پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 8 | نتایج جست‌وجو برای “انرژی‌های تجدیدپذیر”

نتایج جستجو برای: انرژی‌های تجدیدپذیر

فسون و فسانهٔ اقتصاد سبز سرمایه‌داری

«هرچه اقتصاد آزادتر باشد، کیفیت هوا، آب آشامیدنی و بهداشت، فلزات سنگین و مدیریت پسماند بهتر است. این نتایج از این فرضیه که لیبرالیسم اقتصادی و بازارهای باز با بهبود کیفیت محیط ارتباط دارد را تایید می‌کند. لیبرالیسم اقتصادی ممکن است با تقویت نوآوری‌های فناورانه، تشویق شرکت‌ها به ارائه تعهدات داوطلبانه توسعه پایدار، عملکرد محیط زیست بهتری را رقم بزند.» این گزاره‌ای کاملاً اشتباه است، و در واقعیت امروز جهان، و البته برای آینده کشوری در بزنگاهی تاریخی مانند ایران، کاملاً گمراه‌کننده. این گزاره در مواجهه با سیاست‌های اقتصادی ایران، به‌ویژه در حوزه محیط زیست، عمدتاً با برنشاندن نوعی دوگانه کاذب، یک ساختار اقتصادسیاسی که غیردموکراتیک، ناپاسخگو، مسئولیت‌گریز و غیرشفاف است در مقابل اقتصاد بازار آزاد در کشورهای پیشرفته، که تاریخی سهمگین و پرمسئله را بر دوش می‌کشند، حکم به برتری تام و تمام ساختار بازار آزادی می‌دهد که نتایج ویران‌کننده‌اش در همه ابعاد انسانی و محیط زیستی عیان شده است. در ناعادلانه‌بودن اقتصاد لیبرالی موجود همین بس که طبق گزارش نهاد آکسفام یک درصد ثروتمندان جهان تقریباً دوسوم از کل ثروت جدید ایجاد شده از سال 2020 به این سو را تصاحب کرده‌اند. پیش از این و در طول دهه گذشته، سهم یک درصدی ثروتمندترین افراد از کل ثروت تولیدی حدوداً یک‌دوم بود که نشان می‌دهد نابرابری میان یک درصد و ۹۹ درصد جمعیت جهان افزایش یافته است. بر این باید افزود که بررسی داده‌های پنجاه‌ساله نشان می‌دهد افزایش دما باعث کاهش تولید ناخالص داخلی بسیاری از کشورهای فقیر و افزایش تولید اقتصادی کشورهای ثروتمندتر شده و تغییراقلیم حرکت به‌سمت کاهش شکاف در نابرابری درآمد بین ثروتمندترین و فقیرترین کشورهای جهان را کند کرده است. موفقیت‌ سیستم مذکور را هم افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای، استمرار گرم شدن زمین و افزایش میزان و وسعت فروداشت محیط زیست رد می‌کند.

پایداری فدای ارزانی می‌شود

معماری می‌تواند شهر را برای زندگی آسان‌تر مهیا کند و معماری پایدار هم روشی است برای بهبود زیست در آن. معماری پایدار می‌تواند علاوه‌بر آنکه زیبایی را به شهر می‌آورد، حافظ محیط زیست و آیندهٔ آن باشد. «صمد ذواشتیاق»، فارغ‌التحصیل مهندسی معماری دانشگاه علم و صنعت ایران معتقد است موضوع معماری و پایداری شهرها که از دو دهه قبل در بسیاری از کشورهای دنیا مورد توجه قرار گرفت، از ابتدا به‌دلیل مسئلهٔ انرژی مطرح شد. ذواشتیاق که در دههٔ ۵۰ تجربهٔ حضور در دو دورهٔ پژوهشی مقطع فوق لیسانس (طرح‌ریزی شهری، دانشکدهٔ هنر‌های زیبا و مرمت ابنیه و شهر، دانشگاه پردیس اصفهان) را در عرصهٔ آکادمیک در چنته دارد؛ طرح مرمت و احیای بنای خانهٔ دکتر شقاقی (موزهٔ نقاشی پشت شیشه)، مدیریت هماهنگی (مدیریت واحد شهرسازی شرکت مشاور) طرح تفصیلی مناطق ۵ و ۶ شهر اصفهان، مدیریت طرح جامع شهرک مجتمع مسکونی کارکنان منطقهٔ پارس جنوبی (عسلویه)، سرپرست دفتر فنی طرح منطقهٔ شهری تهران، مدیریت مرحلهٔ اول طرح اسکان جمعیت استان تهران، عضویت کمیسیون (کمیتهٔ طرح تفصیلی) اداره‌کل برنامه‌ریزی و طرح‌های شهرسازی شهرداری تهران و بسیاری دیگر را هم در کارنامه‌اش دارد. او حالا می‌گوید تا زمانی که مسئلهٔ پایداری در نگاه مسئولان از حالت «لوکس» خارج نشود، به هرکس اجازهٔ ساخت داده نشود و استفاده از انرژی‌های نو جایگزین سوخت‌های فسیلی نشود، نمی‌توان منتظر پایداری در معماری شهرها بود.

اقتصاد سبز به نفع عدالت

تا ۲۷ سال دیگر ۹.۸ میلیارد انسان به جمعیت کره زمین اضافه خواهد شد. آمار سازمان ملل اینطور نشان می‌دهد. این یعنی افزایش ۱.۸ میلیارد نفر به جمعیت ۸ میلیاردی امروز کره زمین و به فراخور آن مصرف انرژی بیشتر، ایجاد آلودگی‌های بیشتر، تشدید ناامنی غذایی و افزایش فقر و نابرابری فراگیرتر و سرجمع، اقتصاد ناپایدارتر. اگر با همین روش‌هایی که انسان تاکنون روی زمین زنده مانده، ادامه دهیم شاید تا نزدیک ۳۰ سال دیگر، کمتر نشانی از حیات در زمین باقی بماند. اما راه حل چیست؟ چطور زمین را حفظ کنیم و بقا پیدا کنیم؟ اقتصاد سبز در کنار سایر شاخص‌های توسعه پایدار می‌تواند آینده عادلانه و کم‌کربنی برای محیط زیست و جامعه به طور فعال رقم بزند. به‌این‌ترتیب به‌کارگیری راهکارهای مبتنی بر این اقتصاد و محیط زیست می‌تواند آینده پایداری را برای همه به ارمغان بیاورد.

اتحاد پزشکان علیه تغییر اقلیم

|پیام ما| تبعات پدیده‌های برآمده از تغییر اقلیم برای سلامت بشر، پزشکان و فعالان حوزه سلامت را به تکاپو انداخته است. محققان پیش از این دریافته بودند که بیش از نیمی از بیماری‌های انسانی ناشی از عوامل بیماری‌زا مانند تب دنگی، هپاتیت، ذات الریه، مالاریا و زیکا می‌تواند در اثر تغییر اوضاع اقلیمی تشدید شود و اکنون در روزهای منتهی به برگزاری بیست و هشتمین کنفرانس سازمان ملل متحد برای تغییر اقلیم (COP28) گروهی از سازمان‌های بهداشتی و پزشکان نامه‌ای سرگشاده نوشته‌اند و از سران کشورها درخواست کرده‌اند تا فوراً توسعه زیرساخت‌های سوخت‌های فسیلی جدید را متوقف کنند.

نیاز شهرها به پایداری اکولوژیک

راه سخت توافق اقلیمی در زمانه جنگ

|پیام ما| یک هفته پیش، درست در روزی که جنگ گروه‌های مقاومت فلسطین و اسرائیل آغاز شد، امارات متحده عربی مشغول برگزاری نشستی برای آماده‌سازی مذاکرات بین‌المللی سازمان ملل بود. از آن روز جنگ هر روز بیشتر شدت گرفته است. قرار است بیست و هشتمین اجلاس اقلیمی سازمان ملل (کاپ ۲۸) اواخر نوامبر در دوبی برگزار شود و اکنون با ادامه حمله‌های اسرائیل و تنش در خاورمیانه، بحث‌ها درباره تاثیر جنگ بر روند تغییر اقلیم شدت گرفته است. تحلیل‌گران از یک سو می‌گویند بعد از درگیری طولانی روسیه و اوکراین، اکنون وقوع جنگی دیگر، اجلاس اقلیمی و مذاکره درباره بحران بزرگ سیاره زمین را به‌خطر می‌اندازد و از سوی دیگر با کمک‌های مالی و تسلیهاتی ایالات متحده به اسرائیل، وعده کمک به کشورهای آسیب‌دیده از تغییر اقلیم باز هم به تاخیر می‌افتد.

انفعال در مواجهه با تغییراقلیم

در برههٔ کنونی که شاهد شکل‌گیری رویدادهای ناخوشایند طبیعی هستیم و بشر با چالش‌های نوین مرتبط به پدیدهٔ تغییراقلیم مواجه است، همچنان افراد بسیاری در اقشار مختلف جوامع آن را انکار کرده و توطئه می‌پندارند. ورای آنکه گاه اعتقاد بی‌اساس به توطئه در فرهنگ‌های تاریخی موجود بوده و در دورهٔ معاصر نیز تا حدودی رایج است و می‌توان آن را به تمایلات ذاتی انسان‌ها به شایعه‌پردازی و افسون‌گرایی و برخی مذاهب و آیین‌ها و گونه‌ای از تبلیغات و… نسبت داد، اما گاهی توطئه‌پنداری در قامتی قدرتمندتر ظاهر می‌شود. به‌نحوی که صرفاً در قالب یک توطئه جای نمی‌گیرد و بر نقشه‌های پنهانی وسیع‌تری متکی می‌شود.

انفعال در مواجهه با تغییراقلیم