گشایش سفارت انگلستان

صادق زیبا کلام – استاد دانشگاه
اگر بخواهیم اصول سیاست خارجى را که بر پایه‏ عزت و حکمت و مصلحت استوار است، بر اوضاع و شرایط پیچیده‏ امروز دنیا و وضع خاص خودمان تطبیق دهیم، بلاشک فراست، ابتکار عمل، پُرکارى، دقت و پایبندى شدید به اصول و آرمان‌ها، جزو وظایف عمومى دستگاه دیپلماسى ماست.
سفارت انگلستان بعد از نزدیک به چهار سال قرار است فردا مجددا فعالیت خود را آغاز کند و برای گشایش آن، فیلیپ هاموند، وزیرخارجه انگلستان قرار است رسما در مراسم افتتاحیه آن شرکت کنند. پرسش اساسی از معترضان آن است که هدف از ورود به سفارت انگلستان در سال90 چه بود و این اقدام چه نتایجی برای ما به بار آورد؟ واقعیت آن است که حرکات اگر شتابزده باشد به جز ضرر و زیان برای منافع ملی حاصلی در بر نخواهد داشت.
بالا رفتن از دیوار سفارت انگلستان باعث آن نشد تا جایگاه ایران درعرصه مناسبات بین‌المللی بالاتر برود و فشارها علیه ایران از سمت اتحادیه اروپا و مجموعه غرب کم شود. جدا از این هزاران ایرانی در این چند سال برای اخذ ویزای انگلستان مجبور شدند به ترکیه یا امارات بروند. ماجرای سفارت انگلستان جز اینکه درآمدی نصیب هواپیمایی کشورهای ترکیه و امارات کند سودی که ما در پی به دست آوردن آن بودیم حاصل نکرد. بسیاری از هزاران نفری که مجبوربودند برای اخذ ویزای انگلستان به امارات یا ترکیه بروند با هواپیمایی این کشورها سفر می‌کردند. البته در کنار آن سودی هم برای صنعت توریسم و هتل‌های ترکیه و امارات داشت. گفتنی است دکتر صالحی به عنوان وزیر امور خارجه وقت این عمل را تایید نکردند اما برخی که طرفدار این حرکت بودند وی را به باد انتقاد گرفتند.
اگر مجلس به وظیفه پاسخگویی خود عمل می‌کرد دست کم شماری از نمایندگان باید این سوال را در صحن علنی مجلس مطرح می‌کردند که مسئولیت این اقدام بر عهده کدام جناح سیاسی است؟ ملاحظات اخلاقی، سیاست‌های کشورها را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد و در رفتار و اعمالشان محدودیت ایجاد می‌کند، این بدان معنا نیست که شیوه حاکم بر نظام سلطه بین‌الملل را بپذیریم، اما در همین وضعیت هم کشورها براساس جایگاهشان در نظام بین‌الملل در مورد موضوعات حادث شده مسئولند و در برابر موضوعات مختلف باید واکنش نشان دهند.
این واکنش بر اساس نظامات حاکم بر هر کشوری است که در ساختار بین‌الملل تعریف شده و مورد پذیرش قرار گرفته است. بر این اساس ازسرگیری روابط با انگلستان در سطح بازگشایی سفارتخانه این کشور درایران در راستای توافق هسته‌ای قابل ارزیابی است و اکنون نه‌تنها انگلستان بلکه اکثر کشورهای اروپایی خواستار بهبود روابط اقتصادی و سیاسی با ایران هستند لذا باید چنین اقدامات تعاملی را ارج نهاده و به استقبال آن برویم.