بعد از دو سال و در پی بارش‌های اخیر در افغانستان، آب رودخانهٔ هیرمند به ۱۵۰ کیلومتری ایران رسید. تصاویر ماهواره‌ای مؤید این موضوع هستند، اما آبی که تا کمال‌خان رسید و آن را سرریز کرد، به‌سمت ایران نیامده است. این در‌حالی‌است که نه وزارت امور خارجه کشور و نه وزارت نیرو هیچ موضع رسمی در مورد سیلاب اخیر هیرمند و مهار آن به‌وسیلهٔ سازهٔ کنترلی کمال‌خان نگرفته‌اند، اما طالبان در یک موضع پیش‌دستانه اعلام کرد همچنان حقابهٔ ایران را به رسمیت می‌شناسد، اما آب هیرمند فقط به‌اندازهٔ شهروندان افغانستان است. این در‌حالی‌است که پیشتر و پیش از بهره‌برداری از بند کنترلی کمال‌خان و کانال‌های انحرافی به‌سمت گودزره، با وجود سرباز زدن حاکمان افغانستان از تأمین حقابهٔ ایران، لااقل سیلاب‌های هیرمند به ایران وارد می‌شد.

۱۷۸ روستا در جنوب سیستان‌وبلوچستان همچنان در محاصرهٔ کامل سیل قرار دارند و مسیرهای دسترسی به آنان مسدود است. «مجید محبی»، مدیرکل بحران استانداری سیستان‌وبلوچستان، اعلام کرده است این وضعیت با توجه به ادامهٔ بارش‌ها حداقل تا پایان هفته ادامه دارد. جزئیاتی از وضعیت و خسارت سیلاب به این روستاها در دست نیست. اما به‌گفتهٔ محبی، برآوردها تا روز ۱۴ اسفند، یعنی یک هفته پس از سیلاب و بدون تکمیل ارزیابی ۲۲ هزار میلیارد ریال در دو بخش زیرساخت و مسکونی برآورد شده است.

طی دو سال گذشته علاوه‌بر تشدید خشکسالی در منطقه، تحولات سیاسی از جمله قدرت‌ گرفتن دوبارهٔ طالبان در افغانستان، تعجیل در تکمیل پروژه‌های آبی ترکیه، مناقشات آذربایجان و ارمنستان و حوادثی مانند آن، بر حوزهٔ آب و مناقشه‌های آبی ایران در آب‌های فرامرزی مؤثر بود؛ مناقشه‌هایی که حل‌وفصل آنها نیازمند بهره‌گیری از ابزارهای دیپلماتیک بود. از سویی به‌نظر می‌رسد باوجود اقداماتی که دستگاه دیپلماسی کشور دربارهٔ رودخانه‌های مرزی انجام می‌دهد، این تلاش‌ها کمتر به نتیجه رسیده است. یکی از نتایج ناکامی طولانی‌مدت در تلاش‌های دیپلماتیک در حوزه‌های محیط‌زیستی، تشدید تنش‌ آبی و مشکلاتی مانند گرد‌وغبار و ریزگرد با منشأ خارجی است. «محمدجواد ظریف»، وزیر سابق امور خارجهٔ کشورمان، تمام این تلاش‌ها را ناکام نمی‌داند، اما معتقد است «نابسامانی در تصمیم‌گیری و راهبری در سیاست خارجهٔ کشور» مهمترین ضعف کشور در حوزهٔ دیپلماسی است. این ضعف عمومی به حوزه‌هایی مانند دیپلماسی آب‌های فرامرزی و مسائل محیط‌زیستی نیز سرایت کرده است. اگرچه موضوع این گفت‌وگو سیاست خارجی در حوزهٔ آب‌های فرامرزی بود، اما بخش اعظم آن به مسئلهٔ حقابهٔ ایران از رودخانهٔ هیرمند و تلاش‌های دولت پیشین برای احقاق آن اختصاص یافت. هرچند برخی تحولات مانند استقرار دوبارهٔ طالبان به‌عنوان زمامداران کشور افغانستان، این تلاش‌ها را یک‌شبه به نقطهٔ شروع بازگرداند.

حدود دو هزار روستای سیستان‌وبلوچستان در سیلاب هستند، اما امدادرسانی به آنان به‌کندی و بی‌نظمی پیش می‌رود. مردم سیل‌زده می‌گویند در این سرما بی خانه، غذا و آب هستند و مسئولان می‌گویند با تمام توان کارمان را پیش می‌بریم، اما مسیرهای دسترسی مسدود است. براساس گفتهٔ اهالی و تأیید مسئولان جمعیت هلال‌احمر مستقر در مناطق سیل‌زده عمدهٔ کار رساندن اقلام ضروری بر دوش خود مردم است و با قایق‌های محلی انجام می‌شود. مسیر دسترسی بیش از ۷۰ روستا درحالی همچنان مسدود است که سامانهٔ بارشی دیگری بر فراز این استان در راه است. با وجود محدودیت نیروهای دولتی، فقط یک تشکل مردمی مجوز فعالیت در منطقه و برای ۱۰ روستا از مجموع دو هزار روستا را اخذ کرده است. بنابه اعلام معاون بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، ارزیابی از خسارت ۱۵۰ روستا انجام شده است. اطلاع دقیقی از وضعیت سایر مناطق سیل‌زده در دسترس نیست و آنتن‌دهی ضعیف تلفن همراه و اینترنت دستیابی به اخبار موثق را دشوار کرده است.

قرار است به‌منظور توسعهٔ اقتصادی روستای «پچت» در استان مازندران، در غاری موسوم «باد لک‌لک» که جزو غارهای درجه یک کشور محسوب می‌شود و ممنوعیت بهره‌برداری دارد، طرح توسعهٔ گردشگری اجرا شود. گرچه مسئولان منابع‌طبیعی این استان می‌گویند همه‌چیز طبق ضابطه انجام خواهد شد، اما کارشناسان توسعهٔ جامعهٔ محلی می‌گویند پتانسیل‌های بسیارِ دیگری برای توسعهٔ این منطقه وجود دارد. همزمان کارشناسان غارشناسی و غارنوردی در مورد امکان نابودی این غار درصورت ورود انبوه گردشگران هشدار می‌دهند.

به‌رغم مکاتبات مشخص و دستورهای رسمی در مورد توقف طرح احداث دکل مخابرات، همچنین پس از توقیف ادوات دکل و با وجود استمرار اعتراض اهالی روستای «الواج» در نزدیکی شهر ارومیه، شرکت مخابرات استان آذربایجان‌غربی پروژه‌‌اش را از سر گرفته است تا یک دکل «بی‌تی‌اس» (تقویت‌کنندهٔ امواج برای تلفن همراه) را در مجاورت یک دبیرستان دخترانه بسازد. این در حالی است با توجه به‌ مفاد ۳ تا ۵ سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزهٔ محیط زیست و مادهٔ ۹ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، همچنین وفق مادهٔ ۳۰ قانون هوای پاک، سازمان حفاظت محیط زیست ناظر بر جلوگیری از انتشار خارج از حدود تعیین‌شدهٔ کلیهٔ امواج رادیویی و پرتوهای یون‌ساز و غیریون‌ساز است. آذر امسال سازمان حفاظت محیط زیست به دادستان آذربایجان‌غربی اعلام کرد که با بر اساس بازدیدهای میدانی سازمان محیط زیست با نصب دکل در فاصله ۱۶متری دبیرستان «متانت» واقع در شهرستان ارومیه، منطقهٔ مسکونی روستای الواج مخالف است. دلیل این مخالفت نیز عدم رعایت فاصلهٔ قانونی دکل از مراکز آموزشی و حساس جمعیتی و مغایرت با ضوابط محیط زیستی استقرار دکل مخابراتی است اما مخابرات استان اقدام به نصب دکل مخابراتی کرده است.

نشست دوبارهٔ نمایندگان ایران و طالبان در زابل به‌عنوان بیست‌وهفتمین نشست کمیساریای آب دو کشور، در زابل بدون هیچ نتیجه‌ای به پایان رسید. طرف افغانستانی در این جلسه تلاش کرد تا عدم تأمین حقابهٔ ایران را به گردن تغییراقلیم و خشکسالی بیندازد. براساس گزارش منتشرشده از سوی هیئت کارشناسان ایرانی، مواضع طالبان را به چالش کشیده و ادعای کمبود آب را رد کرده است. بااین‌حال، این نشست نیز به نتیجه‌ای عملی نرسید و هامون و سیستان‌وبلوچستان همچنان از آب هیرمند بی‌بهره هستند. شکست پی‌درپی دستگاه دیپلماسی کشور در مذاکره با حاکمان غیررسمی افغانستان درحالی‌است که تاکنون امتیازات زیادی از جمله سفارتخانه در تهران و تکمیل محور ترانزیتی به طالبان اعطا شده است.