پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 4 | برچسب: مدیریت پسماند

بایگانی مطالب برچسب: مدیریت پسماند

سیل هر روزهٔ شیرابه در شمال

جولان زباله‌ها در استان‌های شمالی بیش از سایر استان‌ها مشکل پسماند را در سال‌های اخیر به رخ کشیده است. بارها اعتراض و تجمع در گیلان و مازندران و پیاده‌سازی طرح‌هایی که همچنان بعد از چند دهه بی‌نتیجه بوده‌اند، مردم در شرایط دشواری قرار دارند و بارها از نبود استراتژی منسجم و مشخص در این حوزه صحبت شده است. «محمد حسینی»، دکتری مدیریت پسماند از مالزی که در سال‌های ۸۳ تا ۸۶ مدیر پسماند استان مازندران بود، در گفت‌وگو با «پیام ما» از فقدان استراتژی می‌گوید. او که در مقطعی مشاور پسماند استانداری مازندران بوده است،‌ وضعیت بحرانی منطقه را متناسب با عملکرد مسئولان نمی‌داند و می‌گوید هرچند از دههٔ ۷۰ زنگ خطر در این زمینه به صدا درآمده، اما تاکنون طنین آن باعث تغییر در عملکرد مسئولان نشده است.

بازیافت نخالهٔ ساختمانی و حفظ منابع‌طبیعی

در ایران میزان بازیافت مصالح ناشی از تخریب کمتر از یک درصد است، در حالی‌که در برخی کشورهای اروپایی مانند هلند ۹۰ درصد، انگلستان ۴۵ درصد و دانمارک ۸۷ درصد است. در ۱۵ کشور اتحادیهٔ اروپا، ۲۸ درصد از ۱۸۰ میلیون تن نخالهٔ تولیدی بازیافت می‌شود.

فاصلهٔ زیاد عملکرد صندوق محیط زیست با قانون

|پیام‌ما| صندوق ملی محیط زیست، یک سازمان غیردولتی وابسته به سازمان حفاظت محیط زیست است که در سال ۱۳۹۳ به‌منظور تأمین مالی و کمک به کاهش انتشــار آلاینده‌ها در طبیعت، جلوگیری از تخریب و تأمین پایداری محیط زیست و تنوع زیستی و تقویت بسترهای مشارکت عمومی و آموزش جامعه در حوزهٔ محیط زیست تأسیس شد. از زمان تأسیس این صندوق نقد و نظرهای بسیاری متوجه عملکرد آن بود و حالا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «بررسی عملکرد صندوق ملی محیط زیست در دولت سیزدهم»، عملکرد این مجموعه را در دولت فعلی زیر ذره‌بین برده است. براساس این گزارش، صندوق ملی محیط زیست در جذب و هزینه‌کرد مؤثر اعتبارات درنظرگرفته‌شده در سه قانون هوای پاک (ماده ۳۳)، قانون مدیریت پسماندها (ماده ۱۲) آیین‌نامهٔ اجرایی و قانون حفاظت، احیا و مدیریت تالاب‌های کشور (ماده ۴)، تاکنون نتوانسته موفق عمل کند. همچنین، بررسی عملکرد صندوق در دولت سیزدهم نشــان می‌دهد علی‌رغم برخی اصلاحات صورت‌گرفته و بهبود عملکرد این صندوق نسبت به ادوار گذشته، کماکان با ظرفیت‌های درنظرگرفته‌شده در اسناد برنامه و قوانین بخش محیط زیست، فاصلهٔ جدی دارد و اگر صندوق در آستانهٔ ۱۰سالگی تأسیس آن نتواند از این ظرفیت‌ها استفاده ببرد، به‌مرور از چرخهٔ عملکردی و فرایند اجرایی خارج خواهد شد و شواهد این مسئله در قانونگذاری‌های اخیر مشاهده شده است.

نسخهٔ منسوخ زباله‌سوزی

در حالی که تنفس در هوای آلوده به‌ویژه در فصل پاییز و زمستان عادت شهروندان کلانشهرهایی مثل تهران شده است، کشمکش بین دستگاه‌های‌ دولتی برای استقرار و احداث کارخانه‌های زباله‌سوزی ادامه دارد. از طرفی روز گذشته کارگروه هماهنگی مواقع اضطرار آلودگی هوا از تصویب تشدید نظارت بر فعالیت واحدهای آلاینده از سوی اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان تهران و جلوگیری از پسماندسوزی و سوزاندن شاخ‌وبرگ درختان توسط شهرداران استان می‌گوید. از طرف دیگر پنج روز پیش، شهرداری تهران از امضای تفاهم‌نامهٔ احداث پسماندسوز شش‌هزارتُنی با یک شرکت چینی پس از سفر به این کشور خبر داده و ادعا کرده که «مشکل دفع زباله و تولید شیرابه در آرادکوه با ساخت کارخانهٔ زباله‌سوز اخیر به‌طور کامل رفع خواهد شد و مشکلات زبالهٔ زنده در شهر نخواهیم داشت.» همچنین، استاندار البرز از امضای قرارداد انتقال تکنولوژی زباله‌سوز از چین به این استان گفته است. این‌همه درحالی‌است که «عبدالمطهر محمدخانی»، سخنگوی شهرداری تهران، این «تکنولوژی» جدید را امحای پسماند با روش «مخلوط‌سازی» اعلام کرده است. «ابوعلی گلزاری»، کارشناس محیط‌ زیست در اظهارنظری دربارهٔ اینکه آیا احداث این کارخانه برای شهری مثل تهران مناسب است، می‌گوید:‌ «این کار بسیار خطرناک است؛ چراکه آلودگی را تشدید می‌کند و تیشه به ریشهٔ تفکیک زباله از مبدأ می‌زند.»

محل جدید مدیریت پسماند آمل در منطقه «شوکاشور» منتفی شد

فرماندار آمل: چند مکان دیگر در حال بررسی کارشناسی است

تورم در مسیر افزایش

شاخص قیمت تولیدکننده نشان‌دهندهٔ نرخ تورم مرتبط با هزینه‌های تولیدی توسط کارخانه‌هاست که می‌تواند روند تورمی را زودتر نشان دهد. هرچه درصد شاخص قیمت تولیدکننده نسبت به دورهٔ قبل بیشتر شود، موجب بالا رفتن تورم و در نتیجه افت ارزش سهام شرکت‌های صنعتی و کاهش ارزش پول کشور در برابر پول سایر کشورها می‌شود. مرکز آمار ایران، شاخص قیمت تولیدکننده در بخش‌های برق، صنعت و معدن، خدمات و باغداری و زراعت را اعلام کرده است. در همهٔ بخش‌های بررسی‌شده از سوی مرکز آمار این شاخص رشد نشان می‌دهد. این رشد به‌ویژه در بخش زراعت بسیار بالا بوده است.

محل جدید دفن زباله یعنی جنگل‌تراشی

|پیام‌ما| ضرب‌الاجل‌ها برای توقف دفن و ساماندهی سایت زبالهٔ «عمارت» در آمل در ماه‌های گذشته بالا گرفت و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست تنها کسی نبود که درباره‌اش صحبت می‌کرد. پای رئیس‌جمهور هم به‌میان آمد و او هم خواستار ساماندهی این سایت شد تا بتوان سد هراز که در نزدیکی این سایت زباله در حال احداث است، را افتتاح کرد. در ماجرای سایت دفن زبالهٔ «سراوان» در «امام‌زاده هاشم» گیلان هم وضعیت بهتر نبود. بارها تجمع و اعتراض نتیجه‌ای در بر نداشت و اتفاقات سال‌های اخیر بحران پسماند در کشور را به شکل عمیقی به لایه‌های رویی کشاند و این سوال را به‌میان آورد که «آیا تعطیلی عمارت و سراوان ممکن است؟» پرسشی که «نرگس آذری»، کارشناس پسماند و دبیر بخش پسماند «ایران مانا» و «عزیز عابسی»، دانشیار دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل در یکی از جلسات مجموعهٔ «ایران مانا» درباره‌اش به صحبت نشستند. فساد گسترده در حوزهٔ پسماند، بی‌توجهی وزارت کشور و استانداری‌ها و نبود لندفیل استاندارد در این استان‌ها از جمله مواردی بود که در گفته‌های هر دو پژوهشگر مطرح شد.

فراموشی تفکیک از مبدأ در مدیریت پسماند

یک سال بعد از افتتاح نخستین ایستگاه یکپارچه مدیریت پسماند در کوهک، هنوز وضعیت پسماند شهری تهران تفاوتی با گذشته ندارد. ایستگاه‌های مدیریت یکپارچه پسماند یا MRF چندین سال است که جزو برنامه‌های مدیریت پسماند شهری هستند و با عنوان اینکه حجم پسماند ارسالی به آرادکوه را کاهش می‌دهند، زباله‌گردی را از بین می‌برند و دست مافیای زباله را کوتاه می‌کنند، وارد کار شده‌اند. در سال گذشته دو ایستگاه راه‌اندازی شده و قرار است شش ایستگاه دیگر ساخته شود اما بیم و امیدهای این طرح برای کارشناسان آنقدر بزرگ است که نتوانند از آن به‌درستی دفاع کنند. آنها طرح‌های گذشته مدیریت پسماند و بی‌اثر بودن آنها را به یاد می‌آورند و می‌پرسند: چطور تمام زباله‌ها بدون تفکیک دقیق به مناطقی داخل شهر منتقل خواهند شد؟ بو و شیرابه زباله چطور قرار است مدیریت شود؟ این روش هنوز تفکیک از مبدأ را جدی نگرفته، چگونه می‌خواهد اثرگذار باشد؟ این سوالات در کنار پرسش‌های دیگر و نبود گزارش از عملکرد یک ساله این طرح، عاملی است تا نگرانی‌ها از شکست بالا رود و امیدها رنگ ببازد.