بایگانی مطالب : روستا
«سُپبافی»، هنر دست زوجها
«سُپبافی» مصداق بارز صنایع دستی در معرض فراموشی است. شاهد این ادعا هم این است که این هنر فقط در روستای «چاه نهر» لارستان و با دستان هنرمند ۵ نفر خلق میشود. از روزگاری که در این روستا زنها و شوهرها کنار هم مینشستند و «سُپبافی» میکردند، سالها گذشته. اکنون روستا خالی شده و دیگر کسی کنار دست «مش رمضون» و «بیبی نسا» نمینشیند تا فوت و فن کار را یاد بگیرد و سینی یا به زبان محلی سُپ ببافد.
![«سُپبافی»، هنر دست زوجها](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/4-10-jpg.webp)
پژوهشگر خط قرمز ندارد
|پیام ما| آئین افتتاحیه هفتهٔ پژوهش و فناوری در پژوهشگاه میراث فرهنگی فرصتی بود تا «عزتالله ضرغامی»، وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، بار دیگر از افراط و تفریط در کشور انتقاد کند. او که در دو سال گذشته کوشیده موضعی متفاوت از سایر مدیران ارشد دولت بگیرد این بار هم در لباس حامی «پژوهش» به میدان آمد و با بیان اینکه «آدم ترسو پژوهشگر نیست»، گفت: «پژوهشگر باید پرتوافکنی کند و حقیقت را بگوید.» او در سخنانش از برگزارکنندگان همایش «کوروش، از افسانه تا واقعیت» هم قدردانی کرد.
![پژوهشگر خط قرمز ندارد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/4-8-jpg.webp)
طرحی نو برای هنر کهن دواتگری
صدای چکشکاری بر روی ظروف و اشیای مسی در راستهٔ بازار مسگران آرام گرفته؛ بازاری که روزگاری مشتریان زیادی را بهسوی خود جلب میکرد، از رونق افتاده است. شاید مغازههای فروش ظروف مسی که معمولاً در بازارها به حیات خود ادامه میدهد، باعث شود که مسگری را همچنان پر رونق بدانیم. اما هنر کهن و اصیل دواتگری یا مسگری، این روزها در حد یک یا دو ظرف و گلدان مسی آنهم بهعنوان دکوراسیون در برخی از خانهها دیده میشود.
![طرحی نو برای هنر کهن دواتگری](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/IMG_20230721_131402_732-scaled.webp)
دست به دامن «خیران میراث فرهنگی»
|پیام ما| «انجمن خیرین میراث فرهنگی» درحالی با حضور ۵٠٠ تن از خیران، نیکوکاران، هنرمندان، کارآفرینان و خادمان میراث فرهنگی کشور از روز شنبه ۴ آذرماه ١۴٠٢ فعالیت رسمی خود را آغاز کرد که به گفتهٔ وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی، میانگین بودجهٔ حفاظت از آثار ملی روزی ٣٠٠ هزار تومان است. «عزتالله ضرغامی» گفت حدود ٣۵ هزار اثر ملی ثبتشده در کشور وجود دارد، اما میانگین بودجهٔ حفاظت از این آثار حدود روزی ٣٠٠ هزار تومان برای هر اثر است و از بودجهٔ عمرانی هم، هنوز اعتباری دریافت نشده. این انجمن یک سازمان مردمنهاد است و بهمنظور جلب و جذب سرمایههای مادی و معنوی دوستداران میراث فرهنگی در داخل و خارج از کشور و با هدف حفظ و صیانت از بناها، محوطهها، بافتهای تاریخی و فرهنگی و میراث طبیعی ثبتشدهٔ کشور فعالیت میکند.
![دست به دامن «خیران میراث فرهنگی»](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-23-jpg.webp)
هنری برای حفاظت از سیاهچادرها
برخی میگویند نخستین زیرانداز دست بشر همین نی چیتهایی بوده که با موی بز و نیهای روییده شده اطراف رودخانه بافته بودند؛ هنری که عشایر طلایهدار آن هستند و برای حفاظت از چادرهای خود از آن استفاده میکنند. نی چیتها کاربری مختلفی داشتند و ذوق و خلاقیت زنان هنرمند عشایر زیبایی و جذابیت آن را بیشتر هم میکرد، اما این هنر که میتوانست به خانههای امروزی هم راهی داشته باشند، این روزها در معرض فراموشی است؛ هم اسمش و هم راه و رسم بافتنش. نی چیتبافی در استانهایی که محل گذر عشایر بوده رونقی داشته که حالا از آن خبری نیست.
![هنری برای حفاظت از سیاهچادرها](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-20-jpg.webp)
گچمهبافی، هنر دست زنان عشایر
استان کهگیلویه و بویر احمد به دلیل حضور عشایر، صنایع دستی متنوعی دارد که این روزها دیگر رونق گذشته را ندارد. صنایع دستی که با دستان هنرمند مردمان این منطقه ساخته میشود، بیشتر در خانهها ساخته میشود نه در كارگاههای توليدی صنايعدستی. فعاليت صنايع دستی نیز بیشتر در روستاها و بين عشاير اين استان مركزيت دارد. مردان در مراحل توليد این نوع صنايعدستی نقش پررنگی ندارند و بانوان و دختران سعی در زنده نگه داشتن هنرهای دستی دارند؛ هر چند برخی از این هنرها را فقط باید از مادربزرگها سراغ گرفت مثل «گچمهبافی» که این روزها سعی دارد به رونق گذشته بازگردد.
![گچمهبافی، هنر دست زنان عشایر](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-15-jpg.webp)
سرخ و ترش؛ ارمغان آفتاب
شرارههای قرمز و نارنجی آتش «صعف»های خشکشده (شاخههای خرما) توی منقل گلی دست و پا میزدند و جرقههای کوچک و بزرگ قرمز کتری روحی سیاه شده را احاطه کرده بودند. «امعلی» دوقاشق چای خشکشدهٔ چای قرمز را توی قوری کوچک گلقرمزی میریزد و گلهای خشک قرمز روی آب شناور میشوند. عکاس دوربینش را روی گلهای قرمز و پفکردهٔ شناور قوری زوم میکند. «امعلی» لبخندی میزند و قوری چینی کوچک را کنار کتری سیاه شده جای میدهد. قوری گل سرخ و کتری رویی کنار آتش برافروخته ذغالهای منقل گلی، استکانهای کمر باریک دور طلایی توی نعلبکیهای چیده شده، سینی حصیری بافته شده از صعف، صدای نمنم باران، بوی کاهگل خیسشده از اولین باران پاییزی، حس خوشایندی را به من و همراهانم منتقل میکند. امعلی توی همه استکانها شکر میریزد. درِ قوری را برمی دارد. عطری خوشایند فضای مضیف را پر می کند .قوری را از منقل گلی برمی دارد، سینی حصیری چای، از استکانهای شرابیرنگ پر میشود. مهمانان به وجد میآیند. بخاری خوشعطر از استکانها متصاعد میشود. قاشقهای کوچک کنار استکانها را برمیداریم و نوشیدنی خوشرنگ را هم میزنیم. مزهٔ ترش و شیرین دمنوش شرابیرنگ، توی مضیف (مهمانخانه) کاهگلی روستا، لبخند رضایت را به چهرهٔ مهمانان مینشاند. نگاهم به چشمهای مهربان میزبان گره میخورد. میپرسم امعلی، هر بوته و درختی توی روستاها داستانی دارد، چای قرمز «روستای علوه» در حاشیهٔ اهواز داستان ندارد؟
![سرخ و ترش؛ ارمغان آفتاب](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/6-9-jpg.webp)
سبد خالی بیمهٔ روستاییان و عشایر
دولت میگوید پوشش صندوق بیمهٔ روستاییان و عشایر روبهگسترش است و اما جامعهٔ روستایی میگوید برای عضویت در این صندوق یا استفاده از خدمات و مستمری آن باید هفتخان رستم را طی کنند. کارشناسان اما موضوع را در چالشهای ساختاری و اجرا میدانند و میگویند حتی در تعریف روستا در مقررات مربوط به این قانون نیز چالش وجود دارد که نه مقنن آن را دیده و نه دستگاه متولی اجرا. بسیاری از مشاغلی که روستاییان امروز به آن اشتغال دارند، با وجود اینکه در برنامههای کارآفرینی و اشتغالزایی دولت تبلیغ و تشویق می شوند، اما در سبد بیمه جایی ندارند.
![سبد خالی بیمهٔ روستاییان و عشایر](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/5-9-jpg.webp)
برنامهریزی روستایی مدیریت واحد میخواهد
![برنامهریزی روستایی مدیریت واحد میخواهد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/156363180.jpg)
شیشهگری؛ دمیدنی که از نا افتاد
هنر شیشهگری سنتی از جمله فعالیتهایی است که با رشد صنعت، مانند بسیاری از هنرهای دستی از رونق افتاد. چنانکه کارگاههای شیشهگری یکی پس از دیگری تعطیل شدند. هر چند در گوشه و کنار برخی شهرها هنرمندانی هستند که دمی در کوزه میدمند، ولی چراغ شیشهگری دیگر جانی ندارد و هنر صنعت شیشهگری که در مسیر فراموشی است به ایدههایی برای احیا نیاز دارد.
![شیشهگری؛ دمیدنی که از نا افتاد](https://payamema.ir/pubfiles/2023/11/4-9-jpg.webp)