پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | ادامه معرفی مناطق حفاظت شده کرمان پارکی بی نظیر به نام «خَبر»

ادامه معرفی مناطق حفاظت شده کرمان پارکی بی نظیر به نام «خَبر»





۱۶ آبان ۱۳۹۵، ۵:۰۴

ادامه معرفی مناطق حفاظت شده کرمان
پارکی بی نظیر به نام «خَبر»

پیام ما- پارک ملی خبر با مساحت درحدود 150 هزار هکتار در استان کرمان واقع شده است.
این پارک که یازدهمین منطقه ای است که در ایران عنوان پارک ملی را بخود اختصاص داده، در سال ۱۳۵۰ با عنوان منطقه حفاظت شده و در سال ۱۳۵۴ تحت عنوان پناهگاه حیات وحش خبر و روچون مورد حفاظت قرار گرفت، در نهایت در سال ۱۳۷۰ بعنوان منطقه گردشگری فرهنگی در سازمان فرهنگی یونسکو به ثبت رسید و در سال ۱۳۷۸ قسمت عمده این منطقه به پارک ملی ارتقاء یافت. پناهگاه حیات وحش روچون نیز با 50 هزار هکتار وسعت در جوار این پارک قرار گرفته است
‌‌‌‌‌طبیعت بکر خبر
پارک ملی خبر و پناهگاه حیات وحش روچون، در محدوده حوزه استحفاظی شهرستان بافت و در فاصله ۶۰ کیلومتری جنوب این شهرستان واقع شده است. سه نوع آب و هوای سردسیر، معتدل و گرمسیری در پارک موجب تشکیل سیستم های اکولوژیک مختلف شده و زیستگاههای متفاوت، چشم اندازهای دیدنی و گونه های گیاهی و جانوری فراوانی را در منطقه بوجود آورده است. کوه خبر دامنه های سرسبز این کوه، دشت ها، چراگاهها و ارتفاعات نیمه گرمسیری و مناطق معتدل تا زمین‌های گرمسیری جنوبی، در هر گوشه ای از دامان دست نخورده و پراعجاب خود، پوشش های گیاهی خاصی را می پروراند و در هر فصل از سال پذیرای گونه های جانوری مختلفی می باشد. علاوه بر این در طی سالیان دراز، فشارهای طبیعی، برداشتها و خشکسالی های متوالی را تحمل نموده و گونه های جانوری و گیاهی موجود در آن، همواره خود را با این زندگی پرفراز و نشیب وفق داده و باقی مانده اند. اما متأسفانه گونه هایی نیز وجود داشته اند که نسل آنها قبل از اعمال کنترل و حفاظت منطقه منقرض شده است. ساکنین منطقه می گویند که تا سال ۱۳۴۱ شمسی در کوه بزرگ خبر، کوه زنجیر آویز و … خرس سیاه آسیایی زندگی می کرده و غذای خود را از میوه های اهلی و وحشی نظیر زیتون، انجیر، خرما و همچنین عسل به دست می آورده است.
جمعیتی از گور ایران نیز تا سال ۱۳۴۱ در دق علیجان زندگی می کرده که از آن سال به بعد این حیوان در منطقه دیده نشده است. بخش اعظم این منطقه به وسیله کوهها پوشیده شده، اما پراکندگی این ارتفاعات در تمامی سطح پناهگاه یکسان نیست.
به جز کوه بزرگ و کوچک خبر که در شمال غربی پناهگاه به صورت منفرد دیده می شود، دیگر کوههای مرتفع موجود در پناهگاه، به صورت رشته کوهی از شمال شرقی تا جنوب غربی پناهگاه کشیده شده است. همچنین وسعت زیاد منطقه باعث ایجاد دره های بسیاری شده که از مهمترین آنها می توان به دره شاه ولایت، دره خبر، دهنه گردو و … اشاره کرد.
دو قله اصلی چاه برف و برج شوم از دیگر جلوه های طبیعی این منطقه است. همچنین غار شب پره که در کوه خبر واقع شده و شبیه تالار بزرگی با ۴۰ متر ارتفاع و ۲۰ متر پهنا است که دیوار ه ای صیقلی بر پیشانی آن مشاهده می شود. در این پناهگاه دشت های مختلفی نظیر: دشت مرکزی، دق علیجان، دشت میل زنگی و … وجود دارد که زیستگاههای مناسبی برای انواعی از جانوران می باشد.
به دلیل کمبود ریزش های جوی، میزان آبهای سطحی منطقه بسیار ناچیز است و به جز ایامی که در اثر بارندگی شدید مسیل ها آبدار می گردند، بقیه مواقع سال اکثر مسیل ها خشک و بی آب بوده و ساکنان منطقه همچنین وحوش و دام ها، نیاز خود را از آبهای زیرزمینی تأمین می کنند. چشمه ها، رودخانه ها، چاهها، قنوات و ریزآبهای موقت و فصلی از منابع آبی این منطقه به شمار می آیند.
پوشش گیاهی «خبر و روچون»
در تشکیل جوامع گیاهی مختلف در پناهگاه حیات وحش خبر و روچون، عواملی نظیر ارتفاع از سطح دریا، رطوبت، جنس طبقات خاک، وجود ارتفاعات و دیگر عوامل اقلیمی و ریزشهای جوی دخالت دارند. یکی از عوامل بسیار مهم در پوشش گیاهی منطقه، تأثیر عملیات بهسازی یا تخریب منطقه به وسیله انسان است. به طوری که دخل و تصرف ایجاد شده و تغییرات مصنوعی می تواند چهره یک منطقه را دگرگون کند.
نمونه ای از این تغییر فاحش را می توان در دره سوهاندر در حوزه ده سرد و بسیاری نقاط مشابه دیگر مشاهده نمود که در حالت طبیعی پوشش مرتعی و جنگلی آن حدود ۸۰ درصد بوده. اما هم اکنون به کلی نابود شده و تنها ۲۰ درصد پوشش گیاهی آن باقی مانده است. از رویش های عمده این پارک می توان به گونه هایی نظیر: کلاه میرحسن، ارچن، سیه چوب، انواع گون، زیتون وحشی و جنگلهای بادام وحشی، کنار، اورس، بنه و کهکم، پوشش انبوه هوم تنگس، درمنه و انواع گیاهان دارویی علفی اشاره کرد.
همچنین در میان ارتفاعات رشته کوه خبر و کوه شاهزاده، درختان اورس و سروکوهی تنومندی رشد کرده که با توجه به دیواره های بلند پیرامون آنها، یکی از نادرترین مناظر بدیع طبیعت ایران را بوجود آورده است.
4 غارترنگ، چشم سبزگوغر، جواران رابر و شب پره خبر از غارهای معروف این منطقه محسوب می شوند.
پوشش جانوری «خبر و روچون»
نام این پناهگاه که از مناطق کمیاب و نادر کشور است، در سال 1354 تحت همین عنوان در فهرستی شامل تعداد 36 منطقه حفاظت شده پارک ملی و پناهگاه حیات وحش کشور به سازمان ملل اعلام شده است در منطقه حیات وحش خبر و روچون گونه های جانوری بسیار متنوعی زندگی می کنند و زیستگاه پستاندارانی چون پلنگ، گربه، کل و بز ، قوچ و میش ،شغال، کفتار، گراز، گرگ، آهو، خرگوش‌، رودک( گورکن) عسل خوارو غیره است .
انواع پرندگان از جمله عقاب طلایی ، عقاب دو برادر ، عقاب مارخور ، دلیجه کوچک ، هما هوبره، کبک، ‌تیهو، شبگرد, دلیجه،‌ کبوتر جنگلی، سبز قبا، زنبورخورکوچک، هدهد، کرکس و پرنده جیرفتی که از جمله پرندگان کمیاب محسوب می شود به تعداد فراوان در زیستگاه خبر و روچون وجود دارند.

به اشتراک بگذارید:





مطالب مرتبط

نظر کاربران

نظری برای این پست ثبت نشده است.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *