بایگانی مطالب : آب
افتخار به خودکفایی گندم با استخراج آب از چاه ۲۵۰ متری
در جریان رقابت‌های انتخاباتی و ارائه برنامه‌های نامزدهای ریاست جمهوری، کشاورزی و محیط زیست مغفول ماند. نظام پیچیده‌ای از مسائل که پس از انتخابات نیز در هیاهوی جذاب گزینه‌های وزارتخانه‌ها گم شده‌اند. رئیس‌جمهوری منتخب اگر چه در تبلیغات خود به تخریب محیط زیست اشاره کرده و در یک برنامه تبلیغاتی نیز گفته بود که خود روستازاده و قائل به توسعه همپای روستا و شهر است اما به نظر می‌رسد غفلت ساختاری از مسائل اقلیمی و ایضا تامین امنیت غذایی چیزی نیست که صرفا با چند مورد گفته دنبال شود. برخی معتقدند که فرآیند تامین امنیت غذایی و تولید محصولات کشاورزی و نظام توزیعی آب در سال‌های اخیر درگیر بحران‌های هراسناکی شده که تا پیش از این سابقه نداشته‌اند. در این میان وجود چشم‌اندازی برای نظام مسائل کشاورزی و توسعه پایدار ضروری است. این مسائل و ضرورت پرداخت به آن‌ها ما را واداشت تا به سراغ «غلامحسین هادی‌زاده رئیسی»، عضو شورای مرکزی خانه کشاورز ایران و پژوهشگر و فعال صنفی بخش کشاورزی برویم. او اگر چه علوم پزشکی خوانده اما در طول عمر خود بیشتر مشغول کشاورزی بوده و اکنون بیش از سه دهه است که در مطالبات صنفی بخش کشاورزی و پژوهشگر این حوزه در ایران و جهان فعالیت می‌کند. هادی‌زاده در این مصاحبه از عمق پیچیدۀ بحران‌های کشاورزی پرده برمی‌دارد و با بیانی صریح از این می‌گوید که در دهه‌های اخیر نظام برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری حوزهٔ توسعه، هجوم‌هایی اگرچه از سر غفلت اما همه‌جانبه، به بخش کشاورزی ایران وارد آورده است. مشروح گفت‌وگوی «پیام ما» با او را می‌خوانید.
آب «دهفول» به فضولات دامی آلوده بود
۳۰۰ نفر از اهالی روستای «دهفول» نهاوند استان همدان، به‌دلیل استفاده از آب شربِ آلوده به میکروب با منشأ فضولات حیوانی روانۀ مراکز درمانی شدند. این اتفاق در پی ورود چاه جدیدی به مدار تأمین آب شرب این روستا اتفاق افتاد؛ چاهی که سال‌ها متروکه بود و طی سالیان به فاضلاب انسانی و فضولات حیوانی آلوده شده بود. مرکز بهداشت شهرستان نهاوند و شرکت آب و فاضلاب این شهرستان، بدون هیچ آزمایشی از آب، پیش از اتصال به مدار، آب را صرفاً با کلرزنی وارد شبکه کردند. پس از ابتلاء تعداد قابل توجهی از اهالی به علائم مشترک مسمومیت، آزمایشِ سلامت آب انجام، آلودگی به میکروب ناشی از فضولات حیوانات تأیید و حلقۀ چاه دوباره مسدود شد.
بی‌آبی در روستاهای رفسنجان
هنوز یک سال از افتتاح طرح آب‌رسانی به روستاهای رفسنجان در استان کرمان نمی‌گذرد؛ طرحی که دولت در زمان افتتاح، آن را پایان تنش آبی منطقه اعلام کرد. اهالی روستای شهرک ابراهیم‌آباد حاجی می‌گویند با شروع فصل تابستان، هر روز تا ساعت ۱۲ شب قطع آب را تجربه می‌کنند. مشکلی که به نظر در روستاهای منطقه عمومیت دارد. با وجود پیگیری‌های مکرر اهالی اما کسی جوابگوی آن نیست.
طرح «بازار سهم آب»، راهی برای حفظ منابع آبی
مدیرعامل شرکت آب قزوین از پیاده‌سازی طرح «بازار سهم آب» به صورت پایلوت در این استان خبر داد.
تشدید بحران در آبخوان‌های خراسان رضوی
جدول منتشر شده از وضعیت آبخوان‌های کشور در ۱۵ استان کشور که عموماً محل استقرار دشت‌های ممنوعه و ممنوعۀ بحرانی هستند، نشان می‌دهد کسری تجمیعی در آبخوان‌های خراسان رضوی دارای شرایط بسیار حاد و بیشترین میزان در کشور است. این عدد برای استان‌های کرمان، تهران، قزوین، قم و مرکزی نیز قابل‌توجه است. بنا بر آمارهای رسمی، آبخوان‌های کشور تا نیمۀ تیرماه حدود ۱۴۰ میلیارد مترمکعب کسری دارند و این درحالی‌است که هم‌اکنون در سراسر کشور در ۴۳۰ نقطه، طرح‌های تغذیۀ مصنوعی و پخش سیلاب اجرا می‌شود. بااین‌حال به نظر میزان برداشت گسترده، اجازۀ تأمین و جبران به وسیلۀ تغذیۀ آبخوان‌ها را نمی‌دهد.
ادعای رشد ۴ برابری حجم آب «دریاچۀ ارومیه»
|پیام ما| خرداد گذشته خبر کاهش ۶۲ سانتی‌متری سطح تراز آب «دریاچۀ ارومیه» از سوی ستاد احیاء دریاچۀ ارومیه، یعنی استانداری آذربایجان غربی در وب‍سایت رسمی این ستاد منتشر و آمار نیز توسط دفتر مطالعات پایۀ منابع آب شرکت آب منطقه‌ای آذربایجان غربی تولید شد؛ بااین‌حال رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست کشور آن را رد کرد. این‌بار و در فاصلۀ کمتر از یک ماه، وزارت نیرو ادعا کرده است که حجم آب دریاچۀ ارومیه ۴ برابر شده و نوبت گام‌های دیگر اجراست.
۶۰ دقیقه، سهم روزانۀ اهالی «خیج» از آب آشامیدنی
مگر ما ایرانی نیستیم؟ آب خوردن نداریم و کسی به فکرمان نیست،؛ نه دهیار و نه شورا و نه دیگران! زن‌های روستا مشکل پزشکی پیدا کرده‌اند؛ ما درد می‌کشیم و کسی سراغ‌مان را نمی‌گیرد. این‌ها را «خدیجه غنچه» از اهالی روستای «خیج» در شهرستان شاهرود می‌گوید. او از جمله زنان فعال در دو حوزۀ گردشگری و صنایع‌دستی است که این روزها به واسطۀ نداشتن آب شرب، بارها و بارها به مسئولان روستا و شهر گله کرده، اما هر بار به در بسته خورده است.
مسمومیت مشکوک
پنج روز از شروع ثبت نخستین مراجعه با علائمی شبیه مسمومیت در رضوانشهر استان گیلان می‌گذرد و شمار این مبتلایان اکنون به حدود ۴۰۰ نفر رسیده است. دلیل این مشکل عمومی هنوز اعلام نشده است. در حالی که رئیس دانشگاه علوم پزشکی گیلان می‌گوید آزمایش‌های کشت آب در حال انجام است و تا اعلام نتیجه معلوم نیست آب آلوده بوده یا نه، آبفای کشور آلودگی آب را رد می‌کند. با این حال دانشگاه علوم پزشکی به شهروندان توصیه کرده است آب را پس از جوشاندن استفاده کنند. تغییر کیفیت آب در مناطق از گیلان در گذشته نیز اتفاق افتاده است.
سودای مسکن‌سازی در تالاب «خانمیرزا»
سه چشمه در منطقه‌اند؛ یکی آب سرد، دومی ولرم و سومی گرم! آب هرکدام بخشی از زمین‌های کشاورزی را مشروب می‌کند؛ آن‌هم تنها برای چهار ماه! هشت ماه دیگر آب هدر می‌رود. «محمد حسن‌زاده» فعال محیط‌زیست، می‌گوید که آب باید صرف مشروب‌شدن تالاب خانمیرزا شود. سعید یوسف‌پور مدیرکل محیط‌زیست استان چهارمحال‌وبختیاری هم معتقد است آب را می‌شود به تالاب رساند و آن را احیاء کرد،. در مقابل «خدایار باقری» مدیرکل راه و شهرسازی چهارمحال‌وبختیاری می‌گوید: دربارۀ کدام تالاب حرف می‌زنید؟ نه در اسناد بین‌المللی، نه در اسناد ملی و نه در اسناد استانی تالاب خانمیرزا وجود ندارد!
گشاده‌دستی از جیب «آب» کشور
|پیام ما| پنجم تیرماه و در مناظرۀ زنده میان کاندیداهای ریاست‌جمهوری، «سعید جلیلی» بخشی از برنامه‌های خود را اعلام کرد. او در این برنامۀ زندۀ تلویزیونی گفت: «نُه برنامۀ اجرایی برای روستا از جمله اصلاح الگوی کشت، آبخیزداری، گسترش گلخانه‌ها، یکپارچه‌سازی اراضی، سیستم‌های نوین آبیاری و لای‌روبی قنوات داریم. کشاورز برای بازاریابی محصولات خود نباید مشکل داشته باشد. در ارومیه ۲ میلیون تن سیب تولید می‌شود که این یک فرصت است، نه اینکه کشاورز عزا بگیرد از این تولید چگونه استفاده کند و چگونه به بازار برساند. یک‌سری موانع اداری وجود دارد. باید این فرصت برای روستاییان فراهم شود که با سند منزل روستایی، اراضی کشاورزی، صنایع تبدیلی و حتی ادوات کشاورزی، پروانۀ چاه یا دام‌داری، بتواند وام دریافت کنند.» بااین‌حال او در هیچ‌یک از برنامه‌هایش، اعلام نکرده است که این گشاده‌دستی در توسعۀ کشاورزی، براساس وجود و تأمین چه میزان منابع مانند آب و خاک اتفاق می‌افتد؟ هشداری که سال‌هاست کارشناسان در مورد هدر رفت منابع مهم زیستی کشور مانند آب و خاک می‌دهند، گویا در برنامه‌های آقای جلیلی جایی ندارد. او در بخش دیگری از صحبت‌هایش در این برنامه‌ها اعلام کرده بود، محصولات کشاورزی می‌توانند به بازار صادراتی وصل شوند که در این صورت درآمد کشاورز بیشتر می‌شود. در سال انقلاب ما، کل صادراتش ۱۳.۵ میلیارد بوده است که ۴۰ سال بعد این صادرات بیش از ۲۳۰۰ میلیارد دلار شده است: «باید محصولات کشاورزی به بازار داخلی و به‌ویژه بازار صادراتی ارسال شود. یک ضعف بزرگ این است که هم اکنون در روستاها محصولات فراوان باغی و کشاورزی است، اما آن‌ها به بازار وصل نیستند.» به نظر می‌رسد توسعۀ پایدار در حلقۀ مشاوران او جایی ندارد.
