ناهید، جان‌بی‌بی و مرضیه سه نسل از زنان بلوچی هستند که زندگی‌هایشان به‌هم گره خورده است و روزگار بسیاری از زنان مثل خودشان را تغییر داده‌اند. آنها که زمانی فکرش را هم نمی‌کردند که در جایگاه تسهیلگر و کارآفرین، جامعهٔ محلی خود را دگرگون کنند، امروز به درجه‌ای از خودباوری رسیده‌اند که می‌گویند دلشان می‌خواهد نمایندهٔ مجلس شوند. زنان توانمندی که از دل مناطق کم‌برخوردار سیستان‌وبلوچستان آمده‌اند، روز جمعه در پنلی با عنوان «در یک مسیر زنانه: دربارهٔ توان‌افزایی زنان» که به مناسبت ۱۸ سال فعالیت «بنیاد توسعهٔ کارآفرینی زنان و جوانان» برگزار شده بود، قصهٔ زندگی‌شان را روایت کردند تا نور امید به تغییر را در دل زنان بسیاری روشن نگه دارند.

«دوستان در لامرد کمین زدن. یک سمند گشت راه را پلمپ کرده. وارد حوزه نشید. تا زمانی که خبر ندادم از جاساز بیرون نیایید.» «ابراهیم» این پیام را در گروه «نان‌آوران» می‌فرستد و به «نسرین» زنگ می‌زند که «آیه‌الکرسی» بخواند تا این بار که بارشان لاستیک است، به «قفلی» نخورد. «همان‌طور که چشمان سُرخم را تیز کرده‌ام، همه حواسم برای پاییدن مامورها به آن سمت جاده است. ساعت نزدیک به سه صبح است. ماموران را تا پایگاه نیروی انتظامی تعقیب می‌کنم. مطمئن که می‌شوم ماشین را در پایگاه پارک کرده‌اند، به راننده‌هایم زنگ می‌زنم که جاده باز شد. چراغ‌ها را روشن کنید و سریع شوتش کنید.» همین‌طور که مرد در حال تعریف این خاطره است، همسرش بساط چای و میوه را آماده می‌کند. اسمشان را در این گزارش، «ابراهیم» و «نسرین» می‌گذاریم. دو سال از ازدواجشان می‌گذرد و خانه اجاره‌‌ای و نقلی‌شان هنوز رنگ‌وبوی زندگی تازه‌عروس و دامادها را می‌دهد.

در ﻣﯿﺎن ﺳﺮﻓﺼﻞ‌ﻫﺎی ﺳﻪ‌ﮔﺎﻧﻪٔ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻋﻤﻮﻣﯽ، ردﯾﻒ درآﻣﺪﻫﺎ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ۷۶ﻫﺰار ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺗﻮﻣﺎن ﺑﯿﺸﺘﺮﯾﻦ ﺗﻐﯿﯿﺮ را داﺷﺖ. در ﻣﺼﺎرف ﻋﻤﻮﻣﯽ دوﻟﺖ ﻧﯿﺰ اﻋﺘﺒﺎرات ﻫﺰﯾﻨﻪ‌ای و ﺗﻤﻠﮏ داراﯾﯽ‌ﻫﺎی ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‌ای اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻨﺪ. ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﺼﻮﺑﻪٔ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮرای اﺳﻼﻣﯽ ﺳﻘﻒ ﺑﻮدﺟﻪٔ ﮐﻞ ﮐﺸﻮر از رﻗﻢ ۵۱۰۹ ﻫﺰار ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺗﻮﻣﺎن ﺑﻪ رﻗﻢ ۴۹۹۴ ﻫﺰار میلیارد تومان کاهش یافت (۱۱۵ﻫﺰار ﻣﯿﻠﯿﺎرد ﺗﻮﻣﺎن).

«سُوچِن» انگار گره خورده باشد به تاریخ بلوچستان؛ هنری که گرچه نمی‌توان تاریخ مشخصی برای ابتدایش یافت، اما از وقتی که رودوزی‌ها خود را به جزئیات لباس‌ها اضافه کردند به دست زنان بلوچی و روی لباس‌های این خطه جای گرفت. دخترکان بلوچی نیازی به آموزش ندارند، آن‌ها از وقتی که می‌توانند سوزن به دست بگیرند و روی پارچه کوک بزنند، دوخت‌ها را از بر هستند؛ آنچه در خیال دارند را روی پارچه می‌آورند تا نقوش هندسی از گل‌ها، بته‌ها و ترکیب رنگ‌ها شکل بگیرد که گاهی در سفال‌های کلپورگان (روستای جهانی سفال) می‌بینید و گاهی در طرح‌های هندسی برجای مانده در نقوش تاریخی. هرچند برخی معتقدند این نقوش برگرفته از نقش سنگ‌نگاره‌های پیش از تاریخ است، اما از نگاهی دیگر به نظر می‌رسد بیش از هر چیز، هنرمندان بلوچ با ارائه طرح‌ها، نقش و نگارها، محیط، جامعه، باورها و رفتارها، خواسته‌ها و آرزوهای خودشان را بازگو می‌کنند. بلوچی‌دوزی گرچه هنری فراموش شده نیست و بعد از دوره اوج در دهه ۱۳۴۰ و ۱۳۳۰ در یک دهه گذشته هم پای خود را به دنیای مد و فضای مجازی باز کرده است،‌ اما از نگاه محلی‌ها و کارشناسان تا رسیدن به جایگاه واقعی فاصله دارد.

در جهانی که به نظر می­رسد در حال دویدن است، جهانی موازی وجود دارد که از ما می­خواهد کمی تامل کنیم، قدردان باشیم و دوباره به یکدیگر بپیوندیم. ایتالیا که در سال ۱۹۸۶ میلادی با جنبش “Slow Food” یا غذای آهسته به ایده بزرگتری به نام جنبش آهسته دست یافت، بعدها مفهوم «شهرهای آهسته» را با تشکیل سازمان بین­المللی “Cittaslow” و روشی ساختاریافته نهادینه کرد. به این ترتیب که یک شهر با جمعیتی کمتر از ۵۰ هزار نفر و با پایبندی به زیرساخت­های محیط زیستی، فرهنگی، اجتماعی و در دفاع از روحیه زندگی پایدار می­تواند به مجموعه شهرهای آهسته ملحق شود. هرچند فراتر از مرزهای این کشور و فارغ از استانداردهای سختگیرانه این سازمان، آهستگی به بخشی از نیاز جوامع برای کاهش مصرف‌­گرایی و افزایش رفاه روانی تبدیل شده‌­است. به‌گونه­ای که این جنبش از شهرهای سراسر جهان دعوت می‌­کند که راه‌­های غنی­‌تری را برای تجربه زندگی انتخاب کنند و البته این موضوع بعد از دوره پاندمی کووید 19 اهمیت بیشتری پیدا کرده‌­است.

مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی در تازه‌ترین گزارشی که در حوزهٔ صنایع‌دستی منتشر کرده به بررسی وضعیت ‌صنایع‌‌دستی و آسیب‌شناسی آن پرداخته است؛ گزارشی که در یک بخش به آسیب‌شناسی روند تحولات صنایع‌دستی و در بخش دیگر به محورهای قابل ملاحظه در توسعهٔ صنایع‌دستی پرداخته است. این گزارش در بخش اول یعنی مدیریت صنایع‌دستی نقطه‌‌نظرات کارشناسان و فعالان را در چند بخش دسته‌بندی کرده است. همچنین در بخش دوم به آسیب‌شناسی روند تحولات صنایع‌دستی پرداخته است.

ایران برای سازگاری با تغییر اقلیم به تغییر سیاست‌های تجاری مخصوص نیاز دارد؛ توجه به تجارت کالاها و خدماتی که سازگار با تغییرات آب‌وهوا هستند بخشی از این سیاست‌هاست.