|پیام ما| دست‌هایشان بیش از قلم و دفتر و کتاب، کار را می‌شناسد. بیشتر از گچ و تخته ابزار کشاورزی و دامداری را به دست می‌گیرند و دنیای کوچک عشایری خود را می‌سازند اما آنها نیازمند عدالت آموزشی هم هستند. پشت نیمکت‌هایی که به آنان سواد خواندن و نوشتن می‌آموزد و آنان را برای دستیابی به آرزوهای کودکانه‌شان کمک می‌کند. کودکان عشایری در مدارس مختلفی درس می‌خوانند که اکثر آنها با شکل مدارس معمول متفاوت است. محروم‌تر، کوچکتر و با امکانات کمتر. کلاس‌های محدود و چندپایه، کمبود امکانات زیرساختی برای آموزش، قرارگیری در مناطق صعب‌العبور و حتی مرزی، نبود سرویس ایاب‌وذهاب از ویژگی این مدارس است؛ خصوصاً آنکه بسیاری از این مدارس و کلاس‌ها در چادرها و یا کانکس و شبه‌کپر تشکیل می‌شود.

|پیام ما| درحالی‌که ادعا می‌شود ایران یکی از ارزان‌ترین اینترنت‌های جهان را دارد، بررسی‌ها نشان می‌دهد که براساس قیمت دلار و ارزش پول ملی کشور و کیفیت پایین اینترنت، افزایش ۳۴ درصدی تعرفهٔ اینترنت سالانه هزینه‌ای حدود سیزده میلیون و پانصد هزار تومانی برای هر خانوار رقم می‌زند. بدین‌ترتیب بین ۱.۵ تا حدود ۱۰ درصد از هزینهٔ خانوارهای شهری و بین ۲.۵ تا ۱۷ درصد هزینهٔ خانوار روستایی صرف اینترنت می‌شود. به این معنی خانواده‌ای با کف حقوق ۸ میلیون تومان در ماه، اگر حداقل هزینۀ مصرف اینترنت یعنی ۱۲۴ هزار تومان را بدهد، در دی‌ماه ۲۳۰ هزار تومان هزینۀ اینترنت و ارتباطات پرداخت کرده و حدود سه درصد از حقوق خود را به هزینهٔ اینترنت اختصاص داده است. این وضعیت بر تمامی جامعه تأثیر می‎گذارد، اما دهک‌های پایین اقتصادی، روستاییان و کودکان و نوجوانان را بیشتر تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و نابرابری را تشدید می‌کند.

|پیام ما| ده روز پس از انتشار بخشی از گزارش وزارت آ‌موزش‌وپرورش دربارهٔ نتایج معدل امتحانات نهایی که افت نمرات دانش‌آموزان در بازهٔ زمانی چهارساله از سال ۹۸ تا ۱۴۰۲ در اغلب استان‌های کشور خبر می‌داد، رئیسی عصر یکشنبه در جلسهٔ هیأت دولت وزیر آموزش‌و‌پرورش را مأمور ارائه گزارشی از وضعیت آموزشی و نمرات دانش‌آموزان کرد. پس از آن رضامراد صحرایی، وزیر آموزش و پرورش روز دوشنبه در همایش ملی قدردانی از شورا‌های آموزش و پرورش ادعا کرد که وضعیت وخیم فعلی آموزش حاصل عملکرد دولت قبل است و رسانه‌ها را به سیاسی‌کاری در نادیده‌ گرفتن دستاورد‌های نظام آموزش و پرورش متهم کرد. او همچنین بدون ذکر معدل امتحانات نهایی پایه دوازدهم(دیپلم)،درباره معدل «واقعی» دانش‌آموزان در دوره متوسطه گفت: «در پایه دهم معدل دانش‌آموزان رشته تجربی ۱۵.۶۲، رشته ریاضی ۱۶.۹، علوم انسانی ۱۳.۸۴ و علوم و معارف اسلامی ۱۵.۸۴ است. در پایه دهم معدل دانش‌آموزان رشته ریاضی ۱۵، تجربی ۱۵.۶۱، علوم انسانی ۱۳.۸۸ و معارف اسلامی ۱۵.۱۶ است.» این در حالی است که گزارش مذکور را وزارت آ‌موزش‌وپرورش از نمرات امتحان نهایی منتشر کرده بود و را بر اساس آنچه در آن آمده بود، معدل نمرات امتحان نهایی دانش‌آموزان در مناطق مرزی و جنوبی نسبت به مرکز طوری وخیم بوده و میانگین آن‌ها حتی به نمرهٔ ۱۰ هم نمی‌رسید.

گزارش وزارت آ‌موزش‌وپرورش از نتایج امتحانات نهایی نشان می‌دهد که نمرات دانش‌آموزان در بازهٔ زمانی چهارساله یعنی از سال ۹۸ تا ۱۴۰۲ با اُفت همراه بوده است و وضعیت اغلب استان‌های مرزی و جنوبی نسبت به مرکز طوری وخیم است که میانگین آن حتی به نمرهٔ ۱۰ هم نمی‌رسد. بر این اساس کارشناسان حوزهٔ آموزش مواضعی گرفته و بعضی از آنها دربارهٔ وضعیت آموزشی، نظام‌ آموزش‌وپرورش و احتمال افزایش فقر آموزشی هشدار داده‌اند. در این رابطه اما «مسعود کبیری»، دانشیار پژوهشگاه مطالعات آموزش‌وپرورش می‌گوید: «امتحان نهایی به‌علت یکپارچه‌نبودن، معیار خوبی برای سنجش عملکرد دانش‌آموزان در سطح ملی نیست.» در مقابل «احمد میدری»، اقتصاددان این گزارش را شروع خوبی برای شفاف‌شدن عملکرد دستگاه آموزش‌وپرورش می‌داند و معتقد است که همپوشانی فقر آموزشی با فقر اقتصادی با توجه به گزارش میانگین معدل امتحانات نهایی به تفکیک استان‌ها باید مورد توجه سیاست‌گذاران قرار گیرد.

|پیام ما| مدارس استعدادهای درخشان در نظام آموزش‌و‌پروش ایران همیشه محل انتقادات مخالفانش بوده است. مخالفانی که اغلب نگران تشدید بی‌عدالتی آموزشی علیه دانش‌آموزان کم‌توان یا کم‌برخوردار هستند. اما موضوع استعدادهای برتر همیشه در سیل این انتقادها مغفول می‌ماند. این در حالی است که دانش‌آموزان با استعداد‌های درخشان نیازمند سیاستگذاری ویژه‌ای هستند. در این راستا، موسسهٔ دارالاکرام در بیست‌ویکمین نشست «خیر و خرد» به چالش‌های مدارس استعداد‌های درخشان در نظام آموزش و پرورش ایران با حضور فاطمه مهاجرانی، رئیس سابق مرکز ملی پرورش استعدادهای درخشان پرداخت. مهاجرانی در این نشست درباره سیاست‌های مدارس استعداد درخشان و سمپاد گفت: «امکان حذف بدون مقدمه مدارس سمپاد بدون حذف مدارس غیرانتفاعی وجود ندارد. به این ترتیب برای رسیدن به امر مطلوب ضروری است که ابتدا با سیاست‌های شناسایی، جذب و پرورش استعدادهای برتر برای رسیدن به امر مقدور اقدام کنیم.»

با وجود ابلاغیه‌های متعدد وزارت آموزش‌و‌پرورش از دههٔ ۷۰ به مدارس و اسناد بالادستی مبنی‌بر ضرورت تحصیل همهٔ کودکان در عین تفاوت‌هایشان در کنار یکدیگر، هنوز بسیاری از دانش‌آموزان با نیاز‌های ویژه و دارای معلولیت در مدارس استثنایی‌اند و مدارس کمی پذیرای حضور آنها هستند. دانش‌آموزانی که اگر برنامه‌های آموزش فراگیر در مدارس به‌شکل اصولی اجرا شود، می‌توانند در جامعه ادغام شوند و کنار همسالانشان آموزش ببینند و به افراد توانمندی در آینده تبدیل شوند. در این راستا، صاحب‌نظران این حوزه در پاسخ به این سؤال کلیدی که چه موانعی از اجرای آموزش فراگیر جلوگیری می‌کند به «پیام ما» از کمبود نیروی آموزش‌دیده در مدارس، سلب مسئولیت وزارت آموزش‌وپرورش عمومی از اجرای برنامه‌ها آموزش فراگیر و فقدان نگرش کیفی به افراد با نیازهای ویژه در آموزش وپرورش گفتند.