بایگانی مطالب برچسب: پژوهش
لزوم توجه به عوامل موثر در تغییرات اقلیمی کشور
تردید را چاشنی نگاه‌مان کنیم
آیا وقتی با یک پیام مواجه می‌شویم، آن را باور می‌کنیم؟ یا منبع و درستی پیام را جـویـا مـی‌شـویـم و سپـس دربـارۀ قابل‌اعتمادبودن آن تصمیم می‌گیریم؟ واقعیت این است که تعداد پیام‌هایی که روزانه با آنها مواجه می‌شویم فراوان است و نمی‌توان درستی هریک را پایش کرد. بنابراین به نظر می‌رسد تنها راه معقول ، حفظ تردید دربارۀ فرسته‌های رسانه‌های اجتماعی و تحقیق در مورد برخی و نادیده گرفتن شمار بسیاری از پیام‌هاست. اما آیا همه این کار را انجام می‌دهند؟ این‌ها پرسش‌هایی است که برای نویسندگان مقالۀ «مدیریت دانش در عصر پیام‌های غیرقابل‌اعتماد» مسئله‌ساز شده است. در ادامره بـا مـرور ایرن پـژوهـش، بـه ایـن پرـسش‌ها پاسخ می‌دهیم.
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
نشست علمی «خودکشی درمانگران، نگاهی بینرشتهای» از سوی گروه جامعه‌شناسی پزشکی و سلامت انجمن جامعه‌شناسی ایران و انجمن انسان‌شناسی ایران با همکاری باشگاه اندیشه در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۴۰۳ برگزار شد. این متن گزارش خلاصه‌ای از سخنرانی‌های این نشست است که در اختیار «پیام ما» قرار گرفته است.
ژن‌های چپ‌دست‌ساز
|پیام ما| یک مطالعهٔ جدید نشان می‌دهد که انواع نادری از ژن‌های خاص در انسان با چپ‌دست بودن ارتباط دارند. اگرچه ممکن‌است به‌نظر برسد دانستن چگونگی چپ‌دست شدن انسان‌ها کمک خاصی به ما نکند، اما دانشمندان می‌گویند این موضوع می‌تواند به حل معماهایی مهم کمک کند. مثلاً دانستن اینکه ژن‌ها می‌توانند باعث قرار گرفتن افراد در معرض ابتلا به اختلالات عصبی رشدی یا ابتلا به بیماری‌های زوال عصبی (neurodegenerative) شوند، کمک بزرگی به پیشگیری و درمان این‌گونه بیماری‌ها محسوب می‌شود. مطالعهٔ جدید دربارهٔ نقش ژن‌ها در چپ‌دست شدن انسان‌ها در «نیچیر کامیونیکیشنز» (Nature Communications) منتشر شده است.
بلایی که پاندمی به سرمان آورد
|پیام ما| یک مطالعهٔ گسترده نشان داد میانگین امید به زندگی مردم جهان در دوران کووید-۱۹ افتی بیشتر از آنچه قبلا تصور می‌شد، داشته است. براساس این مطالعه، در دو سال نخست پاندمی میانگین امید به زندگی در سراسر جهان ۱.۶ سال کاهش پیدا کرده است، درحالی‌که قبلاً تصورات از کاهش امید به زندگی کمتر از این رقم بود. پس از چندین دهه پیشرفت‌های پزشکی و افزایش بدون توقف امید به زندگی در انسان‌ها، برای نخستین‌بار پاندمی کووید-۱۹ امید به زندگی را در جهان کاهش داد.
همین الان ترک کن!
|پیام ما| سیگار کشیدن یکی از اعتیادآورترین کارهایی است که بسیاری از افراد آن را انجام می‌دهند. بسیاری از افراد با وجود اینکه از مضرات سیگار و سایر دخانیات آگاه‌اند، به‌دلیل دشواری‌های ترک این عادت کماکان به سیگار کشیدن ادامه می‌دهند. البته برخی معتقدند که قانونی‌بودن فروش سیگار و در دسترس بودن آن نیز یکی از دلایلی است که افراد سیگار کشیدن را آغاز می‌کنند و به‌سختی قادر به ترک آن هستند. برخی هم معتقدند به‌دلیل آنکه سال‌هاست مصرف‌کنندهٔ سیگار و سایر دخانیات بوده‌اند، ترک کردن آن برای آنها سودی نخواهد داشت و درنهایت مضرات سیگار بر بدن آنها تأثیر گذاشته است. اما یک مطالعهٔ جدید نشان می‌دهد که ترک سیگار در هر سنی می‌تواند تأثیری شگفت‌انگیز بر افزایش امید به زندگی افراد داشته باشد و به عمر آنها اضافه کند.
واهمه از «خودآگاهی» ماشین‌ها
|پیام ما| آیا سیستم‌های هوش مصنوعی (AI) می‌توانند خودآگاه شوند؟ سه پژوهشگران خودآگاهی می‌گویند که در ال حاضر، هیچ‌چیز از این موضوع نمی‌دانیم و به‌دلیل انجام نشدن مطالعات و تحقیقاتی در این‌باره، نگرانند. سه نفر از رهبران انجمن علوم آگاهی ریاضی (AMCS) در اظهارنظری خطاب به سازمان ملل متحد خواستار آن شدند که تحقیقات دربارهٔ هوش مصنوعی و خودآگاهی آن مورد حمایت بیشتری قرار گیرد. آنها می‌گویند که انجام تحقیقات علمی متمرکز بر شناختن مرز بین سیستم‌های هوش مصنوعی خودآگاه و ناخودآگاه ضروری است. آنها بر این باورند که این مسایل اخلاقی، قانونی و ایمنی هستند که درک خودآگاهی هوش مصنوعی را بسیار مهم می‌کنند. به‌عنوان مثال، باید به‌درستی این موضوع تشریح شود که اگر هوش مصنوعی شروع به توسعهٔ خودآگاهی‌اش کرد، آیا بهتر است به مردم این اجازه را بدهیم که بعد از استفاده از هوش مصنوعی، آن را از کار بیاندازند؟
بدبینی پژوهشگران به هوش مصنوعی
از یک سال قبل که چت جی‌پی‌تی (ChatGPT) برای استفاده در دسترس عموم قرار گرفت، بیرون رفتن از جنون آن غیرممکن شده است. این چت‌ربات که در آبان ۱۴۰۱ (نوامبر ۲۰۲۲) توسط اپن‌ای‌آی (OpenAI) با متن‌های فوق‌العاده واقعی و شبیه به‌متن‌های نوشته شده توسط انسان به بازار آماد، این‌طور که به‌نظر می‌رسد به تمامی حوزه‌ها، از جمله علم نفوذ کرده است. تاکنون محققان از چت‌جی‌پی‌تی و فناوری گسترده‌تری که از آن به‌عنوان «هوش مصنوعی مولد» یاد می‌شود، برای ایده‌های تحقیقاتی، ایجاد کدهای برنامه‌نویسی و حتی نوشتن کل مقالات تحقیقاتی استفاده کرده‌اند.
