پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 21 | نتایج جست‌وجو برای “میراث ملی ایران”

نتایج جستجو برای: میراث ملی ایران

گلافی؛ غرق دریای فراموشی

هنر در خطهٔ جنوب منحصر‌‌به‌فرد است. از «جهله‌سازی» تا «خوس‌بافی»، هریک با توجه به تناسب اقلیم و سرزمین بین مردم راه باز کردند و سال‌های سال هنرهای یکتای جنوب کشور بودند. در میان این هنرهای کهن که حالا رمقی برایشان نمانده و چند موسپیدکرده به آن مشغولند، به سراغ لنج‌سازی رفته‌ایم که بین اهالی جنوب به هنر «گلافی» معروف است.

فرش ایرانی، در رؤیای بازگشت

وضعیت فرش دستباف ایران در بازار جهانی طی دو دههٔ گذشته هم تضعیف شده و هم نابسامان. تحریم‌های اقتصادی از یک‌سو و به وجود آمدن رقبای جدید تولیدکننده، تبلیغات و قیمت کمتر تولیدکنندگان خارجی به‌همراه تورم داخلی و افزایش سرسام‌آور هزینه‌های تأمین مواد اولیه موجب شده است یکی از کالاهای استراتژیک صادراتی ایران به حاشیه‌نشین‌ترین وضعیت مبتلا شود و صادرات یک میلیارد دلاری‌اش در دههٔ ۱۳۸۰ به ۵۰ میلیون دلار در پایان دههٔ ۱۳۹۰ برسد؛ اتفاقی که سرپرست مرکز ملی فرش و صنایع خلاق ایران هم آن را تأیید می‌کند، اما در توضیح بیشتر به «پیام ما» می‌گوید «اقدامات حمایتی دولت طی دو سال اخیر موجب شده است جمع تولید فرش دستباف ایران افزایش پیدا کند که نویدی برای بازگشت روزهای خوب فرش دستباف ایرانی در عرصهٔ جهانی است.»

زمین‌های بلاتکلیف آشوراده

آنچه در بسیاری از مناطقی که اهالی آن به‌دلیل طرح یا حوادث غیرمترقبه کوچانده شده‌اند رخ می‌دهد، در جزیرهٔ آشوراده نیز اتفاق افتاد: دیر یا زود مردم می‌خواهند به خانه برگردند و حتی اگر تمام قوانین نوشته و نانوشته کشور هم این خواست را بی‌دلیل اعلام کنند، خواست مردم، خواست مردم است. حالا دولت می‌گوید خانه‌های جزیره را به هرکسی که سند ملکی یا مستند قابل‌تأییدی بر مالکیت داشته باشد، پس می‌دهد و در غیراین‌صورت املاک و اراضی مطابق رأی قضایی، از آن بنیاد مسکن انقلاب اسلامی‌ است. گویا قانون این گفتهٔ دولت را تأیید می‌کند. مردم اما می‌خواهند به خانه برگردند و فکر می‌کنند حالا که پای پول در جزیره در میان است، دولت آنها را «پیچانده» است. کارشناسان حقوق اما فکر می‌کنند در مقررات اراضی کشور، به‌ویژه آنجاکه مربوط به واگذاری اراضی به صلاحدید دولت یا جبران خسارات بوده است، راه‌حلی برای اهالی جزیره وجود دارد. راه‌حلی که شاید پیچیده باشد، اما ممکن است. از سوی دیگر، گروهی از منتقدان طرح طبیعت‌گردی جزیره می‌گویند اگر در زمان تصویب طرح پیوست‌های اجتماعی و فرهنگی نیز دیده می‌شد، امروز این مناقشه وجود نداشت یا لااقل پیش‌بینی شده بود.

گسست در حفاظت میراث فرهنگی

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در تازه‌ترین گزارش خود در یک مطالعه که به روش آینده‌پژوهی انجام شده به موضوع «گسست و انحطاط معنایی در روند حفاظت میراث فرهنگی» پرداخته است. «الناز ابیزاده»، عضو هیئت‌علمی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای، و «سمیه قدیم‌زاده»، عضو هیئت‌علمی دانشگاه ارومیه، این پژوهش را انجام داده‌اند. آن‌طورکه در این گزارش آمده است، بررسی اسناد بین‌المللی از جمله بیانیه‌ها، منشورها و قطعنامه‌های منتشرشده در دهه‌های اخیر در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نشان می‌دهد «حفاظت معناهای نهفته» باید مورد توجه قرار گیرد که این موضوع حاکی از نگرانی‌های جامعهٔ جهانی از تهدیدهای پیش رو است. برخی پژوهش‌های انجام‌شده در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نیز بر لزوم توجه به ابعاد معنایی و فراکالبدی در حفاظت تأکید داشته‌اند و همچنین بررسی لوایح و قوانین مربوطه اغلب بیانگر دیدگاه‌هایی کلی دربارهٔ موانع و چالش‌های حقوقی و اجرایی پیش رو در حفاظت میراث فرهنگی است که توجه صرف به این موارد بدون تفکر عمیق و بررسی‌های موشکافانه و فقدان جایگاه رویکرد معنایی در قوانین مرتبط با حفاظت آثار به تحقق اهداف مدنظر حفاظت جامع و پایدار منجر نخواهد شد.

شهرداری مدافع حریم‌شکنی باغ گیاه‌شناسی

|پیام ما| ساخت‌وساز بیش از ۱۰ هزار واحد مسکونی در حریم شمالی باغ گیاه‌شناسی ملی ایران در غرب استان تهران همچنان خبرساز است. پس از آنکه پویش «باغ گیاه‌شناسی تنها نیست» از سوی جمعی از فعالان محیط زیست در فضای مجازی راه‌اندازی شد، تشکل‌های عضو کارگروه محیط زیست و توسعهٔ پایدار ستاد سمن‌های شهر تهران هم در نامه‌ای سرگشاده، برای توقف ساخت‌وساز و حفظ باغ گیاه‌شناسی به‌عنوان یک میراث ملی، از رهبر انقلاب استمداد کردند اما مدیریت شهری همچنان به این تقاضاها بی توجه است و در تازه‌ترین موضع‌گیری، معاون شهردار تهران از ساخت‌وساز در حریم باغ گیاه‌شناسی دفاع کرده است.

آسمان آلودهٔ گردشگری

براساس گزارش‌های «سازمان جهانی گردشگری»، صنعت گردشگری ۱۱ درصد از تولید ناخالص، ۱۰ درصد از ‏اشتغال، پنج درصد از صادرات و پنج درصد از سرمایه‌گذاری جهانی را به خود اختصاص داده است. همچنین، گزارش شورای جهانی سفر نشان می‌دهد در سال ۲۰۲۲ میلادی شاهد رشد ۲۲ درصدی سهم این صنعت در اقتصاد دنیا بوده‌ایم و ارزش این صنعت به ۷.۷ تریلیون دلار افزایش یافته است. در این سال، ۲۲ میلیون شغل جدید در صنعت گردشگری دنیا ایجاد شده که این رقم نسبت به سال قبل از آن رشد ۷.۹ درصدی داشته است. همهٔ این آمار به‌خوبی نشان می‌دهد این صنعت در حال تبدیل شدن به بزرگترین و پردرآمدترین صنعت جهان است؛ هرچند ناآرامی‌های سیاسی، جنگ، فقر، تروریسم، کمبود زیرساخت‌، محدودیت و همچنین عوامل محیط‌ زیستی بر این صنعت پردرآمد که حالا سومین صنعت پردرآمد شناخته می‌شود، تأثیر منفی گذاشته است.

اصرار نگران‌کننده بر خودکفایی شهرداری‌ها

این روزها که شورای‌عالی شهرسازی و معماری در حال بازنگری طرح جامع تهران است، بسیاری از متخصصان حوزهٔ شهرسازی برای آینده‌ای که به این طرح گره خورده، نگرانند. اصرار دولت به خودکفا شدن شهرداری‌ها و ناتوانی لایحهٔ ایجاد درآمد پایدار برای این سازمان دولتی، متخصصان را از این نگران کرده است که عوارض شهرداری بدون به‌همراه آوردن توسعه، مردم را تحت فشار قرار دهد. همچنین ازآنجاکه فقط ۲۰ درصد درآمد سالانهٔ شهرداری صرف هزینه‌های عمرانی شهر می‌شود و باقی به جیب کارکنان این سازمان می‌رود، فعالان حوزهٔ شهرسازی پیش‌بینی می‌کنند که معضلاتی مثل آلودگی هوا، از بین رفتن باغ‌ها، تراکم‌فروشی و تهدید زلزله برای بافت فرسوده همچنان به قوت خود باقی بماند. ازاین‌رو، در نشستی با عنوان «توسعه و اقتصاد شهر؛ وظایف مدیریت شهری در توسعهٔ اقتصادی» که از سوی پژوهشکدهٔ «نظر» برگزار شد، «سید امیر منصوری»، استاد دانشگاه تهران، لایحهٔ درآمدهای پایدار را برای شهرداری‌ها ناکارآمد دانست و «کمال اطهاری»، پژوهشگر توسعه، بر اهمیت دانش‌بنیان شدن مدیریت شهری به‌نفع توسعه تأکید کرد.

میراث فرهنگی، رسانه است

سری جدید از سلسله‌نشست‌های تخصصی میراث فرهنگی روز یکشنبه، ۱۷ دی با نشستی دربارهٔ «میراث فرهنگی، هنر و رسانه» از سر گرفته شد. در این نشست، «علی دارابی»، قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی، «حسن بلخاری»، رئیس کمیسیون هنر و معماری شورای‌عالی علوم، تحقیقات و فناوری کشور، «شهرام گیل‌آبادی»، استاد دانشگاه و کارگردان تئاتر و «مهدی مجابی»، پیشکسوت میراث فرهنگی و عضو بازنشستهٔ هیئت‌علمی دانشگاه علم و صنعت ایران سخنرانی کردند. موضوع این نشست دربارهٔ نسبت میراث فرهنگی با دو مقولهٔ هنر و رسانه بود که بازبینی ارتباط آنها از منظر نظریه‌های فلسفی، جامعه‌شناسی، هنر و حتی اقتصاد سیاسی حائز اهمیت است.