پیام ما؛ رسانه توسعه پایدار ایران | برگه 20 | نتایج جست‌وجو برای “آثار تاریخی”

نتایج جستجو برای: آثار تاریخی

پیشگیری از فرونشست جا ماند

|پیام‌ما| چندروز قبل خبر آمد چند مدرسه در اصفهان به‌دلیل فرونشست تخلیه شده است. عمق ترک دیوارها آنقدر زیاد بود که بچه‌ای خردسال در آن جا می‌گرفت. فرونشست در اصفهان مرحلهٔ بحران را رد کرده، اما ماجرا به این استان ختم نمی‌شود. از میان ۳۱ استان کشور، ۱۸ استان با این پدیده روبه‌رویند و در روزهای اخیر «احمد وحیدی»، وزیر کشور دربارهٔ این موضوع صحبت کرده و گفته است «برای مقابله با فرونشست زمین که یک بحث بحرانی است، نمی توان با سازوکار عادی فعالیت‌ها و برنامه‌ها را دنبال کرد. باید با اولویت پیگیر تأمین منابع مورد نیاز پیش‌بینی‌شده در این زمینه بود و به‌سرعت اقدامات پیشگیرانه را انجام داد.» این در‌حالی‌است که روز گذشته مرکز پژوهش‌های مجلس نیز در گزارشی به اظهارنظر کارشناسی دربارهٔ «لایحهٔ فرونشست زمین»، لایحه‌ای که اسفند سال گذشته به مجلس ارسال شد، پرداخت و ایرادات این لایحه را برشمرد. بااین‌حال، «علی بیت‌اللهی»، عضو هیئت‌علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی معتقد است در سال‌های گذشته همگام با بحران پیش رو عمل نکرده‌ایم و هرچند قوانین بسیار مهم‌اند، اما روی زمینِ کار عملیاتی انجام نگرفته است.

سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند

متخلفان و سوداگران گنج با کلنگ قسمتی از بخش جنوبی پل محمدحسن‌خان بابل با قدمتی ۳۰۰ ساله را تخریب کرده و یک گود در سازه این پل ایجاد کردند.

توسعهٔ بازار صنایع‌دستی در اماکن گردشگری

بحث گرانی مواد اولیهٔ صنایع‌دستی، جدید نیست‏، اما اکنون ضعف مالی مردم، تورم و سایر هزینه‌های تحمیلی وضعیت را به‌مراتب سخت‌تر از گذشته کرده است؛ چون حتی دیگر بازار فروش هم رونق چندانی ندارد که تولید این محصولات را برای فعالانش توجیه‌پذیر کند. صنایع‌دستی به‌صورت رسمی ۵۳۰ هزار فعال دارد که این روزها به‌شدت درگیر گرانی مواد اولیه، برقرار نشدن بیمه و فروش نرفتن محصولاتشان هستند. در سفر اخیر رئیس‌جمهوری به چهارمحال‌وبختیاری هم هنرمندان این استان گرانی مواد اولیه را مضاف بر مشکلات دیگر، مانع رونق تولید صنایع‌دستی عنوان کردند.

تشخیص چهره‌ٔ یکی از قدرتمندترین زنان دربار ساسانی

زندگی زنان ایران در هزار سال پیش چگونه بوده است؟ ابهامات بسیاری در این زمینه وجود دارد. هنوز هم نظریات مختلفی از شخصیت این زنان ارائه می‌شود که ضد و نقیض است. از آزادی تا اسارت، از ضعف تا قدرت این زنان در چنبره‌ٔ دوران پدرسالاری با فاصلهٔ معناداری مطرح می‌شود. نوع پوششان هم هر‌بار به‌نوعی بر سر زبان‌ها می‌افتد و رنگ می‌بازد. مطالعات باستان‌شناسان اما پرده از راز یکی از زنان قدرتمند دورهٔ ساسانی برداشته است، شاهپور دختک. او را یکی از قدرتمندترین زنان دوران ساسانی می‌خوانند. آخرین بررسی‌های باستان‌شناسان نشان می‌دهد که نقش‌برجستهٔ زن محوطه‌ٔ نقش‌‌رجب مرودشت، از آن اوست و مردی که پشت سر او در این قاب قرار گرفته، پسرش بهرام سوم است، ولیعهد بهرام دوم. این نقش‌برجسته کنار نقش اردشیر پاپکان، پادشاه بزرگ و بنیانگذار سلسلهٔ ساسانی جای دارد. به احتمال زیاد خود شاهپور بختک دستور داده این نقش کنده شود. این زن والامقام را به‌صورت تمام‌قد و به‌حالت تقریباً نیم‌رخ درحالی‌که انگشت سبابه را به بالا گرفته، نقش زده‌اند. او کلاهی بر سر دارد که دنباله‌ٔ آن گردن و گوش سمت راستش را پوشانده‌اند. موهای بلند و گیسه‌شده‌ٔ او که قسمتی از آن از زیر کلاه بیرون آمده و صورت صاف و اندام ظریفش به‌طور حتم مسلّم می‌دارد که او زنی قدرتمند و از خاندان سلطنتی است، اما همواره ابهاماتی دربارهٔ هویت این زن وجود داشته و کارشناسان او را به نام‌های مختلف خوانده‌اند. در این میان نگارکندی دیگری هم در «برم‌دلک» فارس وجود دارد که نقاشی آن را شاید دیده باشید. در این نگارکند شاهزاده‌ای ساسانی در حال اعطای گل انار به بانوی سلطنتی است و اغلب پژوهشگران آن را متعلق به بهرام دوم می‌دانند. در کتیبهٔ این نگارکند نام ملکه اردشیر-آناهید معرفی شده است. همهٔ این نشانه‌ها و اختلافات باعث شد تا دوباره تحقیقی دربارهٔ نگارکندهای نقش‌رجب انجام شود. از همین رو با «حسین فیضی»، دانشجوی دکتری باستان‌شناسی دانشگاه مازندران که همراه با «سید رسول موسوی حاجی»، استاد باستان‌شناسی دانشگاه مازندران، این فرضیهٔ جدید را مطرح کرده‌اند، گفت‌وگویی کرده‌ایم.

دست به دامن «خیران میراث فرهنگی»

|پیام ما| «انجمن خیرین میراث فرهنگی» درحالی با حضور ۵٠٠ تن از خیران، نیکوکاران، هنرمندان، کارآفرینان و خادمان میراث فرهنگی کشور از روز شنبه ۴ آذرماه ١۴٠٢ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد که به گفتهٔ وزیر میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی، میانگین بودجهٔ حفاظت از آثار ملی روزی ٣٠٠ هزار تومان است. «عزت‌الله ضرغامی» گفت حدود ٣۵ هزار اثر ملی ثبت‌شده در کشور وجود دارد، اما میانگین بودجهٔ حفاظت از این آثار حدود روزی ٣٠٠ هزار تومان برای هر اثر است و از بودجهٔ عمرانی هم، هنوز اعتباری دریافت نشده. این انجمن یک سازمان مردم‌نهاد است و به‌منظور جلب و جذب سرمایه‌های مادی و معنوی دوستداران میراث فرهنگی در داخل و خارج از کشور و با هدف حفظ و صیانت از بناها، محوطه‌ها، بافت‌های تاریخی و فرهنگی و میراث طبیعی ثبت‌شدهٔ کشور فعالیت می‌کند.

راه‌وشهرسازی علیه میراث

|پیام ما| آغاز تعیین حریم برای آثار ثبت ملی از سال ۱۳۴۹ آغاز شده است و کارگروه حرایم نیز از سال ۱۳۷۵ در دفتر فنی ستاد مرکزی تعیین حریم آثار و در تشکیلات سازمان میراث‌فرهنگی پیشین شکل گرفته است تا با توجه به بودجهٔ دریافتی و برآوردها دربارهٔ قابلیت تهیهٔ تعداد طرح حریم و وضعیت متفاوت تعداد و نوع آثار موجود در استان‌ها، اقدام به تهیهٔ برنامه و تقسیم توان موجود برای تهیهٔ طرح حریم در کشور و استان‌ها کند. این کارگروه از سال ۱۳۸۴ مسئول رسیدگی به حرایم تهیه و توسط استان‌ها به دفتر فنی ارسال شده است. طبق تأکید مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی «حیات یک اثر ملی در گروی پایداری عامل‌های کالبدی، کارکردی و معنایی واقع در حریم اثر است و بی‌توجهی به حریم منجر به گسست اثر از محیط و در‌نهایت نابودی آن خواهد شد.»

«میراث شهری» مفهوم حفاظت را تغییر داد

اهمیت حفاظت از بافت تاریخی بر کسی پوشیده نیست، اما نکتهٔ مهم اینجاست که نه‌تنها حفاظت از بافت‌ها به خوبی میسر نشده که دربارهٔ سایر آثار باستانی و تاریخی خارج از بافت تاریخی این آسیب سرعت بیشتری داشته است. این درحالی‌است که بسیاری از شهرهای مختلف دنیا ذیل واژهٔ «میراث شهری» معنای حفاظت از میراث و بافت تاریخی را به‌طور کامل تغییر داده‌اند. «حجت گلچین»، پژوهشگر و عضو ه‍یئت‌علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان، در گفت‌وگو با «پیام‌ ما»‌ دربارهٔ توجه جهانی به این مقوله از میراث معماری و شهری به نکات جالبی اشاره می‌کند و می‌گوید: «زمانی که دربارهٔ یک بافت تاریخی واجد ارزش صحبت می‌کنیم، به‌طور ضمنی، مجوز صادر می‌کنیم که خارج از آن محدوده، مد نظر و واجد ارزش نیست، اما مقولهٔ میراث شهری هیچ منافاتی با بافت تاریخی ندارد و نه‌تنها آن را در زیرمجموعهٔ خود قرار می‌دهد که منجر به حفظ ابعاد بسیار وسیعی از وجوه و نشانه‌های فرهنگی جامعهٔ انسانی در یک شهر است.»

ایران از دریچهٔ دوربین پژوهشگر انسان‌مدار

ایستاده بودند به تماشای سایه‌هایی از دیروز؛ آدم‌ها به تصاویری نگاه می‌کردند که ذهن را به گذشته‌ای ندیده پیوند می‌داد. گذشته‌ای که شاید بخشی از آن اکنون وجود ندارد و حالا تصاویر آویخته به دیوار، ایران را از قاب دوربین کسی نشان می‌داد که بیش از چهار دهه دربارهٔ تاریخ و میراث فرهنگی این کشور پژوهش و همهٔ آنها را ثبت کرده است. صحبت‌های پرحرارت بین جمعیت دربارهٔ مردی بود که سال‌های عمرش را وقف شناختن ایران کرد و جمعیت هدایت شد به سالنی که قرار بود دوستان، دوستداران و همسرش دربارهٔ او سخن بگویند؛ دربارهٔ «عباس گروسی»، ایران‌پژوه و مردم‌شناس کمترشناخته‌شدهٔ ایرانی که این مراسم برای بزرگداشت آثار و فعالیت‌های او، جمعه ۲۶ آبان‌ماه در خانهٔ هنرمندان ایران برگزار شد.