لزوم اصلاح مدیریت منابع به موازات پیگیری دیپلماسی آب
![لزوم اصلاح مدیریت منابع به موازات پیگیری دیپلماسی آب](https://payamema.ir/pubfiles/2022/05/آرمین-منتظری-copy.jpg)
۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۱، ۰:۰۰
عراق سرانجام شکایت خود از ایران در خصوص حقابه خود را در مجامع بینالمللی ثبت کرد. هر چند این اقدام عراق به لحاظ دیپلماتیک تاثیر عملی بر میزان حقابهاش از ایران نخواهد داشت اما به نظر میرسد که بغداد این اقدام را برای اعمال فشار بر ایران، در مذاکرات آبی هیئتهای دو کشور انجام دادهاست. البته سیاستهای آبی ایران در مرزهای غربیاش چندان تعریفی ندارد. حدود دو سوم از مجموع 10 میلیارد و 200 میلیون متر مکعب آبی که از ایران خارج میشود به عراق میرود. کارشناسان بر این عقیدهاند که استانهای غربی ایران به دلیل سرعت خروج منابع آبیشان به عراق، با بحرانهای آبی شدیدتری مواجه میشوند. اما راهحل ایران برای این مشکل چه بوده؟ احداث سد. تنها در سال 97 و 98، 13 سد جدید در غرب ایران احداث شد. در طول سی سال گذشته، ایران 600 صد کوچک و بزرگ احداث کرده است. جالب این است که پروژههای انتقال آبی بزرگی نیز در استانهای غربی ایران احداث شده که منابع آبی استانهای غربی را به مرکز و شرق کشور منتقل میکنند. این پروژهها موجب شده که استان خوزستان با مشکل کمآبی مواجه شود. بنابراین اگر عراقیها از کمبود حقآبهشان از سوی ایران شکایت داشته باشند که البته شکایتشان بنیان عقلانی ندارد، خوزستانیها برای شکوهکردن در اولویت هستند! همینطور که آب کارون و زایندهرود به استانهای شرقی منتقل میشود، به همین اندازه، در ذهن کشاورزان استانهای مرکزی ایران نوعی خصومت نسبت به کشاورزان خوزستانی ریشه دوانده است و این مسئله خود بر تشدید تنشهای آبی فعالی در مرزهای ایران با عراق دامن زدهاست. به نظر میرسد راهحل واضح و شفافی برای برطرف کردن اختلافات آبی ایران و عراق وجود ندارد. البته اگر مشکلات آبی ایران و عراق حل نشود، ایران نیز متضرر خواهد شد. نکته این است که ایران تمایل دارد به جای حل مشکل، تنش آبی با عراق را به عنوان یک مشکل داخلی و نه مشکل منطقهای، ببیند. در واقع، هیچ توافق جامع و بزرگی بین ایران و عراق بر سر مدیریت منابع مشترک آبی وجود ندارد. البته قوانین بینالمللی به شکل گستردهای حق و تعهدات ایران را برای استفاده از آبهای مرزی به شکل میدهد، اما این قوانین هم ابهامات زیادی دارند. قوانین بینالمللی در چنین موضوعاتی معمولا در نتیجه یک توافق شکل میگیرند. اگر ایران میخواهد از منافع این قوانین برخوردار شود، باید شاخصهای مرتبط با آنرا نیز رعایت کند و این شاخصها چنانچه رعایت شوند، به مدیریت منابع داخلی آب ایران کمک خواهند کرد. این موضوع بسیار حیاتی است. چرا که از کمبود دورهای آب رنج میبرد و آبهای مرزی در این زمینه میتواند کمک زیادی به نجات ایران بکنند. مهمتر اینکه، از آنهایی که ایران یک سیاست جامع مدیریت آب ندارد، بخش زیادی از حجم آبهای مرزی ایران استفاده قرار نمیگیرد. حدود 22 درصد منابع آبی ایرانی در امتداد هزار و 918 کیلومتر جریان دارد که شامل 26 رودخانه کوچک و بزرگ میشود. اگرچه ایران سعی کرده توافقنامههای آبی با افغانستان صورت دهد اما این روند با روی کار آمدن طالبان در این کشور، متوقف شده است.
در آن سو هم ایران هنوز نتوانسته به لحاظ دیپلماتیک توافقنامهای با عراق امضا کند.
اما در این میان، بخش کشاورزی ایران هنوز کارآمد عمل میکند. واقعیت این است که اگرچه ایران در حوزه دیپلماسی آب به کار بیشتر و فعالیت قویتری نیاز دارد، اما در بخش کشاورزی نیازی به گسترش سطح کشور ندارد بلکه تنها کار که باید بکند این است که همین سطح کشور را به لحاظ محصول برداشتی، بهبود ببخشد. معنایش این است که معنای این سخن این است ایران این شانس را دارد که تنش آبیاش با عراق را برطرف کند اما برای رسیدن به این مهم باید تصمیماتی عملی اتخاذ کند. تصمیماتی نظیر:
1- اجتناب از اجرای پروژههای بزرگ کشاورزی به خصوص در استانهای مرکزی و شرقی به گونهای که این استانها را به رقابت با استانهای غربی بر سر تصاحب منابع آبی وادار کند.
3- دادن حقابه بیشتر به عراق در ازای دریافت امتیاز برای امضای توافق آبی و کشاورزی با این کشور. به این ترتیب ایران میتواند هزینههای سرسامآور برای ساخت کانالهای انتقال آب به استانهای شرقی را متوقف کند.
4- تغییر رویکرد استفاده از منابع آبی به رشد صنعتی. این نوع رشد به منابع آبی کمتری در مقایسه با رشد کشاورزی نیاز دارد. علاوه بر این بخش کشاورزی ایران از بهینه نبودن استفاده از منابع آبی رنج میبرد.
5- مشارکت در پروژههای مشترک با عراق برای احیای مردابها.
6- تشویق کشاورزان استانهای غربی به بهینهسازی کشت نظیر کشت کمتر برنج و نیشکر.
7- مبارزه با مافیای آب در ایران که کارشان لابی کردن برای ساخت سدها و پروژههای انتقال آب بیشتر است.
8- تصویب طرحهایی توسط مجلس برای محدود کردن ساختن سدها و پروژههای انتقال آب.
9- تدوین طرح جامع مدیریت منابع آبی کشور.
10- توسعه و گسترش سیاستهای بیننهادی که به قدرتمندتر شدن دیپلماسی آبی ایران در قبال عراق میانجامد.
11- متعهد ماندن به شاخصهای بینالمللی موجود درباره استفاده از منابع مشترک آبی
12- اجتناب از استفاده از آب به عنوان ابزاری برای رسیدن به اهداف سیاسی در قبال عراق به گونهای که تنش آبی با عراق به عنوان یک موضوع تهدید امنیت ملی برای ایران به شمار آید.
پیشنهاد سردبیر
![سرمایهگذاری در معدن بازنده](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/3-16-jpg.webp)
سرمایهگذاری در معدن بازنده
مطالب مرتبط
![سعید راد درگذشت](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/راد2.webp)
سعید راد درگذشت
![فهرست پیشنهادی سکانداری وزارت ارشاد اعلام شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/وزارت-فرهنگ-و-ارشاد.jpg)
فهرست پیشنهادی سکانداری وزارت ارشاد اعلام شد
![نامِ مقدس و زیبای «هنر» را به نامِ وزارتخانه فرهنگ بازگردانید](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/تئاتر-2.jpg)
خانه تئاتر در نامهای به رئیسجمهوری منتخب خواستار شد
نامِ مقدس و زیبای «هنر» را به نامِ وزارتخانه فرهنگ بازگردانید
![«محمد بهرامی» سرپرست خانه تئاتر شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/محمد-بهرامی.jpg)
«محمد بهرامی» سرپرست خانه تئاتر شد
![نمایش نسخه مرمتشده «دونده» در خانه سینما](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/دونده.jpg)
نمایش نسخه مرمتشده «دونده» در خانه سینما
![جهانِ امنِ کوچکِ من](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/پسر-اقیانوس.jpg)
جهانِ امنِ کوچکِ من
![کتاب «چاه ارمنی» منتشر شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/کتاب-چاه-ارمنی.jpg)
کتاب «چاه ارمنی» منتشر شد
![«سهراب شهیدثالث» و سینمای طبیعتمحور](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/سهراب-شهیدثالث.jpg)
«سهراب شهیدثالث» و سینمای طبیعتمحور
![وزیر ارشاد به آزادی رسانهها متعهد باشد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/پزشکیان-2.jpg)
انجمنهای صنفی روزنامهنگاران تهران و عکاسان مطبوعاتی ایران در نامهای به دفتر ٰرئیس جمهوری منتخب خواستار شدند
وزیر ارشاد به آزادی رسانهها متعهد باشد
![«اکوآرت»، جنبشی هنری برای نجات زمین](https://payamema.ir/pubfiles/2024/07/جمعیت-زنان-و-جوانان-حافظ-محیط-زیست-گیلان.jpg)
آموزش هنر اکولوژیک میتواند به ایجاد فرهنگ محیطزیستی در مدارس و جوامع کمک کند
«اکوآرت»، جنبشی هنری برای نجات زمین
نظر کاربران
هوشنگ غلامي
در گزارش پیام ما مواردی مطرح است که به ضرر منافع ملی ما است مثلا. «. هیچ قرارداد جامع و کاملی بین ایران و عراق نیست...» در حالیکه اینطور نیست یا در جایی می گوید « ...۲۲ درصد آبهای ایران مرزی است.....» چون سخنان غیر مستند در موضوع آبهای مرزی مسیولیت ز ا است لذا انتظار می رود خبرنگاران در این گزارشات دقت نمایند
تبلیغات
وب گردی
- با طراحی سایت مشتریان رقیب خود را بدزدید!
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید