بایگانی مطالب : یادداشت
کاشت «یک میلیارد نهال» با چقدر پول و آب؟
|پیام ما| از زمان تصویب طرح کاشت یک میلیارد درخت تا زمان اجرای طرح در آذر ۱۴۰۲، سازمان منابعطبیعی و آبخیزداری، تلاش کرده است به انتقادهای کارشناسی خارج از بدنهٔ دولت پاسخ دهد. اگرچه این سازمان تلاش کرد تا با نشستهای مختلفی آرای کارشناسی را، چه موافق و چه مخالف، دریافت کند، اما مانند بسیاری تصمیمات دیگر دولت، این طرح نیز به تصویب رسیده و در حال اجراست. اینبار مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی میگوید اگرچه دولت ضمن تعیین اهداف طرح، با نگاهی کلان نسبت به طراحی مراحل اجرایی، عرصههای اجرا، برآورد مالی و ایجاد ساختار اجرایی-تشکیلاتی و تقسیمکار دستگاههای مختلف اقدام کند، اما «بررسی مستندات طرح بیانگر ابهامهای جدی در حوزههای مختلف نظیر میزان هزینههای اجرایی طرح و نحوه تأمین منابع مالی آن، تأمین آب موردنیاز طرح (بهویژه در مناطق مرکزی و شرقی کشور) و چگونگی جلب مشارکت مردمی (بهویژه در مرحلهٔ نگهداشت درختان) است.» همچنین این گزارش تلاش کرده است الزامات لازم برای بهبود و ارتقای طرح مردمی کاشت یک میلیارد درخت را ارائه کند.
![کاشت «یک میلیارد نهال» با چقدر پول و آب؟](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/دیجیتال-6-jpg.webp)
مدیریت هوشمند پسماند
در بررسی تحولات محیط زیستی و چشماندازهای سازمانی، پازل مدیریت پسماند بهعنوان یک عنصر غیرقابلانکار در پیریزی جوامع سلامت محور تلقی میشود و نوآوریهای تکنولوژیک در کنار استراتژیهای مؤثر و دیرپا، محور اصلی در تدوین برنامههای مدیریت پسماند بهشمار میروند. این امر در راستای مقابله با بحرانهای گستردهای است که ناشی از دفع ناصحیح زبالههای شهری و تأثیر آنها بر محیط زیست است. با بهرهمندی از فناوریهای پیشرفته اینترنت اشیا، شاهد زایش بسترهای نوآورانهای در عرصه جمعآوری و بازیافت هستیم که امکان تجزیه و تحلیل دادهها، مسیریابی هوشمند و کاهش مشهود هزینهها و اثرات مخرب محیط زیستی را که بهواسطهٔ فرآیندهای غیرکارآمد جمعآوری پسماند موجود بود، فراهم آوردهاند. یکی از جامعترین مطالعات انجامگرفته در این زمینه توسط محققان ایرانی به سرپرستی اینجانب و همکاری «سید سهند موسوی» و «علی حسینزاده» انجام گرفته است که بهتازگی در مجله Science of The Total Environment منتشر شده و تمام پارامترهای اصلی مورد نیاز برای تشکیل یک مدیریت پسماند هوشمند، در آن بررسی شده است.
![مدیریت هوشمند پسماند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/Pello_011-1024x683-1-jpg.webp)
ردپای تغییراقلیم در سیل بلوچستان
شهرستانهای دشتیاری قصرقند، نیکشهر و چابهار بیشترین آسیب در سیلابهای اسفند ۱۴۰۲ دیدهاند. جادهها برای عملیات امداد و نجات بسته شده و سیل پس از چندروز بارندگی شدید باعث شکسته شدن بستر رودخانهها و سرازیر شدن سدها شد. بیش از ۱۰ هزار نفر در اثر سیل آسیب دیدند.
![ردپای تغییراقلیم در سیل بلوچستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/6-2-jpg.webp)
جنگلهای حرا، نگین سبز خلیج فارس
![جنگلهای حرا، نگین سبز خلیج فارس](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/Media-a25aafb4-jpg.webp)
توقف مدیریت جنگلهای شمال اشتباه بود
سال ۱۳۹۶ وقتی طرحهای گذشتهٔ جنگلداری متوقف شد، هنوز صحبت از طرح جدید در میان نبود. فرصت سهسالهای داده شد تا طرحهای جدید حفاظت از جنگل ارائه و اجرایی شود. در این میان دلیل اصلی توقف طرحهای گذشته عدم برداشت چوب از جنگل بود، اما علاوهبر طرح برداشت چوب، سایر طرحها هم متوقف شدند. همین مورد هم نقطهای است که «نقی شعبانیان» معاون امور جنگل سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در گفتوگو با «پیام ما» آن را اشتباه فاحشی بداند. او هرچند بر این نکته تأکید دارد که ممانعت از برداشت چوب جنگلهای هیرکانی کار درستی بود، اما توقف تمامی طرحهای جنگلداری تا تدوین طرح جدید را نادرست میداند. طرح جدید حدود دو سال بعد از تدوین قانون، یعنی در سال ۹۸ آغاز به کار کرد و علاوهبر تأکید بر حفظ عناصر اکولوژیکی جنگل، قرار شد تا مباحث اجتماعی و اقتصادی هم در آن جدی گرفته شود. این طرح بهگفتهٔ شعبانیان به مرحلهٔ اجرایی، یعنی حضور کارشناسان جنگل در مناطق رسیده است. او در ادامهٔ این گفتوگو به طرح دعوی شرکتهای برداشت چوب علیه سازمان جنگلها و تلاش برای تدوین طرح برای سایر جنگلهای کشور هم پرداخته است که در ادامه میخوانید:
![توقف مدیریت جنگلهای شمال اشتباه بود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/دیجیتال-5-jpg.webp)
تسلیم مسئولان به نابسامانی جنگل
![تسلیم مسئولان به نابسامانی جنگل](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/جنگل-jpg.webp)
ایستادگی کنشگران زن
|پیام ما| زنها از مصائبی که محیط زیست را تحتتأثیر قرار داده است، بیش از مردان تأثیر میپذیرند و بااینحال وقتی صحبت از کار و فعالیت اجتماعی در این حوزه به میان میآید، سنگاندازیها و موانع کم نیستند. تجربهٔ زیستهٔ بسیاری از فعالان محیط زیست زن نشان از تبعیض و بعضاً نادیده گرفتن دارد، اغلب آنها اما کوتاه نیامدهاند و با همهٔ توان در صف نخست قرار دارند. آنها زندگی و آینده را در گرو حفاظت میدانند و با وجود پسزدنهای مکرر همچنان ایستادهاند و حالا یک روز پس از روز جهانی زن، سه فعال حوزهٔ محیط زیست از فعالیت در این حوزه و پستیوبلندیهایش نوشتهاند که در ادامه میخوانید.
![ایستادگی کنشگران زن](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/3-4-jpg.webp)
ابَرخشت و آبخوانداری درمانگر سیستانوبلوچستان
![ابَرخشت و آبخوانداری درمانگر سیستانوبلوچستان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/20200820_214818-scaled-e1709923049652.webp)
نقش «خوشاب»ها در کنترل سیلاب منطقه مَکُران
![نقش «خوشاب»ها در کنترل سیلاب منطقه مَکُران](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/IMG_20201216_WA0015-jpg.webp)
چالش با «گاندو» در زمانهٔ سیل
هفتهٔ گذشته یعنی دقیقاً هشتم اسفندماه اولین هشدار دربارهٔ نزدیک شدن گاندوها (تمساحهای پوزهکوتاه) به روستاها با سرریز شدن «سد پیشین» از سوی مدیرکل محیط زیست سیستانوبلوچستان داده شد. «محمدرضا علیمرادی» اعلام کرد با توجه به بارندگیهای اخیر و سیلاب بهوجودآمده بهویژه در جنوب این استان در منطقهٔ بلوچستان احتمال خروج تمساح پوزهکوتاه (گاندو) از برکه وجود دارد که مردم باید بهشدت مراقب باشند. در کنار این هشدار، مطالبی هم در شبکههای اجتماعی دربارهٔ دیده شدن «مار» در سیلابها منتشر شد. آیا واقعاً با هجوم مارها در شرایط بحرانی مردم سیستانوبلوچستان مواجهیم؟ این سیل چه تبعاتی بر حیاتوحش و بهویژه خزندگان دارد؟ کدام گونهها بیشتر آسیب میبینند و شرایط تنوع زیستی پس از فروکش کردن این بحران چگونه خواهد بود. این پرسشها را با «باربد صفایی» خزندهشناس در میان گذاشتیم. بهگفتهٔ این کارشناس حیاتوحش، اخبار و تصاویر منتشرشده نشان نمیدهند که هجوم مارها در این منطقه اتفاق افتاده است، بلکه درمقابل، این سیل باعث تلفات گسترده در گونههای مختلف خزندگان شده است.
![چالش با «گاندو» در زمانهٔ سیل](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/3-2-jpg.webp)
اصرار بر امر کهنه برای زندگی دریاچه
![اصرار بر امر کهنه برای زندگی دریاچه](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/image-jpg.webp)
مسئولیت شرکتهای نفتی در برابر مخازن زیرزمینی
از اواخر دههٔ ۱۹۰۰ میلادی بهرهبرداری از هیدروکربن منجر به اثرات و تبعات شدید محیط زیستی در خوزستان شده است. بیشترین زمینلرزههایی که در محدودهٔ استان خوزستان ثبت شدهاند در ژرفای کمتر از ۱۵ کیلومتر احتمالاً تحت اثر تحریک زمینساختی در گسلها بهدلیل برداشت منابع هیدروکربنی هستند. فرونشست سالیانهٔ زمین در حد ۱۰ تا ۱۵ سانتیمتر در نواحی ساحلی استان خوزستان مشاهده و گزارش شده است.
![مسئولیت شرکتهای نفتی در برابر مخازن زیرزمینی](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/271099-jpg.webp)
هما از خیال تا واقعیت
![هما از خیال تا واقعیت](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/1771737_238-jpg.webp)
فناوری، ابزار همزیستی انسان و حیاتوحش
|پیام ما| کنوانسیون تجارت جهانی گونههای در معرض خطر گیاهی و جانوری (سایتیس) شعار روز جهانی حیاتوحش امسال را «ارتباط مردم و سیاره: کشف نوآوریهای دیجیتال در حفاظت حیاتوحش» تعیین کرد. سوم ماه مارس، مصادف با ۱۳ اسفند، از سال ۲۰۱۳ (۱۳۹۱) به پیشنهاد سایتیس و توسط برنامهٔ محیط زیست ملل متحد بهعنوان روز جهانی حیاتوحش در تقویم سازمان ملل متحد قرار گرفت. اگرچه امروزه برخی ابزارهای نوین در کسب و تحلیل دادههای حیاتوحش بهکار میروند، اما سایتیس میگوید باید تلاش کنیم تا ابزارهای دیجیتال بتوانند در همهٔ ابعاد، از ارتباطات افراد گرفته تا سازوکارهای مالی و تولید ثروت در خدمت حفاظت قرار بگیرند.
![فناوری، ابزار همزیستی انسان و حیاتوحش](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/AdobeStock-jpg.webp)
ترسی که از فناوری داریم
![ترسی که از فناوری داریم](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/دوربین-تله-ای-حیات-وحش-Trail-Camera-چیست؟-1-jpeg.webp)