بایگانی مطالب : تغییر اقلیم
آبی‌شویی
حفاظت از حیات‌وحش در مترو!
درحالی‌که بخش زیادی از آسیب‌های محیط‌زیست از سوی نهاد دولت و پیمانکاران آن و در مناطقی دور از دسترس مردم ساکن شهرها رقم می‌خورد، سازمان حفاظت محیط‌زیست تلاش دارد با تبلیغات در دل شهرها به مصاف مسائل برود. اما استفادهٔ ناقص از شیوه‌های افزایش آگاهی عمومی در راستای حفاظت از محیط‌زیست ممکن است به ابزاری در راستای عکس اهداف خود تبدیل شوند. در این متن سعی شده است جایگاه و سازوکار کلی افزایش آگاهی عمومی برای سیاستگذاری‌ها در راستای حفاظت از محیط‌زیست ترسیم شود.
تهدید حقوق و درمان بازنشستگان
|پیام ما| جزئیات افزایش حقوق، عائله‌مندی و حق مسکن بازنشستگان تأمین‌اجتماعی درحالی دیروز اعلام شد که با اقدام اخیر کمیسیون تلفیق مجلس در حذف بندی از الحاقیهٔ ماده ۲۹ برنامهٔ هفتم توسعه که دربارهٔ ضرورت پرداخت بدهی کامل دولت به سازمان تأمین اجتماعی است، در واقعیت و خارج از اخبار هیچ فرمول مناسبی برای پرداخت بدهی دولت به این سازمان در درون برنامهٔ هفتم توسعه وجود نخواهد داشت. این بی‌فرمولی سبب انباشت بدهی دولت می‌شود و این امر متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان و تعهدات درمانی تأمین اجتماعی را متوقف می‌کند.
کارشکنی در قانونِ تعاون
اتحادیه‌ها و اتاق تعاون وفق برخی قوانین داخلی مانند فصل‌های چهارم و دهم قانون بخش تعاون جمهوری اسلامی ایران، مسئولیت‌هایی در قبال تعاونی‌ها دارند. از جمله ترویج، آموزش، حل‌وفصل دعاوی و نیز توسعه و حمایت از تعاونی‌ها. از سوی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز همچون نمایندهٔ دولت از سوی فصل یازدهم قانون مذکور و قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل ۴۴ و سند توسعهٔ تعاون مصوب ۱۴۰۲، وظایف مشابه را عهده‌دار شده است. حالا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی اعلام کرده است که همین موضوع «موازی‌کاری»، «هم‌پوشانی» و «تقسیم کار نامناسبی» ایجاد کرده است که از ۲۵ درصد سهم تعیین‌شده برای تعاونی در اقتصاد کشور مطابق اسناد بالادستی، خوشبینانه‌ترین آمار سهم بالای هشت درصد را روایت نمی‌کند. این گزارش همچنین می‌گوید: «گاهی قوانین تقسیم کار و نحوهٔ انجام آنها، سازمان‌های مختلف را به آیین‌نامه‌ها ارجاع داده است. گاهی شاید رضایت سازمان‌های همکار درنهایت برآورده نشود و به همین سبب در اجرا کارشکنی یا حتی به‌طور غیرعمد دشواری‌های اداری به‌وجود آید.»
مطالبهٔ اقلیمی باید وارد ادبیات عمومی شود
خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی روز دوشنبه میزبان نشست هفتم از «سلسله نشست‌های تغییراقلیم و پیامدهای آن» با حضور دو تن از اساتید آب و هواشناسی بود. «مهری اکبری»، عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی سخنران نخست این نشست بود که به بیان ضرورت تدوین برنامهٔ ملی آموزش برای افزایش آگاهی عمومی نسبت‌به تغییراقلیم از کودکی تا بزرگسالی پرداخت. سخنران بعدی «آذر زرین»، عضو هیئت‌علمی آب و هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد بود که آخرین دستاوردهای علمی برای پیش‌بینی پیامدهای تغییراقلیم در بازهٔ زمانی ۱۰ سال را معرفی کرد و پس از آن برآورد‌ها از آیندهٔ اقلیمی ایران در سال‌های ۲۰۲۸ و ۲۱۰۰ را که با استفاده از مدل‌های اقلیمی به‌دست آمده‌اند، با حاضران به اشتراک گذاشت.
چراغ سبز به معدن‌کاوان در غیاب کارشناسان
مجوز اکتشاف و بهره‌برداری از «معدن سرب و روی آلبلاغ» در اسفراین و دو معدن در سرخ‌آباد و انگوران زنجان که همگی در مناطق حفاظت‌شده قرار دارند، درحالی در روزهای اخیر توسط شورای‌عالی حفاظت محیط‌زیست و با حضور رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست صادر شده است که «مجید مخدوم» و «نغمه مبرقعی دینان»، از اعضای این شورا در این جلسه حضور نداشتند و از چندوچون آن بی‌خبرند. مبرقعی با ابراز تأسف از صدور چنین مجوزی به «پیام ما» می‌گوید: «معدن‌کاوی در مناطق حفاظت‌شده استاندارد خاص می‌خواهد و این استانداردها وجود ندارد، حتماً پیگیر این ماجرا خواهیم بود.» و مخدوم هم با تأکید بر اینکه پای چنین مجوزی را امضا نخواهد کرد به «پیام ما» می‌گوید: «اجازهٔ چنین کاری در مناطق حفاظت‌شده را نمی‌دهیم.» معدن آلبلاغ در قلب پارک ملی ساریگل است و منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ انگوران هم با وجود حدود ۲۳ معدن فعال، سال‌هاست توان بارگذاری جدید را ندارد، بااین‌حال این مجوزها توسط شورای‌عالی محیط‌زیست صادر شده است و باید دید آیا با وجود این مخالفت‌ها به مرحلهٔ اجرا می‌رسد یا خیر؟
نمی‌توانم بدوم
بارش‌های نوروزی سال ۹۸ به زمین فوتبال «کوت عبدالله» در استان خوزستان هم رحم نکرده بودند. ابرها در روزهای ابتدایی فروردین‌ماه آن سال به قدری باریدند که سیل‌های متعددی را در سراسر کشور روان کرد و عکس‌های هوایی نشان می‌دادند که ارتفاع آب به اندازه دروازه‌های زمین فوتبالی در کوت عبدالله رسیده است. حالا که این روزها «تغییر اقلیم» راهش را بیشتر از سال‌های قبل به ادبیات ما باز کرده، هوا گاه و بیگاه گرم و سرد می‌شود یا درخت‌ها در زمستان شکوفه می‌زنند، بیشتر از پیش نشان‌هایش حتی در زندگی روزمره‌مان دیده می‌شود. حتی ورزش و زیرساخت‌های آن هم از آن در امان نمانده است. تا جایی که گفته می‌شود بعضی از ورزش‌ها که نماد بعضی شهرها در دنیا هستند ممکن است به مرور از بین بروند چراکه ورزشکاران این رشته‌ها امکان تمرین در شرایط آب‌وهوایی جدید را ندارند.
کشاورزی با وام «چینی»
دولت اعلام کرده است با تأمین مالی و اجرای توسعهٔ ۳۰۰ هزار هکتار از اراضی کشاورزی کشور، زمینهٔ افزایش سه میلیون تنی تولید در بخش محصولات کشاورزی کشور فراهم خواهد شد. براساس خبری که وزارت اقتصاد و دارای منتشر کرده است، موضوع تأمین مالی این طرح که مانند همیشه کلیات آن معلوم است و خبری از جزئیات آن منتشر نشده است، قرار است با استفاده از فاینانس خارجی به‌ویژه چینی رقم بخورد. نکتهٔ قابل‌توجه در این نشست این بود که این طرح میان دو وزارت اقتصادی و جهادکشاورزی بررسی شده است و نشانی از وزارت نیرو و سازمان حفظ اراضی کشور به چشم نمی‌آید.
تهدید تغییر اقلیم برای میراث فرهنگی
نتایج یک مطالعهٔ جدید از سوی مجمع جهانی اقتصاد (WEF) نشان می‌دهد تغییراقلیم تا سال ۲۰۵۰ خسارت قابل‌توجهی بر جهان خواهد داشت. این مطالعه شش پیامد عمدهٔ تغییراقلیم را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده که عبارتند از سیل، خشکسالی، افزایش گرما، طوفان‌های استوایی، آتش‌سوزی‌های جنگلی و بالا آمدن سطح آب دریاها که به تأکید کارشناسان، آسیب جدی بر میراث تاریخی و فرهنگی جهان هم خواهد داشت. همین حالا هم بخشی از سایت‌های تاریخی در کشورهای مختلف در معرض این پیامدها قرار گرفته‌اند و به‌گفتهٔ «بهلول علیجانی»، اقلیم‌شناس، همین حالا هم کشور ما در شرایط بحرانی قرار دارد و پیامدهای آن میراث تاریخی را هم تهدید می‌کند.
«پاشدان» علیه «خراسان»
|پیام ما| در کنار تصاویری که حاکی از رهاسازی آب در افغانستان به‌سمت شوره‌زار‌ها هستند، خبر رسیده فاز جدید سد پاشدان بر روی رودخانهٔ هریرود در بالادست ایران (استان خراسان‌رضوی) و سد دوستی با حضور «ملا عبدالغنی برادر»، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان و «عبدالطیف منصور»، سرپرست وزارت آب و انرژی طالبان، افتتاح شده است. سد پاشدان یکی از پروژه‌های بزرگ سدسازی کشور افغانستان محسوب می‌شود که در ۲۰ کیلومتری شرق شهر هرات بر روی سرشاخه‌های هریرود واقع شده است و ظرفیت ذخیرهٔ ۴۵ میلیون مترمکعب آب را دارد. به‌نظر می‌رسد حالا راهی جز اجماع منطقه‌ای علیه سیاست‌های آبی طالبان وجود ندارد. حالا مدت‌هاست از هامون تا آمودریا، تحت‌تأثیر سیاست‌های آبی طالبان یا از بین رفته است یا در حال از بین رفتن است. سد پاشدان، مانع اصلی رسیدن آب به سد دوستی در خراسان ایران است.
