، آن کاوشگر ایرانی از مسئولیتش کنار گذاشته شد تا دوباره «اَرَتَ» تنها بماند. تنهایی که تا همین امروز ادامه دارد و حالا تبدیل به یک بیماری خطرناک شده. «اَرَتَ» این روزها حال چندان خوشی ندارد و بیم آن می رود این تمدن 7 هزار ساله بمیرد. چند وقت پیش بود که ایسنا درباره مشکلات این تمدن کهن نوشت:« تپه در جوار روستای کنارصندل و در میان زمینهای کشاورزی قرار دارد. یک طرف تپه با چارچوب فلزی و تختههای چوبی به صورتی ناقص مسیربندی شده، به طوری که اگر بازدیدکنندگان مراقبت نباشند ممکن است در میان یکی از حفرههای موجود در مسیر سقوط کنند. اما سمت دیگر هیچ مسیری را برای هدایت گردشگردان پیشبینی نکرده، در نتیجه بازدیدکنندگان باید برای دیدن نقش برجسته نیمتنه انسانی که در آنسوی تپه واقع شده، از روی دیوارهای باستانی عبور کنند. عبور آزادانه گردشگران از روی دیوارها و باقیمانده بناهای تمدن «اَرَتَ» فرسایش بسیاری را به این مکان تحمیل کرده است. حتی در برخی موارد، دیوارها به شدت فرسوده شده و آثار عبور بازدیدکنندگان به خوبی مشهود است.
سایر بخشهای تپه هم از فرسایش باد و باران آسیب دیدهاند و شکافهای عمیق و کانالهایی ناشی از عبور آب در تپه ایجاد شده که علاوهبر آثار کشف شده، آثار کشف نشده را نیز در مخاطره قرار داده است.» مشکلات فوق در حالی برای قدیمی ترین تمدن تاریخ بشری پیش آمده که به گفته محمد صمیمی، باستان شناس ایرانی اهمیت این تمدن به حدی است که می تواند بسیاری از کتابهای جهان را تغییر دهد.
تا مدتها چنین تصور میشد که کهنترین تمدن جهان در سومر عراق پای گرفته است؛ اما کشف یک زیگورات عظیم با قدمت بیش از ۵۰۰۰ سال، آثار سنگی بسیار و همچنین کتیبههای آجری به خطی ناشناخته از منطقه جیرفت باعث شد باستانشناسان درباره دانستهها و ادعاهای پیشین خود تجدید نظر کنند. آنان با بررسی دوباره کتیبههایی که از پیش در مناطق مهم باستانی کشف شده بودند، سعی کردند اطلاعات بیشتری درباره این تمدن عظیم و ناشناخته بدست آورند و در نهایت پس از تحقیقات فراوان، به تعدادی کتیبه دست یافتند. در یکی از این اسناد که از خرابههای شهر اور وک بدست آمده است، داستان کشمکش میان پادشاه سومر با فرمانروای سرزمین ثروتمندی بنام «اَرَتَ» ثبت شده بود و در کتیبه دیگر، پادشاه سومری سعی کرده بود با گذر از شهر شوش و هفت رشته کوه، به سرزمین «اَرَتَ» حمله کند. بررسی دقیق این کتیبهها و آثار کشف شده این فرضیه را به اثبات نزدیک میکند که شهر افسانهای و گمشده «اَرَتَ» که در شرق ایران قرار داشته، به احتمال زیاد همان شهر جیرفت است. از آثار کشف شده در حوزه تمدن جیرفت میتوان به ظروف و پلاکهای سنگی با نقوش بسیار ظریف از موجوداتی چون عقاب، عقرب و پلنگ اشاره کرد که نظیر آنها در هیچ یک از محوطههای باستانی جهان کشف نشده است. شاید با ادامه اکتشافات و تحقیق روی آثار کشف شده، باستانشناسان به این نتیجه برسند که از این پس بجای میانرودان عراق، میبایست جیرفت ایران را مهد کهنترین تمدن بشری در جهان نامید.
کشف این تمدن بزرگ بی شک حاصل زحمات تیم کاوشی بود که سرپرستی آن را پروفسور یوسف مجیدزاده برعهده داشت. مجیدزاده همان کاوشگری بود که از فرانسه به دعوت رئیس سازمان میراث فرهنگی به ایران آمد و طی 5 سال به نتایج ارزشمندی رسید اما با رفتن مجید زاده و تیم کاوش از منطقه، تحقیق درباره این تمدن کمرنگ شد و تلاشی از سوی دولت برای اطلاع رسانی درباره این تمدن دیده نشد و البته نمی شود. مجید زاده سال ها پیش با رد نظر برخی از باستان شناسان که جنوب شرق ایران تا زمان هخامنشیان جوامعی بی سواد بوده اند گفته بود:« مردم جیرفت نه تنها همزمان با اختراع کهن ترین خط میخی بین النهرین باسواد بوده اند، بلکه همزمان با آنان خطی متفاوت از میخی اختراع کرده اند.»
حالا این تمدن با ارزش روزبروز بر حجم مشکلاتش افزوده می شود و کسی نیست قدر آن را بداند. «اَرَتَ» تنهاست و تنهایی اَرَتَ یعنی نابودی قدیمی ترین تمدن تاریخ بشری.
در این رابطه با حسن موحدی معاون سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان تماس گرفتیم و با این پاسخ از طرف وی روبرو شدیم:« شما باید با کارشناسان باشتان شناس مثل خانم دکثر چوبک و اقای علیدادی که در محل هستند صحبت کنید نه با ما تا خدایی نکرده گزارش غیر موثق و چالش انگیزی تهیه نشود.» معاون سازمان میراث فرهنگی کرمان در حالی از پاسخگویی شانه خالی می کند که متولی آثار باستانی همین سازمان است و باید آماده پاسخگویی به سوالات باشند نه اینکه به جای جواب دادن به سوال، ماجرا را به افراد دیگری ارجاع دهد و به نوعی از پاسخگویی فرار کند.
به هر ترتیب تپه کنار صندل در 30 کیلومتری جیرفت بنا به گزارش خبرگزاری ایسنا حال و روز خوشی را تجربه نمی کند و متولی اصلی آثار باستانی در کرمان در این مورد پاسخگو نیست.
برچسب ها:
پیشنهاد سردبیر
مطالب مرتبط
![آیین تعزیه، تنها مخاطب هنر زرهبافی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/زره-بافی.jpg)
«زرهبافی» یکی از قدیمیترین هنرهای بشر است و در ایران هشت قرن قدمت دارد
آیین تعزیه، تنها مخاطب هنر زرهبافی
![رفع «ایران هراسی»ماموریت دولت آینده](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/گردشگر.jpg)
نامزدهای ریاست جمهوری چقدر به صنعت گردشگری توجه کردند؟
رفع «ایران هراسی»ماموریت دولت آینده
![کنسرت تخت جمشید استاندارد برگزار میشود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/1952272_980-jpg.webp)
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی:
کنسرت تخت جمشید استاندارد برگزار میشود
![گرۀ قلابی فرش!](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/فرش-دست-باف.jpg)
فضای مجازی هم به مصائب فرش ایرانی اضافه شد
گرۀ قلابی فرش!
![۳۰ مسجد تاریخی ایران واجد شرایط ثبت جهانی یونسکو است](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/مسجد-تاریخی.jpg)
قائم مقام وزیر میراثفرهنگی:
۳۰ مسجد تاریخی ایران واجد شرایط ثبت جهانی یونسکو است
![کشف گونهای از بندپایان در غارهای ایران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/گونه-جانوری.jpg)
کشف گونهای از بندپایان در غارهای ایران
![جستوجوی هویت ماناها](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/کاوش-باستانی.jpg)
کاوش دهم آغاز شد
جستوجوی هویت ماناها
![تمام سیستم صوتی ما پشت به این ابنیه تاریخی هستند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/علیرضا-قربانی.jpg)
واکنش «علیرضا قربانی» به حواشی کنسرت تخت جمشید
تمام سیستم صوتی ما پشت به این ابنیه تاریخی هستند
![چهارمین همایش بینالمللی معماری دستکند برگزار میشود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/همایش-معماری-دستکند.jpg)
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان:
چهارمین همایش بینالمللی معماری دستکند برگزار میشود
![کشف نخستین اثر دوران اسلامی در ماسولهٔ جنوب](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/دره-حشم.jpg)
«پیمان پاسالاری»، باستانشناس، در گفتوگو با «پیام ما» مطرح کرد
کشف نخستین اثر دوران اسلامی در ماسولهٔ جنوب
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید