پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 8 | نتایج جست‌وجو برای “حقابه”

نتایج جستجو برای: حقابه

مذاکرهٔ ناکام کمیسار آب در زابل

نشست دوبارهٔ نمایندگان ایران و طالبان در زابل به‌عنوان بیست‌وهفتمین نشست کمیساریای آب دو کشور، در زابل بدون هیچ نتیجه‌ای به پایان رسید. طرف افغانستانی در این جلسه تلاش کرد تا عدم تأمین حقابهٔ ایران را به گردن تغییراقلیم و خشکسالی بیندازد. براساس گزارش منتشرشده از سوی هیئت کارشناسان ایرانی، مواضع طالبان را به چالش کشیده و ادعای کمبود آب را رد کرده است. بااین‌حال، این نشست نیز به نتیجه‌ای عملی نرسید و هامون و سیستان‌وبلوچستان همچنان از آب هیرمند بی‌بهره هستند. شکست پی‌درپی دستگاه دیپلماسی کشور در مذاکره با حاکمان غیررسمی افغانستان درحالی‌است که تاکنون امتیازات زیادی از جمله سفارتخانه در تهران و تکمیل محور ترانزیتی به طالبان اعطا شده است.

برداشت آب از جیب نسلِ فردا

طرح پنج‌گانهٔ انتقال آب، منتقدان زیاد و البته حامیان جدی دارد. منتقدان می‌گویند چالش‌های محیط زیستی اکثر طرح‌های انتقال آب بسیار بیشتر از فواید آن است و جز محدودهٔ سیستان، انتقال آب دریا، برای هیچ منطقه‌ای منطقی نیست. حامیان اما می‌گویند نمی‌شود دست روی دست گذاشت و با وجود همهٔ پیامدها باید برای تشنگی مردم کاری کرد. «محسن موسوی خوانساری»، کارشناس مخالف انتقال آب، با حضور در یک برنامهٔ تلویزیونی اعلام کرد فلات مرکزی ایران، مشکل زیربنایی دارد و مشکل آن با این طرح‌های انتقال آب حل نمی‌شود. به‌گفتهٔ او، در حال حاضر خراسان‌رضوی ۳۵ میلیارد مترمکعب از آبی که متعلق به نسل‌های آینده است را مصرف کرده است. عددی که آن را به نسل‌های آتی بدهکار است. خوانساری میزان آب بیش‌مصرف‌شده را در کرمان ۳۰ میلیارد مترمکعب و در کل فلات مرکزی، ۱۳۰ میلیارد مترمکعب اعلام کرد.

رهاسازی حقابهٔ بختگان نمایشی نبود

گروهی از انجمن‌های محیط زیستی استان فارس، چندی پیش کارزاری در انتقاد به مدیریت محیط زیست این استان در شبکه‌های اجتماعی به راه انداختند و خواستار ورود سازمان حفاظت محیط زیست به این موضوع شدند. انتقاد انجمن‌ها به آمار سرشماری در پارک ملی بمو، وضعیت دریاچهٔ بختگان،‌ کاهش محدودهٔ مناطق چهارگانهٔ استان در جلسهٔ شورای‌عالی محیط زیست بدون ارائهٔ پیشنهادی برای ارتقای درجهٔ حفاظتی برخی مناطق آزاد و بی‌توجهی به حفاظت مشارکتی برمی‌گشت. در گفت‌وگو با «عطا پورشیرزاد» از او خواستیم به این انتقادها که «پیام ما» روز گذشته در گزارشی مفصل به آنها پرداخته بود‌، پاسخ دهد.

نقد شیوهٔ مدیریت محیط‌زیست

حفاظت مشارکتی الگویی جدید برای حفظ تنوع زیستی است که سازمان حفاظت محیط زیست و اداره حفاظت محیط فارس بارها بر آن تأکید کرده‌اند‌ با این حال فعالان مدنی این حوزه در استان فارس می‌گویند این موضوع در یکی دو سال اخیر در این استان به فراموشی سپرده شده است. آنها همچنین به آمار و ارقام اعلام شده دربارهٔ سرشماری‌های اخیر در پارک ملی «بمو» انتقاد دارند. در این گزارش مجموعه‌ای از گله‌مندی و دغدغه‌های فعالان محیط زیست استان فارس پوشش داده شده است. تلاش برای انعکاس پاسخ‌های اداره‌کل حفاظت محیط زیست استان فارس به این انتقادات در این گزارش ناکام ماند. «پیام ما» با استقبال از پاسخ مسئولان استان فارس، آمادهٔ انتشار این پاسخ‌ها در شماره‌های آتی است.

ورود «تغییراقلیم » به ادبیات طالبان

|پیام ما| نزدیک به دو سال از استقرار طالبان به‌عنوان زمامداران افغانستان می‌گذرد و طی این مدت، برنامه‌های آبی حاکمان جدید افغانستان، کشورهای همسایه به‌ویژه ایران را به‌شدت متأثر کرده است. اثراتی که حتی از تبعات منفی تغییراقلیم هم پیشی گرفته است و شرق کشور را در بحران شدید آبی و گردوغبار و محیط زیستی قرار داده است. بهانهٔ طالبان در مورد همهٔ پروژه‌های آبی و عدم تأمین حقابهٔ ایران به‌ویژه در سدسازی بر رودخانهٔ مرزی هیرمند، هریرود و رودخانه فراه، همواره خشکسالی و کاهش بارندگی بود. حالا به‌نظر می‌رسد طالبان پا را از مرز همسایگان هم فراتر گذاشته است و به‌دنبال دریافت کمک جهانی برای آن چیزی است که تغییراقلیم عنوان می‌کند.

سکوت ستاد احیای دریاچهٔ ارومیه

تعهدات آبی افغانستان هنوز محقق نشده است

قصهٔ چگونگی بهره‌برداری از آب رودخانهٔ هیرمند بین ایران و افغانستان به داستانی ۱۵۰ساله تبدیل شده است. متأسفانه تغییر و روی کار آمدن دولت‌های مختلف در افغانستان نیز تأثیری بر خط‌مشی و رفتار افغان‌ها در قبال حقابهٔ مردم ایران از این رودخانه نداشت. چه دولت‌های پادشاهی در افغانستان و چه دولت‌های برخاسته از رأی مردم و چه دولت‌های روی‌کارآمده توسط جنگ‌های داخلی در این کشور همواره در قبال جاری شدن هیرمند به‌سوی ایران موضعی نسبتاً یکسان داشته‌اند. تقریباً اکثر این دولت‌ها بر مشروعیت حقابهٔ ایران و عمل به معاهدهٔ سال ۱۳۵۱ تأکید کرده‌اند، اما در میدان عمل معمولاً دست به دامان بهانه‌های مختلف شده و از تمکین به اجرای این معاهده سر باز زده‌اند. با وجود رجزخوانی اشرف غنی، رئیس‌جمهور وقت افغانستان، در سال ۱۳۹۹ و در زمان افتتاح بند کمال‌خان مبنی‌بر اهدای آب در برابر نفت و فرار ایشان از افغانستان در سال ۱۴۰۰ و روی کار آمدن دولت امارت اسلامی در این کشور، تفاوت چندانی در رویکرد بهانه‌جویانه و فرار از عمل به تعهدات آبی افغانستان در قبال ایران مشاهده نشد.

حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب

منطقهٔ مهم و تاریخی سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون با حدود ۴۰۰ هزار نفر جمعیت در شمال استان سیستان‌وبلوچستان واقع شده است. وجود بقایای دولت‌شهر باستانی پنج‌هزار سالهٔ ایران تحت عنوان «شهر سوخته» در شهرستان هامون، نشانگر قدمت بالای تاریخی منطقهٔ سیستان است. این منطقهٔ حاصلخیز و هموار از هزاران سال پیش، محل اصلی بهره‌برداری از آب رودخانهٔ هیرمند بوده و نقاط کوهستانی بالادست این رودخانه واقع در افغانستان کنونی، مصرف آب کمتری در مقایسه با سیستان ایران داشته‌اند.