خیز تغییر اقلیم، عقبنشینی خزر
۲۶ آبان ۱۳۹۹، ۱۰:۴۹
مدیر مرکز مطالعات دریای خزر درباره کاهش تراز این زیستگاه بر اثر گرمایش هوا هشدار داد
خیز تغییر اقلیم، عقبنشینی خزر
مطالعات کشورهای حاشیه دریای کاسپین منطبق با مدلهای پیشبینی تغییر اقلیم جهانی و با توجه به وضعیت گرمایش زمین و افزایش گازهای گلخانهای، افزایش دما برای این حوضه آبریز را پیشبینی میکنند
|پیام ما| دریای خزر همچنان در حال عقبنشینی است. هفته گذشته مدیر مرکز مطالعات دریای خزر علت کاهش تراز خزر را کاهش ورودی آب رودخانههای اصلی دانست و دیروز از تاثیر افزایش دما گفت و خبر داد که این روند در سالهای پیش رو ادامه خواهد داشت. پیش از این هم کاهش تراز آب این دریاچه بزرگ، صحبت از تغییر اقلیم را به میان آورده بود. معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوسشناسی و علوم جوی چندی پیش گفته بود در زمانهای بسیار گذشته دلایل زمینشناختی بر نوسانات تراز آب دریای خزر موثر بوده اما در هزاران سال اخیر عمده دلایل نوسانات آب این دریا به شرایط اقلیمی مربوط است. حالا اظهارات تازه هم تایید میکند که دوره کاهشی اخیر ارتباط زیادی با تغییر اقلیم رخ داده در کل حوضه آبریز دریای خزر دارد.
کاهش تراز دریایخزر در سالهای گذشته نگرانیهای محیطزیستی زیادی به همراه داشته است؛ از بین رفتن گونههای گیاهی و جانوری و تهدید تنوع زیستی، تخریب زیستگاهها و تاثیر این تغییرات بر زندگی انسان. نوسان تراز آب دریای خزر پیش از این با بالا آمدن آب مسئلهساز بود؛ با زیر آب رفتن خانهها و تاسیسات. چه آنکه از ابتدا در اواخر دهه شصت و اوایل هفتاد با افزایش سریعتر از آب دریای خزر(2/5 متر) و فرسایش و تخریب ساحل، حدود پانزده میلیارد دلار خسارت به سواحل کشورهای حاشیه این دریا (بیشترین خسارت به ایران و روسیه) وارد شد و در همین راستا بود که در سال 71 مرکز ملی مطالعات و تحقیقات دریای خزر به راه افتاد. حالا چند سالی است که رفتار دریا عوض شده و تالابهای ساحلی با عقبنشینی دریا خشک میشوند. از سوی دیگر در این شرایط پروژههایی برای انتقال آب این زیستگاه بزرگ به نقاط مختلف و نصب آبشیرینکنها در نقاط مختلف ساحلی آن، خزر را بیشتر از همیشه به خطر انداخته است.
اثر منفی تغییر اقلیم بر دریای خزر
معصومه بنیهاشمی، مدیر مرکز مطالعات دریای خزر موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو روز گذشته به ایرنا گفت: «تداوم روند افزایش دمای هوا اثر منفی بر سطح تراز آب دریایخزر دارد.» او با اشاره به تغییر اقلیم توضیح داد که بخش بزرگی از حوضه آبریز دریای خزر در بخش شمالی این دریا واقع شده و هر اتفاقی که در این بخش روی دهد اثر مستقیم بر سطح تراز آب این دریا خواهد داشت.
مدیر مرکز مطالعات دریایخزر به همکاری های علمی در بخش آبشناسی و هواشناسی کشورمان با پنج کشور حاشیه دریایخزر اشاره کرد و گفت: «نتایج مطالعات این پنج کشور که منطبق با مدلهای پیشبینیهای تغییر اقلیم جهانی و نیز با توجه به وضعیت گرمایش زمین و افزایش گازهایگلخانهای، افزایشدما برای این حوضه آبریز پیشبینی شده است.» بر این اساس به گفته او هر درجه افزایش دمای هوا بر افزایش تبخیر آب از سطح این پهنه آبی اثر مستقیم دارد و البته با متوقف نشدن روند گرمایش هوا، پیشبینی شده در سالهای آینده روند کاهشی سطح تراز آب این دریا تداوم داشته باشد.
مدیر مرکز مطالعات دریایخزر موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو با تاکید بر اینکه افزایش دما بر این دریا اثر منفی بیشتری دارد، گفت: «میزان بارش ها آنقدر که افزایش دما اثرگذار است چندان تاثیری در تراز آب دریایخزر ندارد.»
ورودی آب رودخانههای اصلی کاهش یافته است
مدیر مرکز مطالعات دریای خزر 10 روز پیش از این اما گفته بود که روند کاهشی سطح تراز آب دریای خزر همچنان ادامه خواهد داشت و علت آن به کاهش ورودی آب رودخانههای اصلی مرتبط است. او گفت که هنوز اطلاعات ایستگاههای مختلف دریای خزر به دلیل اینکه تازه سال آبی به پایان رسیده به طور کامل جمعآوری نشده، اما بررسی اطلاعات موجود نشان داد میزان کاهش شدید سطح تراز آب دریایخزر اندکی، کمتر شده است. بر اساس توضیحات بنیهاشمی ورودی آب رودخانههای داخل خاک کشور به دریای خزر ناچیز است و اثر چندانی بر تراز آب آن ندارد. این میان موثرترین ورودی آب به این دریا رودخانههای بزرگی مانند ولگا است که میزان ورودی آنها اثر مستقیم بر سطح تراز آب دریای خزر دارند. از سوی دیگر در حالی که ۲۵ درصد حوضه آبریز دریای خزر در خاک کشور قرار دارد و بیشتر آن در کشورهای همسایه شمالی این دریا قرار گرفته، هر فعل و انفعالی در این حوضه آبریز در برآیند کلی سطح تراز آب دریا اثرگذار است.بر اساس آمار مدیر مرکز مطالعات دریای خزر سطح تراز آب دریای خزر در سال آبی۹۸-۹۷ حدود ۱۵ سانتیمتر کاهش یافته بود که سال گذشته، اندکی کمتر شدهاست و مطالعه صورت گرفته نشان داد دوره کاهشی اخیر ارتباط زیادی با تغییر اقلیم رخ داده در کل حوضه آبریز دریای خزر دارد. او میزان بارش در سطح دریا و دمای سطح آب که هدررفت و تبخیر آب را به دنبال دارد را از عوامل مهم اثرگذار بر تراز سطح آب دریای خزر برشمرد و ادامه میدهد: «مجموع این عوامل که میتوان گفت نماینده مولفههای موثر بر بیلان آبی دریای خزر هستند، نشاندهنده وضعیت سطح تراز این دریا محسوب میشوند.» او پیش از این در مردادماه امسال گفته بود که سطح تراز آب دریای خزر با افت شدید روبهرو شده و مهمترین عامل این روند، کاهش ورودی رود ولگا و افزایش دما است. حمیدعلیزاده، معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی نیز پیش از این درباره چرایی نوسانات تراز آبی دریایخزر به پانا گفته بود: « تراز آب حوضههای آبی، عامل مهمی در روند فعالیتهای طبیعی آنها محسوب میشود و موضوع ورود آب و تبخیر آب از مهمترین دلایل نوسان تراز آب دریای خزر است و شرایط اقلیمی نیز بر این مساله دامن میزند.»معاون پژوهش و فناوری پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی با بیان اینکه عمده آبهای ورودی به دریای خزر از طریق رودخانهها و بارش مستقیم بر روی دریا است، توضیح داده بود که خروج آب از این دریا بیشتر از طریق تبخیر صورت میگیرد و رودخانه (ولگا) در میان رودخانههای حوضه دریایخزر بیشترین نقش تامین آب را بر عهده دارد و با توجه به کاهش دبی آب آن میتوان گفت که به تنهایی این رودخانه در نوسان آب دریای خزر نقش پررنگی دارد.دریای کاسپین یا خزر که بزرگترین حوضه آبی محصور در خشکی جهان شناخته میشود، از جنوب به ایران، از شمال به روسیه، از غرب به روسیه و جمهوری آذربایجان و از شرق به جمهوریهای ترکمنستان و قزاقستان محدود میشود. این پهنه آبی پس از جدا شدن از دریای سیاه در حدود ۵ میلیون سال پیش که از آبهای آزاد جهان جدا شد ،چرخههای متعدد نوسان تراز آب را تجربه کرد بهطوریکه مساحت آن از یک میلیون کیلومتر مربع تا یکصد و پنجاه هزار کیلومتر مربع در نوسان بوده است و دامنه تغییر تراز آب بیش از سیصد متر تخمین زده میشود.روند کاهشی سطح تراز آب دریای خزر از سال ۱۳۷۴ آغاز شد و برآورد مرکز مطالعات دریای خطر نشان میدهد که این روند در دوره اخیر با شدت بیشتری همراه شده است. از سوی دیگر کاهش بارشها نیز با این روند همراه شده و به آن دامن زده است. پیشبینیها بیانگر آن است که در آینده نزدیک افزایش دمای بیشتری در منطقه خواهیم داشت که روند کاهش سطح تراز آب را سرعت بیشتری خواهد داد. از سوی دیگر با وجود همسایگی پنج کشور با خزر که بزرگترین دریاچه جهان است، کاهش سطح تراز آب، منجر به همکاری کشورهای حاشیه خزر برای چارهاندیشی شده است.
پیشنهاد سردبیر
مسافران قطار مرگ
مطالب مرتبط
ظرف دو ماه گذشته ۴ کارگر در ۴ حادثه در معادن زغال سنگ کرمان جانباختهاند
مرگهای تکراری
گفتوگوی «پیام ما» با بستگان کارگران مفقودشدۀ معدن شازند اراک
نگاههای منتظر به معدن فروریخته
چهاردهمین انتخابات ریاستجمهوری با مشارکت ۴۰ درصدی برگزار شد
صدای جمهور آمد
در نشست علمی «خودکشی درمانگران: نگاهی بینرشتهای» صورت گرفت
واکاوی مسئلهٔ اقدام به خودکشی درمانگران
مقابله با بیابانزایی از کدام خطر سخن میگوید؟
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان سمنان:
خطر بیابانزایی در بیش از نیمی از عرصه طبیعی سمنان
کارشناسان و مسئولان در مورد احتمال همیشگی فوران تفتان اتفاقنظر دارند
معمای آتشفشان «تفتان»
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
۲۲ استان کشور تا پایان هفته بارش برف و باران سنگین را تجربه میکنند
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
گزارش «پیام ما» از نشست بررسی کاربرد فناوریهای نوین در صنایع خلاق
اکوسیستم استارتاپی عامل آشتی کسبوکاری مردم و نوآوران
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- حداقل سرمایه برای واردات از دبی: آنچه باید بدانید
- چطور زودتر از همه از پیش فروش قطارها مطلع شویم؟
- چه کسانی نمی توانند مهاجرت کنند؟
- تفاوت رهگیری مالیاتی و کد مالیاتی چیست؟
- نوآوریهای جدید تتر در ارائه خدمات مالی دیجیتال
- عمر باتری آیفون 15 پرو مکس در مقابل سامسونگ اس 24 اولترا
- دوره mba و dba مرکز آموزش های آزاد دانشگاه تهران
- آینده واردات عروسک و اسباب بازی از چین به ایران، پیشبینی و ترندها
- قطار رجا؛ انتخابی امن و راحت برای سفرهای شما
- حضور خوشبخت در نمایشگاه آگروفود ۱۴۰۳ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
«بمو» را تکهتکه کردند
3
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
4
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
5
کبوتر نماد مناسبی برای صلح است؟
دیدگاهتان را بنویسید