بایگانی مطالب : حیات وحش
تیشهٔ معدن‌کاوی بر کوه‌های باستانی
معدن‌کاوی در «دره دیزدر» با همهٔ توان ادامه دارد؛ آن‌هم بعد از نامه‌نگاری‌های بسیار در سال‌های گذشته و درخواست وزیر میراث‌فرهنگی از وزیر صنعت، معدن و تجارت برای جلوگیری از نابودی تمدنی چندهزارساله. معدن‌کاوان برای برداشت سنگ، سنگ‌نگاره‌های باستانی در طرقبهٔ شاندیز را که در هشت کیلومتری مشهد است، نابود کرده‌اند و حالا شکایت جدیدی از سوی وزارت میراث‌فرهنگی برای توقف کار در ماه گذشته به جریان افتاده است. نتیجه اما تاکنون هیچ بوده و همین هم دلیلی برای تجمع اعتراضی فعالان منطقه در روزهای اخیر شده است. علاوه‌بر نابودی درهٔ تمدن‌ها در مشهد، صحبت‌هایی از دریافت مجوز معدن‌کاوی در چین‌خوردگی‌های منحصر‌به‌فرد جنوب شاهرود نیز به گوش می‌رسد. منطقه‌ای بکر و خاص از نظر زمین‌شناسی که فعالان منطقه خبر از دریافت مجوز معدن مس و خاک صنعتی در آن می‌دهند و بیم نابودی این نقطهٔ خاص از کشور حالا جدی‌تر از همیشه شده است.
جاده‌کشی علیه میراث فرهنگی
|پیام ما| محوطه‌ٔ باستانی «ویگل» در شرق شهر «بیدگُل» شاهد جاده‌سازی در حریم خود است؛ محوطه‌ای که به اذعان باستان‌شناسان یکی از شاخص‌ترین سایت‌های باستان‌شناسی ایران است و طی فقط دو فصل کاوش باستان‌شناسی، بقایای یکی از استثنایی‌ترین آتشکده‌های دوران ساسانی در آن کشف شده. باوجوداین، هیئت‌امنای «شهرک سلیمان صباحی بیدگلی» برای توسعهٔ مجموعه‌ای از شرکت‌های فرش ماشینی با موافقت رئیس «پایگاه ملی ویگل» و مصوبهٔ «شورای فنی میراث‌فرهنگی استان اصفهان»، یک ماه است که عملیات احداث جادهٔ ترانزیتی را آغاز کرده‌اند. این اقدام فعالان میراث فرهنگی را نگران حریم منظر این سایت باستانی کرده است. آنها با انتقاد به این عملیات می‌پرسند چرا خلاف مقررات حفاظتی حریم، ماشین‌آلات سنگین در فاصلهٔ ۱۰متری در حال شخم زدن حریم منظر برای عبور جاده‌ای هستند که در آینده می‌تواند منظر این اثر باستانی را با چالش مواجه کند؟ این در‌حالی‌است که سایت‌های باستانی و آثار تاریخی ثبت ملی، عرصه و حریم‌های مصوب و ضابطه‌مند از سوی میراث‌فرهنگی کشور دارند که هر اقدامی در جوار آنها باید از این ضوابط پیروی کند.
رهاسازی حقابهٔ بختگان نمایشی نبود
گروهی از انجمن‌های محیط زیستی استان فارس، چندی پیش کارزاری در انتقاد به مدیریت محیط زیست این استان در شبکه‌های اجتماعی به راه انداختند و خواستار ورود سازمان حفاظت محیط زیست به این موضوع شدند. انتقاد انجمن‌ها به آمار سرشماری در پارک ملی بمو، وضعیت دریاچهٔ بختگان، کاهش محدودهٔ مناطق چهارگانهٔ استان در جلسهٔ شورای‌عالی محیط زیست بدون ارائهٔ پیشنهادی برای ارتقای درجهٔ حفاظتی برخی مناطق آزاد و بی‌توجهی به حفاظت مشارکتی برمی‌گشت. در گفت‌وگو با «عطا پورشیرزاد» از او خواستیم به این انتقادها که «پیام ما» روز گذشته در گزارشی مفصل به آنها پرداخته بود، پاسخ دهد.
مردی که سرنوشتش الواح شد
نقد شیوهٔ مدیریت محیط‌زیست
حفاظت مشارکتی الگویی جدید برای حفظ تنوع زیستی است که سازمان حفاظت محیط زیست و اداره حفاظت محیط فارس بارها بر آن تأکید کرده‌اند با این حال فعالان مدنی این حوزه در استان فارس می‌گویند این موضوع در یکی دو سال اخیر در این استان به فراموشی سپرده شده است. آنها همچنین به آمار و ارقام اعلام شده دربارهٔ سرشماری‌های اخیر در پارک ملی «بمو» انتقاد دارند. در این گزارش مجموعه‌ای از گله‌مندی و دغدغه‌های فعالان محیط زیست استان فارس پوشش داده شده است. تلاش برای انعکاس پاسخ‌های اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان فارس به این انتقادات در این گزارش ناکام ماند. «پیام ما» با استقبال از پاسخ مسئولان استان فارس، آمادهٔ انتشار این پاسخ‌ها در شماره‌های آتی است.
تقلای حذف نظارت محیط‌زیست
اوایل بهمن‌ماه نامه‌ای به امضای سرپرست دفتر کل بهره‌برداری معادن خطاب به مدیران کل صنعت و معدن چند استان ارسال شد که در آن آمده بود «استخراج و برداشت مواد معدنی بدون عملیات فراوری و کانه‌آرایی مشمول ارائهٔ گزارش ارزیابی محیط زیستی نیست.» بر این اساس، معادنی که در آن عملیات فراوری اتفاق نیفتد، نیازمند ارائهٔ گزارش ارزیابی به سازمان حفاظت محیط زیست نیستند. این یعنی نابودی تنوع زیستی، آب و خاک نیازمند توضیح و بررسی نیست. اتفاقی که به‌گفتهٔ فعالان و کارشناسان نگران‌کننده است و نه‌تنها تنوع زیستی، بلکه حیات انسانی را هم تحت‌تاثیر قرار خواهد داد.
گردهمایی سالانه باستان‌شناسان ایران در جیرفت
در سفر رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی کشور به همراه رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی وزارت میراث‌فرهنگی و مشاور رئیس پژوهشگاه میراث‌فرهنگی باهدف اتخاذ تصمیمات لازم دررابطه‌با موضوعات پیرامون از محوطه تاریخی شهر قدیم جیرفت، کنار صندل و محطوط آباد و همچنین موزه میراث‌فرهنگی این شهرستان بازدید کردند.
وضعیت مبهم «بالابان»
«وضعیت بالابان از یوزپلنگ نیز بدتر است چون دست‌کم یوزپلنگ در آفریقا به جمعیت پایداری رسیده است.» این بخشی از صحبت‌های «حسن اکبری»، معاون محیط زیست طبیعی سازمان حفاظت محیط زیست، در هفته‌های اخیر بود. بااین‌حال برخی کارشناسان مانند «احسان طالبی» به این گفته انتقاد جدی دارند و می‌گویند زمانی که برآورد جمعیتی از یک گونه نداریم، نمی‌توانیم دربارهٔ وضعیت آن اظهارنظر کنیم. در گفت‌وگو با این پرنده‌شناس که به‌تازگی از پروژهٔ ۱۰۲روزهٔ «شمارش شکاری‌ها» از «گلوگاه» بازگشته است، دربارهٔ وضعیت «بالابان» گفت‌وگو کردیم.
الگوی موفق حفاظت مشارکتی در «کوه هوا»
سال ۱۳۸۲ که «علی نصیری» به‌همراه چهار نفر دیگر قدم در راه حفاظت گذاشتند، فکرش را هم نمی‌کردند سال ۱۴۰۱ برای ۶۳۸ نفر کارت عضویت صادر کنند. امروز ۱۲ تا ۱۳ نیروی محیطبان داوطلب عضو انجمن با پنج موتور و سایر تجهیزاتی که خیرین در اختیارشان گذاشته‌اند، پایش‌های روزانه در منطقه انجام می‌دهند و جمعیت حیات‌وحش را به‌نحو قابل‌توجهی افزایش داده‌اند. همچنان که «موسی کرمی» و دوستانش در انجمن «پایشگران زمین و زندگی» توانستند جمعیت حیات‌وحش را در عرض ۱۰ سال ۱۷ برابر کنند و شکارچیان غیرمجاز سابق را به محیطبان داوطلب بدل کنند.
کشف ۴۶۷ قلم اشیای تاریخی قاچاق در گلستان
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان گلستان از کشف و ضبط ۴۶۷ قلم اشیا فرهنگی ـ تاریخی از دو باند قاچاق اموال تاریخی در استان با همکاری دستگاه‌های امنیتی و انتظامی خبر داد.
