نتایج جستجو برای: بناهای تاریخی
کشف باستانی در مسیر ریل قطار
|پیام ما| عملیات ساخت قطعهٔ چهارم راه‌آهن زاهدان-مشهد (حدفاصل زابل-زاهدان) سال ۱۳۹۷ و در ایام دههٔ فجر آغاز شد؛ طرحی که به‌عنوان بزرگترین محور ریلی كشور هزار و ٣٥٠ كیلومتر طول دارد و قرار است ارتباط با كشورهای شرقی پاكستان و افغانستان را از سه نقطه و اتصال به آسیای میانه را از طریق مرز سرخس فراهم کند. بخشی از این قطعه در نزدیکی محدوده و حریم شهرسوخته احداث می‌شود. محوطه‌ای که در سی‌وهشتمین اجلاس یونسکو در ژوئن ۲۰۱۴ به‌عنوان میراث جهانی ثبت شد تا با قدمت پنج‌هزارساله هفدهمین اثر تاریخی ایران در فهرست یونسکو باشد. حالا خبر رسیده که «کشف جدیدی در شرق ایران» اتفاق افتاده و «۲۳ محوطه و تپه با قدمت بیش از چهار سال کشف شده‌اند»، اما هنوز نویافته بودن این محوطه‌ها مشخص نیست و باید منتظر ماند تا نظر پژوهشگاه باستان‌شناسی دربارهٔ این محوطه‌ها اعلام شود.
گسست در حفاظت میراث فرهنگی
مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در تازه‌ترین گزارش خود در یک مطالعه که به روش آینده‌پژوهی انجام شده به موضوع «گسست و انحطاط معنایی در روند حفاظت میراث فرهنگی» پرداخته است. «الناز ابیزاده»، عضو هیئت‌علمی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای، و «سمیه قدیم‌زاده»، عضو هیئت‌علمی دانشگاه ارومیه، این پژوهش را انجام داده‌اند. آن‌طورکه در این گزارش آمده است، بررسی اسناد بین‌المللی از جمله بیانیه‌ها، منشورها و قطعنامه‌های منتشرشده در دهه‌های اخیر در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نشان می‌دهد «حفاظت معناهای نهفته» باید مورد توجه قرار گیرد که این موضوع حاکی از نگرانی‌های جامعهٔ جهانی از تهدیدهای پیش رو است. برخی پژوهش‌های انجام‌شده در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نیز بر لزوم توجه به ابعاد معنایی و فراکالبدی در حفاظت تأکید داشته‌اند و همچنین بررسی لوایح و قوانین مربوطه اغلب بیانگر دیدگاه‌هایی کلی دربارهٔ موانع و چالش‌های حقوقی و اجرایی پیش رو در حفاظت میراث فرهنگی است که توجه صرف به این موارد بدون تفکر عمیق و بررسی‌های موشکافانه و فقدان جایگاه رویکرد معنایی در قوانین مرتبط با حفاظت آثار به تحقق اهداف مدنظر حفاظت جامع و پایدار منجر نخواهد شد.
«هگمتانه» همدان را پایتخت گردشگری آسیا کرد
|پیام ما| مجمع پارلمان‌های آسیایی بعد از پیشنهاد ایران در اجلاس سال ۲۰۰۷، نخستین اجلاس شهرداران آسیایی را با حضور ۴۴ شهردار از ۳۳ کشور آسیایی در سال ۲۰۰۸ برگزار کرد. مجمع شهرداران آسیایی حالا حدود صد عضو دارد و از ایران، علاوه‌بر همدان، اصفهان، بجنورد، بندرعباس، بهشهر، تهران، جزیرهٔ کیش، خرم‌آباد، زاهدان، ساری، شاهین‌شهر، شیراز، فردیس، قزوین، کاشان، کرج، کرمانشاه، گرگان، لاهیجان، مشهد و نطنز عضو آن هستند. به‌تازگی هم آن‌طور که مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی همدان اعلام کرده است، همدان به‌عنوان پایتخت گردشگری مجمع شهرداران آسیایی در سال جاری میلادی انتخاب شد. به‌گفتهٔ «محسن معصوم‌علیزاده» مجمع شهرداران آسیایی برای اولین‌بار پایتخت‌های محیط زیستی، فرهنگی و گردشگری خود را برای سال ٢٠٢٤ به‌صورت رسمی معرفی کرد و بر اساس آن، همدان (ایران) به‌عنوان پایتخت گردشگری، شیراز (ایران) به‌عنوان پایتخت محیط زیست و شهر غبیری (لبنان) به‌عنوان پایتخت فرهنگی مجمع شهرداران آسیایی در سال جاری میلادی انتخاب شدند.
میراث فرهنگی، رسانه است
سری جدید از سلسله‌نشست‌های تخصصی میراث فرهنگی روز یکشنبه، ۱۷ دی با نشستی دربارهٔ «میراث فرهنگی، هنر و رسانه» از سر گرفته شد. در این نشست، «علی دارابی»، قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی، «حسن بلخاری»، رئیس کمیسیون هنر و معماری شورای‌عالی علوم، تحقیقات و فناوری کشور، «شهرام گیل‌آبادی»، استاد دانشگاه و کارگردان تئاتر و «مهدی مجابی»، پیشکسوت میراث فرهنگی و عضو بازنشستهٔ هیئت‌علمی دانشگاه علم و صنعت ایران سخنرانی کردند. موضوع این نشست دربارهٔ نسبت میراث فرهنگی با دو مقولهٔ هنر و رسانه بود که بازبینی ارتباط آنها از منظر نظریه‌های فلسفی، جامعه‌شناسی، هنر و حتی اقتصاد سیاسی حائز اهمیت است.
بمباران تاریخ غزه
غزه اولین منطقه جهان نیست که به دلیل جنگ، میراث باستانی و تاریخی‌اش را از دست می‌دهد و قطعاً آخرین شهر دنیا هم نخواهد بود، اما اینجا یک تفاوت ویژه دارد؛ این که طی دهه‌های اخیر به‌دلیل بی‌ثباتی سیاسی، کاوش‌های باستان‌شناسی در بخش قابل توجهی از غزه انجام نشده و وضعیت فعلی هم آنها را در فراموشی کامل قرار داده است. یک روزنامهٔ آمریکایی اوایل هفته جاری اعلام کرد «۷۰ درصد ساختمان‌های غزه در پی حملات همه‌جانبهٔ رژیم صهیونیستی ویران شده‌اند.» به گفتهٔ مقامات محلی کلیساهای بیزانسی، مساجد باستانی و محوطه‌های باستانی هم شامل این ساختمان‌ها هستند و از درگیری حماس و اسرائیل جان سالم به‌در نبرده‌اند.
شبی برای اروند
|پیام ما| آبادان، خرمشهر و مینوشهر، محدوده‌ای که حالا آن را با وسعت ۳۷ هزار و ۴۰۰ هکتار منطقه آزاد اروند می‌نامند، روزگاری یکی از مهمترین مراکز تجاری ایران و البته یکی از مقاصد گردشگری بود. سرزمینی با گذشته‌ای عجیب که زخم روزهای جنگ هنوز به تن‌اش مانده در حالی که پیش از آن، آن‌قدر رونق داشت که نه‌تنها بومی‌ها که حتی کارگران زیادی از فیلیپین، هند، پاکستان و مراکش اینجا شغل نان و آب‌داری در دست‌وبالشان بود و پای گردشگران برای تماشای اروند و کارون، تلاقی این دو رودخانه در مینوشهر، تماشای نخلستان‌ها و خرید جدیدترین کالاهای تولیدشده در دنیا به این منطقه باز بود. حالا اما این رونق در منطقه وجود ندارد و بسیاری از اهالی معتقدند از ۱۷ سال پیش که منطقه آزاد اروند شکل گرفت، نه تنها اوضاع در این منطقه جنگ‌زده بهتر نشد بلکه میان قوانین منطقه آزاد و سرزمین اصلی کار را خراب‌تر کرد و محرومیت‌ها را بیشتر. حالا که قرار است دفتر توسعه گردشگری داخلی وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی رویدادهایی را با عنوان شب‌های گردشگری در تهران برگزار کند، نوبت اولین شب به اروند رسید تا شاید بخشی از رونق از دست رفته بازگردد.
پیش‌بینی هوش مصنوعی از سرنوشت میراث ایران
چت‌جی‌پی‌تی (Chat-GPT) آثار تاریخی ایران را می‌شناسد، برخی از این آثار را هم به‌خوبی معرفی می‌کند. او معتقد است ایران جزو کشورهایی است که هم با تخریب آثار تاریخی‌اش مواجه است و هم تلاش‌هایی دارد که منجر به حفظ آنها شود، اما تأکید می‌کند که بی‌ثباتی سیاسی موجب افزایش مخاطرات محیط زیستی، بلایای طبیعی، غارت و قاچاق، تهدید سازه‌ها و آثار تاریخی شده است. هوش مصنوعی چت‌جی‌پی‌تی در پاسخ به چند سؤال خبرنگار «پیام ما» از مناطقی می‌گوید که میراث تاریخی‌شان با بیشترین آسیب‌ها مواجه هستند و البته مهمترین بخش میراث تاریخی ایران را که در معرض تجاوز و تخریب قرار گرفته است، اعلام می‌کند. چت‌جی‌پی‌تی به اقدامات موفق برخی کشورها در حفظ این آثار اشاره می‌کند و معتقد است ترکیبی از آنها می‌تواند تضمین بقای میراث تاریخی ایران باشد. او هشدار می‌دهد که نبود این تدابیر قطعاً طی چند دههٔ آینده منجر به حذف این میراث ارزشمند خواهد شد که آثار منفی قابل‌توجهی خواهد داشت.
نسخهٔ نجات بناهای تاریخی
|پیام ما| آمار دقیقی از آتش‌سوزی و خسارت‌های آن در بناهای تاریخی و میراثی در دسترس نیست، اما مرور اخبار نشان می‌دهد وقوع آتش‌سوزی حادثه‌ای تکرارشونده در حوزهٔ میراث‌فرهنگی است. فقط در یک ماه گذشته، دو بار خبر آتش‌سوزی در بناهای تاریخی منتشر شد؛ هتل تاریخی انزلی و بازار تاریخی زنجان. اتفاقاتی که نه در روزهای اخیر که در طول تاریخ تکرار شده‌اند و هر بار گوشه‌ای از تاریخ را برای همیشه از بین برده‌اند. این نکتهٔ کلیدی که تخریب و آسیب به بناهای تاریخی غیر قابل جبران است، اهمیت حفاظت از آنها را در برابر حوادث طبیعی و غیرطبیعی از جمله آتش‌سوزی دوچندان می‌کند، به‌ویژه اینکه آتش‌سوزی حادثه‌ای است که در کنار بلایای دیگر از جمله سیل و زلزله هم احتمال وقوع دارد.