فروغ فکری
خبرنگار محیط زیست
فروغ فکری
۲۴ اردیبهشت ۱۴۰۳
زباله‌های «انجیل‌سی» در راه گلستان
۱۵ روز بست‌نشینی مردم مقابل «سایت زبالهٔ انجیل‌سی» بابل‌کنار و اجازه ندادن به ماشین‌های حمل زباله برای آوردن زباله‌ها به این سایت دیروز پایان یافت؛ آن‌هم وقتی که مردم بعد از روزها دیدند که قرار نیست ماشین‌های حمل، زبالهٔ جدیدی به منطقه بیاورند. این سایت از بهمن ۱۴۰۰ حکم قطعی برای تعطیلی داشت و باوجوداین، در دو سال گذشته حکم قانونی و نظر دادستانی و دادگاه نتوانست مانعی برای آوردن زباله‌ها باشد. مسئولان شهرداری، مدیریت پسماند و سایر ارگان‌های ذی‌ربط بعد از گذشت بیش از دو سال از صدور حکم، همچنان برای حل مشکل پسماند فرصت خواسته‌اند و حالا شنیدهٔ محلی‌ها حاکی از آن است که نه‌تنها چاره‌ای برای مدیریت پسماند منطقه نیندیشیده‌اند، بلکه قرار است پسماند بابل‌کنار و روستاها و شهرهای اطراف نیز به گلستان برود. جمع شدن مردم مقابل سایت زباله، در سال‌های گذشته در سراوان استان گیلان هم رخ داده بود. اهالی سراوان بعد از روزها بست‌نشینی مقابل ورودی سایت، با برخورد شدید نیروهای انتظامی روبه‌رو شدند و مشکل پسماند در این منطقه نیز همچنان حل‌ناشده باقی مانده است.
فروغ فکری
۱۸ اردیبهشت ۱۴۰۳
چراغ سبز به معدن‌کاوان در غیاب کارشناسان
مجوز اکتشاف و بهره‌برداری از «معدن سرب و روی آلبلاغ» در اسفراین و دو معدن در سرخ‌آباد و انگوران زنجان که همگی در مناطق حفاظت‌شده قرار دارند، درحالی در روزهای اخیر توسط شورای‌عالی حفاظت محیط‌زیست و با حضور رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست صادر شده است که «مجید مخدوم» و «نغمه مبرقعی دینان»، از اعضای این شورا در این جلسه حضور نداشتند و از چندوچون آن بی‌خبرند. مبرقعی با ابراز تأسف از صدور چنین مجوزی به «پیام ما» می‌گوید: «معدن‌کاوی در مناطق حفاظت‌شده استاندارد خاص می‌خواهد و این استانداردها وجود ندارد، حتماً پیگیر این ماجرا خواهیم بود.» و مخدوم هم با تأکید بر اینکه پای چنین مجوزی را امضا نخواهد کرد به «پیام ما» می‌گوید: «اجازهٔ چنین کاری در مناطق حفاظت‌شده را نمی‌دهیم.» معدن آلبلاغ در قلب پارک ملی ساریگل است و منطقهٔ حفاظت‌شدهٔ انگوران هم با وجود حدود ۲۳ معدن فعال، سال‌هاست توان بارگذاری جدید را ندارد، بااینحال این مجوزها توسط شورای‌عالی محیط‌زیست صادر شده است و باید دید آیا با وجود این مخالفت‌ها به مرحلهٔ اجرا می‌رسد یا خیر؟
فروغ فکری
۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
شالیزارهای ویران «بابل»
تصویر، خانه‌هایی را نشان می‌دهد که در ورودی آنها به «آب‌بندان طبیعی مرزون آباد» بابل باز می‌شوند. بدون رعایت حریم آب‌بندان، ویلاهایی ساخته شده‌اند و این تغییر کاربری از چندین سال قبل شروع شده. زمانی که بخشی از زمین‌های منطقه فروخته شد و در گذر زمان تلاش برای تغییر کاربری شالیزار به باغ و مسکونی نگرانی فعالان محلی را به دنبال داشت. این در حالی است که حریم آب‌بندان ۵۰ متر تعریف شده اما این ساخت و سازها در فاصله ۵ متری قرار دارند. در این منطقه پیش از این مجوز برای ساخت مرغداری و گلخانه هم داده شده بود و حالا ساخت خانه‌های مسکونی زخم جدیدی بر پیکر شالیزارها و آب‌بندان‌های منطقه است. این وضعیت در حالی است که سرپرست مدیریت جهاد کشاورزی بابل به «پیام ما» می‌گوید «در طول سالیان گذشته، برای ۸ مورد ساخت و ساز در قالب ماده ۳ دادخواست تنظیم کرده و در محاکم قضایی منجر به صدور رای و یا در حال بررسی و پیگیری است، همچنین تعداد ۳۳ مورد ساخت و ساز در قالب تبصره ۲ ماده ۱۰ قانون حفظ کاربری اراضی، قلع و قمع شده است.» با وجود این اقدامات، ساخت و سازها به قوت خود باقی است و نگرانی از نابودی شالیزارها و آلودگی آب‌بندان‌ها، اهالی روستاهای اطراف را رها نمی‌کند.
فروغ فکری
۱ اردیبهشت ۱۴۰۳
مناقشه برسر «دشت زردابه»
دشت زردابه همچنان محل منازعه میان دامداران و سازمان محیط‌زیست است. منطقه سالیان سال است که به‌عنوان پناهگاه حیات‌وحش معرفی شده است، اما در طول این سال‌ها دامداری همچنان به قوت خود باقی بود. حالا در جدیدترین اخبار از منطقه، خبر از ساخت آغل‌هایی توسط افرادی به گوش می‌رسد که حتی دامی هم ندارند و می‌خواهند این آغل‌ها را به دامداران دیگر اجاره دهند. دامداران محلی می‌گویند کار آنها در آغل‌سازی بدون مجوز است. «علی‌اکبر قربانلو»، سرپرست ادارهٔ محیط‌زیست شاهرود که روز گذشته در منطقه بود و به «پیام ما» می‌گوید «این ساخت‌وسازها مدتی است در جریان است و این‌بار مدارک تخلف را به دادگاه ارجاع داده‌ایم.»
فروغ فکری
۲۹ فروردین ۱۴۰۳
تانکرهای عراقی متهم تخلیهٔ ضایعات نفتی
بوی مازوت و مشتقات نفتی هنوز هم فاصلهٔ بین بندر دیلم و بندر گناوه را رها نکرده است. تانکرهای عراقی حامل مواد سوختی که از بندر ماهشهر به‌سمت بوشهر می‌روند، باقی‌مانده‌های داخل تانکر را بین راه دیلم و گناوه تخلیه کرده‌اند و حالا چندین روستا گرفتار وضعیت تلخی هستند. این اتفاق در هفته‌های گذشته چند بار تکرار شده است. رئیس ادارهٔ محیط‌زیست گناوه به «پیام ما» می‌گوید آنها هم به مردم محلی و هم به پلیس اطلاع داده‌اند تا این تانکرها شناسایی و مراحل تخلفشان پیگیری شود. اما او معتقد است احتمال آنکه آنها از قوانین ایران بی‌اطلاع باشند، زیاد است و درنتیجه شرکتی که با آنها قرارداد بسته، باید پاسخگو باشد. براساس شنیده‌ها این شرکت در بوشهر است، اما هنوز نه شکایتی از آن به ثبت رسیده است و نه با وجود دوربین‌های مختلف، تانکرها متوقف شده‌اند. آنچه هویداست، رد سیاهی باقی‌مانده از مشتقات نفتی و بوی گسترده در منطقه است و در این میان فعالان و مردم محلی می‌پرسند «چرا رانندگان خارجی قوانین محیط‌زیستی کشور را رعایت نمی‌کنند؟»
فروغ فکری
۲۵ فروردین ۱۴۰۳
تسویه‌حساب شخصی جان درختان جنگل را گرفت؟
صبح ۲۲ فروردین برای اهالی بهشهر با ترس شروع شد. تنه‌های قطور درختان ازجاکنده‌شده کنار جاده رها شده بودند و مردان و زنان ترس‌خورده برای دیدن فاجعه دسته‌دسته به جنگل خلیل‌شهر بهشهر می‌رفتند. آنها بعد از گذشت چندروز از این اتفاق و با وجود تکرار این اتفاقات در ماه‌ها و سال‌های اخیر، هنوز این غم برایشان بزرگ است. آنها می‌ترسند از اینکه اسمشان را بگویند و مدام تأکید می‌کنند که صحبت‌هایشان بدون نام منتشر شود. بسیاری از آنها که خاطیان را می‌شناختند، در موارد گذشته بارها توسط قاچاقچیان چوب تهدید شده‌اند و همین هم نگرانیشان را دوچندان کرده است. اغلب آنها از شرکتی نام می‌برند که این محوطهٔ جنگلی تحت‌حفاظتش بوده، اما نتوانسته در سال‌های گذشته حافظ جنگل باشد. این درحالی‌است که «نقی شعبانیان»، معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور، به «پیام ما» می‌گوید «تحقیقات ادامه دارد و باید ببینیم سهم این شرکت رد مشکل پیش‌آمده چقدر است، اما در هر صورت این شرکت باید خسارت واردشده به جنگل را بپردازد.» هرچند هیچ خسارتی جسم بی‌جان بیش از هفتاد درخت را زنده نمی‌کند.
فروغ فکری
۲۲ اسفند ۱۴۰۲
شیرابه در گلوی پارک ملی بوجاق
۱۳ سال قبل، وقتی محل دپوی زبالهٔ کیاشهر در نزدیکی پارک ملی بوجاق مشخص شد، عنوان «طرح موقت» به آن دادند و قرار بود بعد از مدتی محل زباله‌ها تعیین و تکلیف شود. این مدت حالا بیش از یک دهه طول کشیده است و زباله‌ها بدون هیچ حفاظتی در این منطقه دپو می‌شوند. سال‌هاست دفن پسماند در گیلان محل مناقشه و مشکل است و مناطقی چون کیاشهر به‌دلیل نزدیکی به پارک ملی و تالاب از مشکل دوچندانی برخوردارند. در این سال‌ها فعالان محیط زیست بارها نسبت به وضعیت هشدار داده‌اند، اما بی‌نتیجه بوده و به همین دلیل یکی از این فعالان از شهرداری کیاشهر شکایت کرده است. این شکایت درحالی‌است که امسال چندین اخطاریه از سوی ادارهٔ محیط زیست آستانه‌اشرفیه صادر شده، بااینحال آنطور که فعالان می‌گویند، شهرداری با بیان آنکه وزارت کشور باید محل جدید تعیین کند، همچنان به سروسامان دادن زباله‌ها در این مکان تن نمی‌هد.
فروغ فکری
۱۹ اسفند ۱۴۰۲
توقف مدیریت جنگل‌های شمال اشتباه بود
سال ۱۳۹۶ وقتی طرحهای گذشتهٔ جنگلداری متوقف شد، هنوز صحبت از طرح جدید در میان نبود. فرصت سه‌ساله‌ای داده شد تا طرحهای جدید حفاظت از جنگل ارائه و اجرایی شود. در این میان دلیل اصلی توقف طرحهای گذشته عدم برداشت چوب از جنگل بود، اما علاوه‌بر طرح برداشت چوب، سایر طرح‌ها هم متوقف شدند. همین مورد هم نقطه‌ای است که «نقی شعبانیان» معاون امور جنگل سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری کشور در گفت‌وگو با «پیام ما» آن را اشتباه فاحشی بداند. او هرچند بر این نکته تأکید دارد که ممانعت از برداشت چوب جنگل‌های هیرکانی کار درستی بود، اما توقف تمامی طرحهای جنگلداری تا تدوین طرح جدید را نادرست می‌داند. طرح جدید حدود دو سال بعد از تدوین قانون، یعنی در سال ۹۸ آغاز به کار کرد و علاوه‌بر تأکید بر حفظ عناصر اکولوژیکی جنگل، قرار شد تا مباحث اجتماعی و اقتصادی هم در آن جدی گرفته شود. این طرح به‌گفتهٔ شعبانیان به مرحلهٔ اجرایی، یعنی حضور کارشناسان جنگل در مناطق رسیده است. او در ادامهٔ این گفت‌وگو به طرح دعوی شرکت‌های برداشت چوب علیه سازمان جنگل‌ها و تلاش برای تدوین طرح برای سایر جنگل‌های کشور هم پرداخته است که در ادامه می‌خوانید: