وقتی از نمای نزدیک به کارها و آثار و فعالیت‌های «عبدالحسین وهاب‌زاده» نگاه کنیم، سه چهره از او نمایان می‌شود. وهاب‌زاده‌ای که معلم دانشگاه است و سال‌ها به تدریس بوم‌شناسی و تکامل مشغول بوده است؛ چهره‌ای که شاید دیگر از ذهن بسیاری افراد مگر دانش‌آموختگان خوش‌حافظهٔ سال‌های دور دانشگاه فردوسی مشهد، محو شده است و جایش را به وهاب‌زادهٔ مترجم داده است. او ۲۶ عنوان کتاب را در بیش از چهار دهه به فارسی ترجمه کرده که حجم آنها از هشت هزار صفحه گذشته است. در کسوت مترجم، وهاب‌زاده پیگیر پروژه‌ای بلندمدت برای آشنایی دانشجویان و پژوهشگران علوم‌زیستی با کتاب‌های مهم در موضوعات اساسی حوزهٔ بوم‌شناسی، محیط‌زیست، تکامل و رفتارشناسی بوده است. او آثار مهمی مانند «بهار خاموش»، «اژدهای بهشتی»، «مبانی محیط‌زیست»، «مقدمه‌ای بر اکولوژی رفتار»، «تنوع حیات»، «شناخت محیط‌زیست»، «سوسیوبیولوژی»، «طراحی با طبیعت»، «بوم‌شناسی: مطالعهٔ تجربی توزیع و فراوانی»، «تکامل»، «کودک‌وطبیعت»، «در سایهٔ انسان» و «حقِ مادرزاد» را به زبان فارسی برای خوانندگان مهیا ساخته است. گرچه او امروز متفکر و مترجم نامداری در حوزهٔ محیط‌زیست ایران به‌شمار می‌آید، اما ماندن در محیط‌های آکادمیک و پیوند غیرمستقیم با مخاطبان به‌واسطهٔ کتاب‌هایش هرگز غوغای درونی و ذهن خلاق و تیزبینش را تسلی نبخشید. امروز جامعهٔ ایران او را در قامت کنشگری اجتماعی برای خلق ایده و تأسیس مدرسهٔ طبیعت ایرانی می‌شناسد. او می‌گوید همیشه دوست داشته با کودکان کار کند و ذهش به‌تازگی معطوف به موضوع کودک و طبیعت نشده است و تقریباً از زمانی‌که در دانشگاه بوم‌شناسی می‌خوانده است، تحت‌تأثیر کتاب «بوم‌شناسی تخیلات کودکی» از «ادیت کاب»، به اهمیت تجربهٔ طبیعت در کودکی فکر می‌کرده است. با او دربارهٔ ایده‌اش که اکنون فراگیر شده است و توانسته عدهٔ زیادی از خانواده‌های ایرانی را دربارهٔ موضوع کودکی و تجربهٔ طبیعت و اهمیت فعالیت‌های ساختارنیافته و بازی آزاد بر بستر طبیعت حساس کند و لشکری مشتاق از کنشگران را برای تحقق ایدهٔ مدرسهٔ طبیعت بسیج کند تا طبیعت را برای کودکان پس بگیرند، به گفت‌وگو نشستیم.

|پیام ما| درحالی‌که ادعا می‌شود ایران یکی از ارزان‌ترین اینترنت‌های جهان را دارد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که براساس قیمت دلار و ارزش پول ملی کشور و کیفیت پایین اینترنت، افزایش ۳۴ درصدی تعرفهٔ اینترنت سالانه هزینه‌ای حدود سیزده میلیون و پانصد هزار تومانی برای هر خانوار رقم می‌زند. بدین‌ترتیب بین ۱.۵ تا حدود ۱۰ درصد از هزینهٔ خانوارهای شهری و بین ۲.۵ تا ۱۷ درصد هزینهٔ خانوار روستایی صرف اینترنت می‌شود. به این معنی خانواده‌ای با کف حقوق ۸ میلیون تومان در ماه، اگر حداقل هزینۀ مصرف اینترنت یعنی ۱۲۴ هزار تومان را بدهد، در دی‌ماه ۲۳۰ هزار تومان هزینۀ اینترنت و ارتباطات پرداخت کرده و حدود سه درصد از حقوق خود را به هزینهٔ اینترنت اختصاص داده است. این وضعیت بر تمامی جامعه تأثیر می‎گذارد، اما دهک‌های پایین اقتصادی، روستاییان و کودکان و نوجوانان را بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و نابرابری را تشدید می‌کند.

هفتهٔ گذشته وزیر آموزش‌وپرورش در واکنش به تعطیلی مکرر مدارس در مواقع آلودگی هوا، در اظهارنظری تأمل‌برانگیر گفت «هیچ کجای دنیا، زمان آلودگی، مدارس را تعطیل نمی‌کنند.» پیرامون این گفتهٔ آقای وزیر نکاتی قابل تأمل و تذکر وجود دارد. هم اینکه در کشورهای مختلف، در سطوح بسیار کمتر آلودگی هوا، آموزش از حالت حضوری به غیرحضوری تغییر وضعیت می‌دهد. هم آنکه زیرساخت‌های آموزش غیرحضوری در کشور ما کماکان با مشکلات جدی روبه‌رو است و هم آنکه در حوزهٔ حقوق کودک، حق بر سلامت، اولویت بالاتری نسبت به حق بر آموزش دارد. آنچه در ادامه می‌آید، بازخوانی و بررسی همین نکات است.

نگاه و گذر از کنار یک اسباب‌بازی‌فروشی سطح شهر کافی است تا متوجه تنوع اسباب‌بازی‌های موجود برای کودکان و نوجوانان شوید؛ از عروسک انیمیشن‌های معروف گرفته تا بوردگیم‌های مختلف. اسباب‌بازی به‌عنوان یک محصول فرهنگی می‌تواند بر زندگی کودکان و نوجوانان تأثیر عمیقی بگذارد و ابزار رشد ذهنی و جسمی باشد. اما چقدر دربارهٔ اهمیت این موضوع آگاهیم و این صنعت در ایران در حال طی کردن چه مسیری است؟ آیا به اسباب‌‌بازی به‌عنوان یک ابزار مهم برای شکل‌گیری شخصیت کودکی توجه شده؟ کودکان با نیازهای خاص در این صنعت چه جایگاهی دارند؟ روز دوشنبه، بیستم آذرماه، سومین نشست از سلسله‌نشست‌های صنایع خلاق و توسعهٔ اجتماعی با عنوان «روندهای مصرف صنایع خلاق در جامعهٔ ایرانی» در خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی برگزار و دربارهٔ این محورها و چالش‌های این صنعت گفته شد.

|پیام ما| گزارش جدید صندوق کودکان سازمان ملل متحد (یونیسف) هشدار می‌دهد که تغییراقلیم جهانی با کاهش شدید منابع آب بر سلامت جسمانی و روانی کودکان تأثیرات عمیقی دارد. با این‌حال این صندوق هشدار می‌دهد که در مباحث مربوط به تغییراقلیم، سهم کودکان بسیار کم است و معمولاً آنها در این مباحث مورد توجه قرار نمی‌گیرند. یونیسف از رهبران کشورهای شرکت‌کننده در بیست‌وهشتمین اجلاس اقلیمی در امارات متحدهٔ عربی خواسته که در قطعنامهٔ پایانی این اجلاس، توجه ویژه‌ای به کودکان شود.

سالانه نزدیک به نیم میلیون مهاجر از کشورهای آمریکای مرکزی مخفیانه سوار قطارهای باربری در حال حرکت می‌شوند تا به رغم تمامی خطرهای ممکن خود را برای زندگی بهتر به ایالات متحده آمریکا برسانند. گروهی از زنان مکزیک که داوطلبانه جان خود را برای رساندن آب و غذا به این کارگران به خطر می‌انداختند، حالا گردانندگان یکی از نهادهای مدنی الگوبخش هستند که موضوع فیلم‌های مستند و برنده جوایز زیادی شده است.