نشست نقد و بررسی فیلم «خورشید آن ماه» برگزار شد
در ستایش فرهنگ غنی بلوچستان
۲۶ دی ۱۴۰۲، ۲۰:۲۰
«بلوچ بودن یعنی اینکه آنچه که تو هستی را نشناسند، یعنی اینکه سینما تو را کاراکتر منفی خطاب کرده، یعنی فکر میکنند تو همیشه اسلحه و مواد مخدر حمل میکنی. آیا ما این هستیم؟ گاهی بعضی از افراد وقتی سریالهای بلوچی را میبینند، میگویند بلوچها اینقدر معمولی زندگی میکنند؟» اینها صحبتهای «صادق سهرابی» بازیگر فیلم «خورشید آن ماه» است. فیلمی که از نشان دادن تصاویر تاریک فاصله میگیرد و چهرهای دیگر از مردم این قوم و زندگیشان را نشان میدهند. نشست نمایش و بررسی فیلم «خورشید آن ماه» که روز دوشنبه، ۲۵ دیماه، در خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد، به همین موضوع اختصاص داشت.
یک رئالیسم اجتماعی-انتقادی
«خورشید آن ماه» داستان عشق سرکوفتهٔ «بیبان» و «همراز» را روایت میکند. فیلم نمایشی است از یک سنت و رسوم یک منطقه که میتوان بهنوعی آن را به بقیهٔ جامعه نیز تعمیم داد. سنتی که قدرت تصمیمگیری یک زن بالغ را میگیرد و تبدیل به ناموس میشود. «بیبان» عروس خانوادهای است اما حالا که همسرش را از دست داده، ناموس تمام مردهای خانواده است؛ حتی پسر کوچکش «میران».
«ستاره اسکندری»، کارگردان فیلم در این نشست به این موضوع اشاره کرد که فیلم در ستایش فرهنگ غنی بلوچستان و ستایش مردمانش ساخته شده است: «متأسفانه آنچه تاکنون از این مردم در سینما نشان داده شده، بخش تاریک آن جامعه است. نیت این فیلم بیش از فیلمسازی، مسئولیت اجتماعی بوده است.»
در ادامه «رضا صائمی» گفت اسکندری بهعنوان اولین فیلمی که آن را کارگردانی کرده، سراغ موضوع سختی رفته است: «خورشید آن ماه، یک فیلم آپارتمانی شهری نیست و از این جهت ساخت آن کار سختی بوده است. او فیلمسازی را ابزاری برای بیان دغدغههایش قرار داده است.»
صائمی ادامه داد: «فیلم آشنایی کامل با آن منطقه بود، چراکه چنین تصویری از جغرافیای بلوچستان، سبک زندگی، معماری خانهها و … کمتر داشتهایم. هر زمان که تصویری از بلوچستان نشان داده شده، یا مردمانش را قاچاقچی نشان دادند یا دربارهٔ عملیات تروریستی بوده است. فیلم کمک کرده تا آشناییزدایی بهتری جهت شناخت آن منطقه بهوجود بیاید.»
این منتقد فیلم همچنین معتقد است که «خورشید آن ماه» یک رئالیسم اجتماعی-انتقادی است: «فیلم یک سنت بومی را نقد میکند، اما درعینحال کرامت مردم آن منطقه را هم نگه میدارد و این فیلم بهمعنی تحقیر فرهنگ آن منطقه نیست. ضمن اینکه بهلحاظ بصری نیز سویههای غنی فرهنگ بلوچ را غنی و برجسته میکند.» او ادامه داد: «یکی از نکات مهم موضوع فیلم این است که به قوم بلوچ محدود نمیشود. این یک مسئلهٔ تاریخی ما است؛ اینکه بسیاری از سنتهای غلط در جامعهٔ ما وجود دارد و حق زیستن را میگیرند.»
«ندا کردونی»، پژوهشگر حقوق اقوام و اقلیتها: وقتی فقط یک قسمت از یک ساختار را بدون اقناع لازم، اصلاح کنیم، ممکن است نتیجهٔ عکس داشته باشد. این همان عنصر روایتگری است که بسیار در مباحث حقوقی نقش دارد تا بخشهای مختلف جامعه، چالشی را که وجود دارد، ببینند
روایت کردن مهمتر از تلاشهای حقوقی
فیلم «عروس آتش» که در سال ۷۸ ساخته شد، روایتی است از سنتهای عشیرهای در جنوب ایران. داستان دربارهٔ «احلام»، دختری عرب خوزستانی است که از کودکی زادگاهش را ترک کرده و به اهواز آمده است و اکنون سال آخر پزشکی را در دانشگاه سپری میکند. او که به حکم قوانین عشیرهاش باید به همسری پسر عمویش «فـَرحان» درآید، عاشق استادش «پرویز»است. «ندا کردونی»، پژوهشگر حقوق اقوام و اقلیتها صحبتهای خود را از مقایسه این فیلم با ساختهٔ ستاره اسکندی آغاز کرد: «در این گذشت حدود ۳۰ سال از ساخت «عروس آتش» چه تغییراتی رخ داده است؟ روایتگر «عروس آتش» یک مرد بود، اما روایتگر ساختهٔ ستاره اسکندری، یک زن است. معتقدم روایت حتی مهمتر از تلاشهای حقوقی است.»
اما زاویهٔ حقوقی، فیلم چه نکاتی دارد؟ کردونی گفت: «چه زن و چه مرد، هر چقدر بیشتر روایت کنیم، کار مسئولانهتری را انجام دادهایم. این روایتها از آن جهت ارزشمند است که سنت یک قوم خاص نیست؛ چراکه نشاندهندهٔ یک خشونت علیه زن و نادیده گرفتن حق انتخابش است.»
وقتی یک توسعه، متوازن باشد چه اتفاقی میافتد؟ کردونی دربارهٔ این موضوع توضیح داد: «وقتی فقط یک قسمت از یک ساختار را بدون اقناع لازم، اصلاح کنیم، ممکن است نتیجهٔ عکس داشته باشد. این همان عنصر روایتگری است که بسیار در مباحث حقوقی نقش دارد تا بخشهای مختلف جامعه، چالشی را که وجود دارد، ببینند.»
اهمیت ساخت فیلم به زبان آن منطقه
«صادق سهرابی»، بازیگر این فیلم با انتقاد از نشان دادن تصاویر تاریک در سینما از بلوچستان، گفت که بلوچ قومی است که سالیان دراز از مرزهای این کشور حفاظت کرده است: «اما فکر میکنم با ساخت این نوع فیلمها، حق به حقدار رسیده است.»
یکی از نکات مهم «خورشید آن ماه» این است که اولین فیلمی است که به زبان کاملاً بلوچی ساخته شده. «صادق سهرابی»، که مربی آموزش لهجه در فیلم هم بوده است، دربارهٔ اهمیت ساخت فیلم به زبان هر منطقه میگوید: «بلوچی زبان است و تمام شاخصههای زبان را دارد. در بعضی از پروژهها که بهعنوان مشاور لهجه حضور داشتم، از من خواسته شد تا فارسی را با لهجهٔ بلوچی صحبت کنم. صحبتکردن با لهجهٔ بلوچی ادا است. میدانم ساخت فیلم به یک زبان دیگر سخت است، اما نباید تا ثریا یک دیوار کج برود.»
مطالب مرتبط
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- طریقه نصب دستگیره مخفی کابینت هوایی
- چالشهای رزرو هتل در جزایر جنوب کشور
- بهترین برند چرم ایران کدام برند است؟
- روغن صنعتی مایعی جادویی برای افزایش عمر مفید ماشین آلات
- ۱۰ ماده غذایی که به شما در سفر به سوی کاهش وزن کمک میکنند
- چاپ ترافارد؛ هر آنچه که باید درباره این نوع چاپ دستی بدانید
- اقدامات لازم برای اسباب کشی و جابجایی منزل
- بسته بندی مواد پودری با دستگاه ساشه: شغل پردرآمد این روزها
- طبع روغن زیتون در طب سنتی چیست؟ معرفی 4 خواص روغن زیتون
- خرید ساک دستی تبلیغاتی چه مزایایی برای هر برند دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
معمای ریاست محیط زیست در کابینه رئیسی
بیشترین بازنشر
ستاندن حیات از غزه
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید