بایگانی مطالب : جامعه
گره کور اصلاح نظام بازنشستگی
تصویب افزایش سن بازنشستگی در برنامۀ هفتم توسعه نگرانیهای جدی و بجایی را در بین ذینفعان ایجاد کرده است. جدای از ابهام زیادی که در متن مصوبه وجود دارد و تناقضاتی که در تفسیرهای متفاوت همین چندروزهٔ نمایندگان بارز است، به نظر میرسد «این مصوبه» اگر خود به افزایش ناپایداری مالی صندوقها دامن نزند، کمکی چندانی هم به حل ناپایداری نمیکند؛ بهویژه آنچه در قالب همین برنامۀ هفتم و در قالب لوایحی که در زمینۀ اصلاح قانون کار و اصلاح قانون تأمین اجتماعی در دستورکار قرار دارد، مجموعهای از مواد در تناقض آشکار با پایداری نظام بیمهای در جریان تصویب است.
هشتاد سال مدیریت جنگل
گامی برای خنثیسازی یک بمب اقتصادی
میخواهم زنده بمانم
سلاجقه: اجازه نمیدهیم فلرسوزی ریه خوزستان را بسوزاند
رئیس سازمان حفاظت محیطزیست گفت: اجازه نمیدهیم فلرسوزی ریه خوزستان را بسوزاند. این فلرسوزیها نه شایسته کشور ما و نه شایسته وزارت نفت است.
هنری برای حفاظت از سیاهچادرها
برخی میگویند نخستین زیرانداز دست بشر همین نی چیتهایی بوده که با موی بز و نیهای روییده شده اطراف رودخانه بافته بودند؛ هنری که عشایر طلایهدار آن هستند و برای حفاظت از چادرهای خود از آن استفاده میکنند. نی چیتها کاربری مختلفی داشتند و ذوق و خلاقیت زنان هنرمند عشایر زیبایی و جذابیت آن را بیشتر هم میکرد، اما این هنر که میتوانست به خانههای امروزی هم راهی داشته باشند، این روزها در معرض فراموشی است؛ هم اسمش و هم راه و رسم بافتنش. نی چیتبافی در استانهایی که محل گذر عشایر بوده رونقی داشته که حالا از آن خبری نیست.
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
وضعیت باغوحشها، باغهای پرندگان و مراکز نگهداری حیوانات در کشور نامناسب و بعضاً بحرانی است. فعالان حقوق حیوانات و محیط زیست در سالیان گذشته بارها بر این موضوع تأکید کردهاند و چندی پیش «علی سلاجقه»، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نیز گفت: «تعدادی از باغوحشها به حال خود رها شده است.» دستورالعمل قدیم ایجاد و مدیریت مراکز نگهداری حیاتوحش سال ۱۳۹۱ نوشته شده بود و امسال وقتی بار دیگر قرار بر نوشتن و اصلاح دستورالعمل قدیم شد، انتظار میرفت با این اعتراف دستکم در بازنگری وضعیت باغوحشها و تهیه و تدوین دستورالعمل جدید نظارت و ارزیابی باغوحشها از تمام نظرات، بهخصوص نظرات فعالان این حوزه استفاده شود؛ اما نهتنها اینگونه عمل نکردند بلکه دستورالعملی جدید در سکوت و بدون آنکه اسامی کارشناسان این طرح اعلام شود، تدوین و ابلاغ شده است.
بحران محیط زیستی در غزه
آخرین ارزیابی از تصاویر ماهواره ۴۵ روز پس از آغاز جنگ اشغالگران اسرائیلی در غزه، از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ اکنون میتوان برآورد کرد که حدود نیمی از ساختمانها در شهر غزه تخریب شده است. ولی غزه اساسا کجاست؟ غزه در دوران باستان، یکی از شهرهای اصلی فلسطینیان بوده است. شهر و نوار غزه به طور متناوب از سوی مصر و اسرائیل اشغال شده است (۶۷-۱۹۴۹). پس از جنگ شش روزه تحت حکومت اسرائیل (۱۹۶۷-۱۹۹۴) بوده و با توافقنامه اسلو در سال ۱۹۹۴ انتقال قدرت طی مراحلی پیشبینی شد تا که منجر به خودمختاری شود. غزه با مصر و اسرائیل هم مرز است. نوار غزه ۴۱ کیلومتر طول و ۱۰ کیلومتر عرض دارد و محل زندگی ۲.۲ میلیون نفر است. در بعضی منابع کلمه غزه را برگرفته از کلمه عبری عزه Azzah به معنای «شهر قوی» دانستهاند. موضوع «قدرت» در کتاب مقدس بهطور غیرمستقیم با غزه مرتبط است. بر اساس کتاب قضات، سامسون فوق بشری قبل از اینکه قدرت خود را بازیابد و معبد داگون را ویران کند، توسط فلسطینیان در غزه زندانی شد. مصریان آن را «غزت» (شهر با ارزش) می نامیدند. از سوی دیگر معانی غزه به نوعی از حلزون های دریایی یا پارچه نازکی که برای پوشاندن زخمها استفاده میشود (در پزشکی «گاز استریل» به همین نام به کار میرود)، و همچنین مستحکم، قوی اطلاق شده است. منابع طبیعی غزه شامل زمینهای قابل کشت است. نوار غزه تا حد زیادی به آب «وادی غزه» وابسته است که اسرائیل را نیز تامین میکند. بیشتر آب از چاههای آب زیرزمینی بهدست میآید (۹۰ درصد در سال ۲۰۲۱). کیفیت آن پایین است و بیشتر آن برای مصرف انسان نامناسب است. مابقی آن در کارخانههای آب شیرین کن تولید می شود یا از اسرائیل خریداری میشود. ذخایر گاز دریایی غزه در فاصله ۳۲ کیلومتر از خط ساحلی نوار غزه گسترش یافته و حجم آن ۳۵ میلیارد متر مکعب محاسبه شده است.
30 سال غفلت از عدالت برای کودکان
۳۰ سال از پذیرش پیماننامهٔ کنوانسیون حقوق کودک از سوی ایران میگذرد، اما کنشگران حوزهٔ حقوق کودک و روانشناسان معتقدند که مفاد این پیماننامه آنچنان که باید در کشور گسترش پیدا نکرده است و درنتیجه حقوق کودکان همچنان پایمال میشود. در همین راستا روز دوشنبه همزمان با روز جهانی حقوق کودک در چهارمین دورهٔ «جایزهٔ سالانهٔ الفبای فردا» که با عنوان «پیوستگی حق تحصیل و سلامت روان» در مؤسسهٔ «دارالاکرام» برگزار شد، جمعی از استادان دانشگاه و فعالان اجتماعی بر اهمیت به رسمیت شناختن حقوق کودکان در پیوند با سلامت روان و حق تحصیل آنها تأکید کردند. در پایان این مراسم از فعالیتهای ترویجی نهادهای مدنی در زمینهٔ سلامت روان کودکان و حمایت از آموزش کودکان و نوجوانان در معرض خطر ترک تحصیل در یک سال اخیر، تقدیر شد.
«میراث شهری» مفهوم حفاظت را تغییر داد
اهمیت حفاظت از بافت تاریخی بر کسی پوشیده نیست، اما نکتهٔ مهم اینجاست که نهتنها حفاظت از بافتها به خوبی میسر نشده که دربارهٔ سایر آثار باستانی و تاریخی خارج از بافت تاریخی این آسیب سرعت بیشتری داشته است. این درحالیاست که بسیاری از شهرهای مختلف دنیا ذیل واژهٔ «میراث شهری» معنای حفاظت از میراث و بافت تاریخی را بهطور کامل تغییر دادهاند. «حجت گلچین»، پژوهشگر و عضو هیئتعلمی دانشگاه شهید باهنر کرمان، در گفتوگو با «پیام ما» دربارهٔ توجه جهانی به این مقوله از میراث معماری و شهری به نکات جالبی اشاره میکند و میگوید: «زمانی که دربارهٔ یک بافت تاریخی واجد ارزش صحبت میکنیم، بهطور ضمنی، مجوز صادر میکنیم که خارج از آن محدوده، مد نظر و واجد ارزش نیست، اما مقولهٔ میراث شهری هیچ منافاتی با بافت تاریخی ندارد و نهتنها آن را در زیرمجموعهٔ خود قرار میدهد که منجر به حفظ ابعاد بسیار وسیعی از وجوه و نشانههای فرهنگی جامعهٔ انسانی در یک شهر است.»