۱۵ روز بست‌نشینی مردم مقابل «سایت زبالهٔ انجیل‌سی» بابل‌کنار و اجازه ندادن به ماشین‌های حمل زباله برای آوردن زباله‌ها به این سایت دیروز پایان یافت؛ آن‌هم وقتی که مردم بعد از روزها دیدند که قرار نیست ماشین‌های حمل، زبالهٔ جدیدی به منطقه بیاورند. این سایت از بهمن ۱۴۰۰ حکم قطعی برای تعطیلی داشت و باوجوداین، در دو سال گذشته حکم‌ قانونی و نظر دادستانی و دادگاه نتوانست مانعی برای آوردن زباله‌ها باشد. مسئولان شهرداری، مدیریت پسماند و سایر ارگان‌های ذی‌ربط بعد از گذشت بیش از دو سال از صدور حکم، همچنان برای حل مشکل پسماند فرصت خواسته‌اند و حالا شنیدهٔ محلی‌ها حاکی از آن است که نه‌تنها چاره‌ای برای مدیریت پسماند منطقه نیندیشیده‌اند، بلکه قرار است پسماند بابل‌کنار و روستاها و شهرهای اطراف نیز به گلستان برود. جمع شدن مردم مقابل سایت زباله، در سال‌های گذشته در سراوان استان گیلان هم رخ داده بود. اهالی سراوان بعد از روزها بست‌نشینی مقابل ورودی سایت، با برخورد شدید نیروهای انتظامی روبه‌رو شدند و مشکل پسماند در این منطقه نیز همچنان حل‌ناشده باقی مانده است.

مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان محیط‌زیست بر ضرورت جدی ممنوع شدن توزیع رایگان کیسه‌های پلاستیکی در تمام فروشگاه‌های کشور تاکید کرد.

احساس خطر برای مسئلهٔ پسماند کشور چه معنایی دارد؟ به یک تعبیر ما هم «خطر پسماند» را داریم و هم با «خطر مدیریتِ پسماند» مواجه هستیم. خطر پسماند را بیشتر می‌شناسیم، هرکجا پسماندهای عادی تا خطرناک رها شده است، خطر در جلوی چشم ما قرار دارد، آلودگی آب و خاک و هوا قطعاً با تولید هر پسماندی انتظار می‌رود مگر آنکه تدبیری در پیشِ رو باشد. اما خطر مدیریت پسماند چیست؟ به تناظرِ چرخه‌ٔ تولید و دفع پسماند، چرخهٔ دیگری نیز شکل گرفته است. این چرخهٔ فرصت‌طلبانه از تعریف پروژه‌های عمرانی و فنی به امید تخصیص بودجه آغاز می‌شود. در این مرحله، پروژه‌ها منجیان تخیلی مسئله هستند و پیشرفت پروژه‌ها به نسبت تخصیص بودجه‌ها پیش می‌رود، اما پس از راه‌اندازی پروژه به‌سرعت لخت بودن پادشاه معلوم می‌شود و مرحلهٔ بعدی انکار مسئولیت شکست‌هاست که اگر بودجه‌ها زودتر می‌رسید و اگر دولت قبل کارشکنی نمی‌کرد، منجی کار خودش را می‌کرد. بعد از مدتی پروژه‌سازان به‌سرعت تغییر شکل می‌دهند و چه‌بسا با نقد همان پروژه‌های شکست‌خورده و تبدیل شدن به منتقدِ کارشناس و خبره و متخصص به‌دنبال تعریف پژوه‌های جدید هستند و اینچنین، چرخه دوباره به اولین مرحلهٔ خود بازمی‌گردد. در این میان بودجه‌های کشور هدر می‌رود، زمان‌های طلایی کشته می‌شوند و اعتماد عمومی از دست می‌رود.

مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند:

کمبود علوفه و نهاده‌های دامی در ایران به یک معضل بزرگ اقتصادی تبدیل شده و تأمین آن با چالش‌هایی مانند تحریم‌ها و بحران آب گره خورده است. در این شرایط گروهی از «خشکاله» به‌عنوان گزینه‌ای نام می‌برند که می‌تواند حلقهٔ نجات‌بخش باشد. درحالی‌که این گزینه بدون توجه به استانداردهای لازم خود می‌تواند به معضلی جدید بدل شود. درواقع فرآیندهای پردازش نامناسب خشکاله می‌تواند منجر به تولید سموم در آن شود و با انتقال این سموم به محصولات دامی مانند گوشت، شیر و تخم‌مرغ به زنجیره‌ی غذایی آسیب بزند.

۱۳ سال قبل، وقتی محل دپوی زبالهٔ کیاشهر در نزدیکی پارک ملی بوجاق مشخص شد، عنوان «طرح موقت» به آن دادند و قرار بود بعد از مدتی محل زباله‌ها تعیین و تکلیف شود. این مدت حالا بیش از یک دهه طول کشیده است و زباله‌ها بدون هیچ حفاظتی در این منطقه دپو می‌شوند. سال‌هاست دفن پسماند در گیلان محل مناقشه و مشکل است و مناطقی چون کیاشهر به‌دلیل نزدیکی به پارک ملی و تالاب از مشکل دوچندانی برخوردارند. در این سال‌ها فعالان محیط زیست بارها نسبت به وضعیت هشدار داده‌اند، اما بی‌نتیجه بوده و به همین دلیل یکی از این فعالان از شهرداری کیاشهر شکایت کرده است. این شکایت درحالی‌است که امسال چندین اخطاریه از سوی ادارهٔ محیط زیست آستانه‌اشرفیه صادر شده، با‌این‌حال آنطور که فعالان می‌گویند، شهرداری با بیان آنکه وزارت کشور باید محل جدید تعیین کند، همچنان به سروسامان دادن زباله‌ها در این مکان تن نمی‌هد.

در بررسی تحولات محیط زیستی و چشم‌اندازهای سازمانی، پازل مدیریت پسماند به‌عنوان یک عنصر غیرقابل‌انکار در پی‌ریزی جوامع سلامت محور تلقی می‌شود و نوآوری‏‌های تکنولوژیک در کنار استراتژی‌های مؤثر و دیرپا، محور اصلی در تدوین برنامه‌های مدیریت پسماند به‌شمار می‌روند. این امر در راستای مقابله با بحران‌های گسترده‌ای است که ناشی از دفع ناصحیح زباله‌های شهری و تأثیر آنها بر محیط زیست است. با بهره‌مندی از فناوری‌های پیشرفته اینترنت اشیا، شاهد زایش بسترهای نوآورانه‌ای در عرصه جمع‌آوری و بازیافت هستیم که امکان تجزیه و تحلیل داده‌ها، مسیریابی هوشمند و کاهش مشهود هزینه‌ها و اثرات مخرب محیط زیستی را که به‌واسطهٔ فرآیندهای غیرکارآمد جمع‌آوری پسماند موجود بود، فراهم آورده‌اند. یکی از جامع‌ترین مطالعات انجام‌گرفته در این زمینه توسط محققان ایرانی به سرپرستی اینجانب و همکاری «سید سهند موسوی» و «علی حسین‌زاده» انجام گرفته است که به‌تازگی در مجله Science of The Total Environment منتشر شده و تمام پارامترهای اصلی مورد نیاز برای تشکیل یک مدیریت پسماند هوشمند، در آن بررسی شده است.