ستاره حجتی
خبرنگار منابع طبیعی و جامعه محلی
ستاره حجتی
۲۷ فروردین ۱۴۰۳
آفت به گندمزار زد
آفت زنگ گندم در گندمزارهای کشور شایع شده است و براساس اعلام سازمان حفظ نباتات ۸۰۶ هزار هکتار مبارزه با بیماریهای گندم در سال جدید انجام شده که از این مقدار حدود ۲۵۰ هزار هکتار مربوط به زنگ زرد و مابقی مربوط به سایر بیماریهای لکهبرگی بوده است. عددی که افزایش بیسابقهای را نشان میدهد. طبق آمار این سازمان کل مبارزه با بیماری گندم سال گذشته ۲۸۰ هزار هکتار بود. بااینحال، سازمان حفظ نباتات و جهادکشاورزی در استانهای زیادی مانند، اردبیل، گلستان، خوزستان، کرمانشاه، بوشهر، کهگیلویهوبویراحمد، لرستان، ایلام و خراسانشمالی، به کشاورزان هشدار دادهاند که همهٔ مزارع گندم باید رصد و پایش شود. کارشناسان اما معتقدند تغییراقلیم، افزایش دما و تغییر الگوی کشت، دلیل گسترش این آفت و بروز زودهنگام آن است. گندم محصول کشاورزی استراتژیک کشور است و مبارزه و جلوگیری از شیوع بیماریهای آن هر سال از برنامههای مهم سازمان حفظ نباتات کشور است.
ستاره حجتی
۲۵ فروردین ۱۴۰۳
اعتبارات سرگردانِ آب
بررسی و تحلیل شاخصهای کلان بخش آب در سهماههٔ سوم از بحرانیتر شدن وضعیت آب حکایت دارد. چالش در تأمین آب شرب در مناطق جنوبشرق کشور بهویژه استان سیستانوبلوچستان (عدم رهاسازی حقابهٔ ایران از رودخانهٔ هیرمند از سوی افغانستان)، برنامهریزی برای قطع آب کیفی صنایع برخوردار از خط فاز یک خلیج فارس در استان یزد، ارائهٔ پیشنویس نقشهٔ راه آب کشور از سوی وزارت نیرو و تصویب آن در شورایعالی آب، اجرای طرحهای اضطراری آبرسانی در شهرها و روستاهای دارای تنش آب شرب، افزایش میانگین دما در سطح جهان و کشور و ثبت رکوردهای دمایی بالا از مهمترین رویدادهای آبی در سهماههٔ آذر سال گذشته بود که بر مدیریت منابع آبی ایران اثرگذار بود. از سوی دیگر بهنظر میرسد اعتبارات هزینهشده در این سه ماه چندان موفق عمل نکرده است. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی که این شاخصهای کلان را بررسی کرده است، مدعی است با احتساب ۲۶ درصد اعتبارات تخصیصیافته در نیمهٔ اول سال گذشته، مجموع تخصیص صورتگرفته به این بخش (بدون در نظر گرفتن اعتبارات صندوق توسعه برای طرحهای آب مرزی در فصل پاییز) تا انتهای آذر، به ۴۵ درصد میرسد و تأمین نزدیک به ۵۵ درصد اعتبارات مصوب، به فصل پایانی سال موکول شده بود. این توزیع نامتوازن اعتبارات در طول سال، موجب عدم امکان برنامهریزی صحیح برای اجرای طرحها، وضعیت نامطلوب مشاوران و پیمانکاران، عدم تحقق اهداف برنامههای توسعه و همچنین طرحها و پروژههای تعریفشده در قانون بودجه، عدم پایبندی به برنامهٔ زمانبندی اجرای پروژهها و طرحهای عمرانی و همچنین ایجاد ابهام در بودجهریزی سال آینده خواهد شد. این گزارش در مورد تشدید تنش آبی در بیشتر نقاط کشور در فصلهای گرم ۱۴۰۳ هشدار داده است.
ستاره حجتی
۱۹ فروردین ۱۴۰۳
فراموشی دستورالعمل مقابله با سگهای ولگرد
خبر گزیدگی ۱۶ نفر توسط یک سگ ولگرد و احتمالاً بیمار، فقط در تعداد آسیبدیدگان با اخبار پیشین فرق میکند. معضلی بهنام سگگزیدگی که ایران را در رتبهٔ بالای حیوانگزیدگی در جهان قرار داده است، علاوهبر هزینههای اجتماعی سنگین و گاه جبرانناپذیر، واردات گستردهٔ داروی واکسن هاری و بیماریهای مشترک سگ و انسان را بیش از معمولِ جهانی به کشور تحمیل میکند. بهنظر میرسد بهرغم گفتههای گاهوبیگاه در رسانهها، نه شهرداریها و نه وزارت کشور بهعنوان متولی حفظ سلامت جانی شهروندان در محیط شهر، با وجود دستورالعملهای روشن و دقیق، مسئولیت این موضوع را بهعهده نمیگیرند. سال ۱۳۸۷، یعنی ۱۵ سال پیش، وزارت کشور دستورالعملی را در مورد مقابله با افزایش جمعیت و پرسهزنی سگها به شهرداریهای سراسر کشور ابلاغ کرد که نهتنها شهرداریها آن را فراموش کردند، بلکه خود وزارت کشور نیز ضرورت اجرای آن را یادآور نمیشود.
ستاره حجتی
۱۸ فروردین ۱۴۰۳
سیلزدگانِ مقروض
دولت پس از سیلاب اسفند سال ۱۴۰۲ در جنوب استان سیستانوبلوچستان خسارتهای سیلاب را برآورد کرد و به عادت معمول وعدهٔ جبران داد. بااینحال، اهالی مناطق سیلزده میگویند خسارت سیلهای پیشین نیز برایشان جبران نشده است. کشاورزان و دامدارانی که زمینها و دامهایشان را آب برده و محصولات کشاورزیشان از دست رفته است، میگویند هنوز بهدلیل وامهایی که سال گذشته برای بازسازی چاه و ادوات کار گرفتهاند، مقروض بانکها هستند و نمیدانند چطور باید از پس بازپرداخت آن برآیند؛ آنهم در شرایطی که تکلیف معاششان معلوم نیست. علاوهبراین، شهروندان و روستانشینان این مناطق میگویند بهداشت اندک، تخریب چاههای فاضلاب در این شرایط آنان را مبتلا به بیماری پوستی کرده است که با گرمتر شدن هوا بدتر نیز خواهد شد. بااینحال، دانشگاه علومپزشکی این استان و مرکز بهداشت و درمان این استان تاکنون طغیان یا همهگیری هیچ بیماری ناشی از سیلابی را تأیید نکرده است.
ستاره حجتی
۲۳ اسفند ۱۴۰۲
کمبود اقلام بهداشتی در مناطق سیلزده
اهالی روستاهای سیستانوبلوچستان از وضعیت بهداشت محیط گلایه دارند. ماندگاری آب در روستاها، تخلیه نشدن گلولای و لجن، مدفون بودن لاشهٔ احشام در این روستاها، بوی زهم ناشی از فاضلاب و لاشههای دامهای مرده، تجمع حشرات و دشواری تردد، در نبود آب شرب و استحمام سالم، همچنین دسترسی اندک به دارو، اقلام بهداشتی گذران زندگی را برای این افراد دشوارتر نیز کرده است. بهگفتهٔ زنان روستایی بهویژه در مناطق پیرسهراب و چابهار، حتی نوار بهداشتی کافی در اختیارشان قرار ندارد. عفونتهای پوستی و گوارشی برای کودکان، در کنار عفونتهای مجاری ادراری و رحم برای زنان، از شایعترین بیماریهای این روزها در روستاها و شهرهای جنوب سیستانوبلوچستان است. مقامات محلی نیز تخریب خانههای بهداشت روستایی را بدون ذکر جزئیات از چگونگی، میزان و تعداد تأیید کردهاند. کمبود آب بهداشتی و سالم برای نوشیدن، شستوشو و استحمام بر مشکلات بهداشتی این مناطق افزوده است.
ستاره حجتی
۲۱ اسفند ۱۴۰۲
کمکهای مردمی به سیلزدگان بلوچستان به پاکستان ارسال شد
از زمان وقوع سیلاب در جنوب استان سیستانوبلوچستان، گزارشهای میدانی و تصاویر و فیلمهای منتشرشده از کمبود امکانات امدادرسانی و نیاز بالا به کمکهای مردمی و دولتی حکایت میکرد. بررسیهای «پیام ما» طی این روزها، مؤید جاماندگی روستاهای زیادی از کاروان امداد و کمکرسانی بوده است. بااینحال، رئیسجمهوری در اظهارنظری عجیب اعلام کرده است بهدلیل زیاد بودن کمکها به منطقهٔ سیستانوبلوچستان و با حرکت داوطلبانهای از سوی مردم، کمکها به پاکستان ارسال شده است. این اظهارنظر درحالیکه درست یک روز پیش از تنظیم این گزارش گفتوگوهای مردمی با سیلزدگان نشان میداد تعداد زیادی از خانوادههای سیلزده هنوز در انتظار کمک هستند. حدود ۲۵۰ روستا در این منطقه در آمار خسارت سیل اعلام شدهاند، اما در آمار امدادرسانی جایی نداشتند.
ستاره حجتی
۱۹ اسفند ۱۴۰۲
احتمال سرریز دوبارهٔ سدهای سیستانوبلوچستان
برآوردهای اولیهٔ دولت از خسارت سیلاب به سیستانوبلوچستان حاکی از آسیب ۲۲ هزار میلیارد ریالی تا هفتهٔ نخست پس از سیلاب بود. عددی که به تفکیک حوزههای خسارت اعلام نشده است. حالا سازمان هواشناسی میگوید ممکن است سدهای مناطقی مانند بلوچستان که دوباره در حوزهٔ فعالیت سامانهٔ بارشی قرار دارند، سرریز کنند. اما وزارت نیرو میگوید کنترل شرایط را در اختیار دارد. بنابر اعلام وزارت نیرو، جانمایی دقیق و مدیریت صحیح سدها از شروع بارش موجب کاهش قابلتوجه خسارت شده است. این ادعا درحالی بیان میشود که سیلاب هفتم اسفند ۱۴۰۲ مانند سیلاب سال ۱۴۰۰ در ۱۶ شهرستان و حدود هزار روستای بلوچستان خسارت قابلتوجهی به بار آورده است. ادعای وزارت نیرو درحالیاست که خرداد امسال مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی کارشناسی جانمایی سدهای کشور بهویژه سدهایی که در ۲۰ سال اخیر بنا شدهاند را یکی از مشکلات مدیریت منابع آب و مهار سیلابها در کشور اعلام کرده بود.
ستاره حجتی
۱۸ اسفند ۱۴۰۲
«پیشین» از امدادرسانی جا ماند
با وجود تلاش برای امدادرسانی به همهٔ مناطق سیلزده، اما فعالان اجتماعی مستقر در منطقه و همچنین اهالی میگویند توزیع اقلام مورد نیاز در بسیاری از مناطق انجام نشده است. بخش «پیشین» در راسک یکی از مناطقی است که بهنظر از امدادرسانی جامانده است. همچنین به گفتهٔ اهالی، بسیاری از روستاها در مناطقی غیر از دشتیاری و چابهار، بیش از یک هفته در انتظار امدادرسانی بودهاند. جمعیت هلالاحمر به تازگی برای برخی تشکلهای مردمی مجوز فعالیت و جمعآوری و توزیع کمکهای مردمی در منطقه را صادر کرده است اما حجم نیازها با کمکهای رسیده همخوانی ندارد.