زمین‌لرزۀ ششم فوریه ۲۰۲۳با بزرگای ۷.۸ در ترکیه و سوریه و همچنین لبنان، قبرس، عراق، اسرائیل، اردن، ایران و مصر احساس شد. پس از دومین زمین‌لرزۀ بزرگ با بزرگای ۷.۵ و مجموعا به مساحت تقریباً ۳۵۰ هزار کیلومتر مربع آسیب وارد شد و ۱۴میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داد. در ترکیه بیش از ۳۵ هزار ساختمان از جمله بسیاری از بناهای تاریخی تخریب شده و نزدیک به ۳۰۰ هزار ساختمان آسیب جدی دیده است. بیش از ۲ میلیون نفر پس از فاجعه دچار مشکل مسکن شدند و حداقل ۵ میلیون نفر به مناطق مختلف مهاجرت کردند. سازمان بین‌المللی کار (ILO) اعلام کرد ۶۵۸ هزار کارگر در ترکیه و ۱۷۰هزار کارگر در سوریه معیشت خود را در اثر زمین‌لرزه از دست داده‌اند.

باغ‌های ایرانی به‌عنوان سرمایه‌هایی مهم، در کنار ابنیهٔ تاریخی در زمرهٔ مهم‌ترین میراث‌های ملی قرار دارند. یکی از ویژگی‌های برجستهٔ این میراث باستانی سبک سنتی آنهاست که توسط سایر کشورهای اروپایی و آسیایی الگوبرداری شده است. هرچند بسیاری از باغ‌های تاریخی سایر کشورها قدمت و زیبایی باغ‌های ایرانی را ندارند، اما به روش‌های مختلف مورد محافظت قرار گرفته‌اند. این درحالی‌است که برخی باغ‌های ایران با وجود ثبت ملی و جهانی در معرض تخریب و آسیب قرار دارند یا دستخوش تغییر شده‌اند. این وضعیت دربارهٔ آنها که برچسب جهانی نخورده‌اند، به‌مراتب بدتر است.

بالاخره نوبت آسبادهای ایرانی هم رسید؛ قدیمی‌ترین آسیاب‌های بادی جهان که قدمت برخی از آنها به قرن چهارم هجری برمی‌گردد و بخش مهمی از تاریخ کشاورزی و مدیریت آب ایران را به خود اختصاص داده‌اند. قرار است این بار پروندۀ یک میراث ارزشمند که نه هنری است و نه تاریخی، بلکه محصول یک تفکر انسان‌ساخت برای سهولت در امر زندگی جامعه بوده است، راهی یونسکو شود. پرونده‌ای که اگر به ثبت جهانی برسد، در حفظ آنها تأثیر قابل‌توجهی خواهد داشت.

اوایل دی‌ماه بود که اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان کرمان اعلام کرد کاوش‌ باستانی در تپه‌های «کُنارصندل» جیرفت پس از ۱۷ سال وقفه به سرپرستی باستان‌شناس برجسته، «سیدمنصور سیدسجادی» که به‌عنوان ناجی «شهرسوخته» در سیستان شناخته می‌شود، آغاز شد؛ این تپه‌های باستانی پیش از این، 2 بار در سال‌های ۱۳۸۰ و ۱۳۸۶ کاوش شده بود و تاکنون فرضیه‌هایی درباره وجود یک تمدن باستانی به نام «ارت» مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد، ارتباط با «آراتا» تمدن و سرزمینی که در منابع سومری به آن اشاره شده است و فرضیه‌ای مبنی بر اینکه با قدیمی‌ترین تمدن موجود در شرق جهان مواجه هستیم، مطرح شده است که برای اثبات یا رد هر یک از این فرضیه‌ها کاوش‌، مطالعات و زمان بسیار زیادی لازم است. حالا که ناجی «شهر سوخته» به «کُنارصندل» رفته، چشم امید همه به اطلاعات بیشتری از این تپه‌های اسرارآمیز است.

سن‌وسالی از همه‌شان گذشته و قدیمی‌ شده‌اند، اما اصالت خودشان را حفظ کرده‌اند و زمان خودشان جزء فول‌آپشن‌ها بودند. برخی‌شان هدیه داده شده‌اند، برخی دیگر بعد از مدت کوتاهی دل صاحبانشان را زده و چند دست چرخیده‌اند و حالا همه‌شان موزه‌ای شده‌اند و دل ماشین‌بازها و غیرماشین‌بازها را می‌برند. قیمت تعداد کمی از آنها مشخص است و خیلی‌شان هم قیمت ندارند و اگر صاحبانشان اهل دربار نبودند، شاید فقط آهن‌پاره‌هایی از آنها باقی مانده بود و آنقدر ارزشمند نمی‌شدند؛ اما حالا برایشان یک موزهٔ اختصاصی ساخته شده است، موزهٔ خودروهای تاریخی ایران.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در تازه‌ترین گزارش خود در یک مطالعه که به روش آینده‌پژوهی انجام شده به موضوع «گسست و انحطاط معنایی در روند حفاظت میراث فرهنگی» پرداخته است. «الناز ابیزاده»، عضو هیئت‌علمی دانشگاه فنی‌وحرفه‌ای، و «سمیه قدیم‌زاده»، عضو هیئت‌علمی دانشگاه ارومیه، این پژوهش را انجام داده‌اند. آن‌طورکه در این گزارش آمده است، بررسی اسناد بین‌المللی از جمله بیانیه‌ها، منشورها و قطعنامه‌های منتشرشده در دهه‌های اخیر در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نشان می‌دهد «حفاظت معناهای نهفته» باید مورد توجه قرار گیرد که این موضوع حاکی از نگرانی‌های جامعهٔ جهانی از تهدیدهای پیش رو است. برخی پژوهش‌های انجام‌شده در زمینهٔ حفاظت میراث فرهنگی نیز بر لزوم توجه به ابعاد معنایی و فراکالبدی در حفاظت تأکید داشته‌اند و همچنین بررسی لوایح و قوانین مربوطه اغلب بیانگر دیدگاه‌هایی کلی دربارهٔ موانع و چالش‌های حقوقی و اجرایی پیش رو در حفاظت میراث فرهنگی است که توجه صرف به این موارد بدون تفکر عمیق و بررسی‌های موشکافانه و فقدان جایگاه رویکرد معنایی در قوانین مرتبط با حفاظت آثار به تحقق اهداف مدنظر حفاظت جامع و پایدار منجر نخواهد شد.