بایگانی مطالب : تغییر اقلیم
لزوم انتقال صنایع آببر از مرکز کشور
رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی بر لزوم انتقال صنایع آببر از مرکز کشور تاکید کرد.
مطالبهٔ اقلیمی باید وارد ادبیات عمومی شود
خانهٔ اندیشمندان علوم انسانی روز دوشنبه میزبان نشست هفتم از «سلسله نشستهای تغییراقلیم و پیامدهای آن» با حضور دو تن از اساتید آب و هواشناسی بود. «مهری اکبری»، عضو هیئتعلمی آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی سخنران نخست این نشست بود که به بیان ضرورت تدوین برنامهٔ ملی آموزش برای افزایش آگاهی عمومی نسبتبه تغییراقلیم از کودکی تا بزرگسالی پرداخت. سخنران بعدی «آذر زرین»، عضو هیئتعلمی آب و هواشناسی دانشگاه فردوسی مشهد بود که آخرین دستاوردهای علمی برای پیشبینی پیامدهای تغییراقلیم در بازهٔ زمانی ۱۰ سال را معرفی کرد و پس از آن برآوردها از آیندهٔ اقلیمی ایران در سالهای ۲۰۲۸ و ۲۱۰۰ را که با استفاده از مدلهای اقلیمی بهدست آمدهاند، با حاضران به اشتراک گذاشت.
نمیتوانم بدوم
بارشهای نوروزی سال ۹۸ به زمین فوتبال «کوت عبدالله» در استان خوزستان هم رحم نکرده بودند. ابرها در روزهای ابتدایی فروردینماه آن سال به قدری باریدند که سیلهای متعددی را در سراسر کشور روان کرد و عکسهای هوایی نشان میدادند که ارتفاع آب به اندازه دروازههای زمین فوتبالی در کوت عبدالله رسیده است. حالا که این روزها «تغییر اقلیم» راهش را بیشتر از سالهای قبل به ادبیات ما باز کرده، هوا گاه و بیگاه گرم و سرد میشود یا درختها در زمستان شکوفه میزنند، بیشتر از پیش نشانهایش حتی در زندگی روزمرهمان دیده میشود. حتی ورزش و زیرساختهای آن هم از آن در امان نمانده است. تا جایی که گفته میشود بعضی از ورزشها که نماد بعضی شهرها در دنیا هستند ممکن است به مرور از بین بروند چراکه ورزشکاران این رشتهها امکان تمرین در شرایط آبوهوایی جدید را ندارند.
تهدید تغییر اقلیم برای میراث فرهنگی
نتایج یک مطالعهٔ جدید از سوی مجمع جهانی اقتصاد (WEF) نشان میدهد تغییراقلیم تا سال ۲۰۵۰ خسارت قابلتوجهی بر جهان خواهد داشت. این مطالعه شش پیامد عمدهٔ تغییراقلیم را مورد تجزیه و تحلیل قرار داده که عبارتند از سیل، خشکسالی، افزایش گرما، طوفانهای استوایی، آتشسوزیهای جنگلی و بالا آمدن سطح آب دریاها که به تأکید کارشناسان، آسیب جدی بر میراث تاریخی و فرهنگی جهان هم خواهد داشت. همین حالا هم بخشی از سایتهای تاریخی در کشورهای مختلف در معرض این پیامدها قرار گرفتهاند و بهگفتهٔ «بهلول علیجانی»، اقلیمشناس، همین حالا هم کشور ما در شرایط بحرانی قرار دارد و پیامدهای آن میراث تاریخی را هم تهدید میکند.
«آزادی آلودگی» بهمعنای زمینهای غیرقابل سکونت است
|پیام ما| جوزف استیگلیتز، اقتصاددان اهل آمریکا و برندهٔ جایزه نوبل اقتصاد در سال ۲۰۰۱ در مقالهای که در تاریخ اول مِی 2024 در پایگاه تحلیلی «پروجکت سندیکیت» منتشر کرده دربارهٔ عواقب وضعیت سیاسی در آمریکا و انتخابات پیش رو در این کشور هشدار داده است. او با نقد رویکردهای نئولیبرالی دربارهٔ وخامت شاخصهای اقتصادی و تشدید بحران محیط زیست و تغییراقلیم هشدار داده است. متن ترجمه شدهٔ مقاله پیش روی شماست.
قلمروی ناشناخته تغییر اقلیم
|پیام ما| سال گذشته زمین حدود ۰.۲ درجهٔ سانتیگراد بیشتر از پیشبینی مدلهای اقلیمی گرم شد. درحالیکه ممکن است این عدد چندان قابلتوجه نباشد، اما وقتی که چنین میزانی از گرمای پیشبینینشده در سطح جهان اندازهگیری میشود، یعنی موضوع جدیتر از چیزی است که فکرش را میکنیم.
توزیع ناعادلانهٔ گرمایش
بهتازگی مقالهای در نشریهٔ علمی نیچر با عنوان پیمان اقتصادی تغییراقلیم (The economic commitment of climate change) منتشر شد که به ارزیابی صرفهپذیری اقتصادی سیاستهایی پرداخته است که در مقیاس جهانی برای مقابله با گرمایش زمین اتخاذ شدهاند. این مقاله یک بازهٔ زمانی ۲۵ساله، یعنی از حالا تا سال ۲۰۴۹ میلادی را در نظر گرفته است و نشان میدهد با وجود آنکه سیاستهای مقابله با گرمایش زمین هزینهبر هستند، اما با ملاک قرار دادن دو عامل متوسط بارش و دمای روزانه میتوان برآورد کرد درصورت اجرا نشدن سیاستهای مقابله با گرمایش زمین، خسارتهای اقتصادی ناشی از تغییراقلیم بهمراتب بیشتر از این هزینهها هستند. نتایج بهدستآمده از این حیث اهمیت دارد که متر و معیار معتبری برای نشان دادن توجیهپذیری طرحهای محیطزیستی با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانهای فراهم میکند و نشان میدهد این طرحها درواقع بهصرفه هستند. این نتایج همچنین با پیش کشیدن مبحث عدالت اقلیمی نشان میدهد مناطق کمتربرخوردار بیشتر از مناطق مرفه بر اثر تغییراقلیم آسیب اقتصادی میبینند و خسارتهای گرمایش زمین ناعادلانه در زمین توزیع میشود.
تأمین آب از بیرون مرزها امید واهی است
دیپلمات است و پیش از گفتوگو بهنظر میرسد باید مصرانه از حقوق بینالملل دفاع کند. تلاشها و مطالعاتش برای آب، اما او را بهسمت تلاشهای تکبُعدی برای محققکردن حقوق بینالمللی آب سوق نداد، بلکه نگاهش در این گفتوگو بیش از بسیاری کارشناسان آب به داخل و منابع آبهای داخلی است. «سید عباس عراقچی»، معاون سیاسی وزارت امور خارجه در دولت حسن روحانی است که بسیاری از ایرانیها نامش را گرهخورده به «برجام» میشناسند. او برای استیفای حقوق آبی ایران بهویژه در مرز شرقی تلاش کرده است. تلاشی که بهنظر میرسد تحولات تاریخی منطقه درنهایت آن را ناکام گذاشته است. بااینحال، آنچه در این گفتوگوی یکساعته بر آن تأکید میکند، علاوهبر لزوم پایبندی به معاهدات و تلاش برای احقاق حقوق بینالمللی آب کشور، خوداتکایی به منابع داخلی آب از طریق بهینهسازی مصرف است. او که جنبههای جدیدی از دیپلماسی آب را شرح میدهد، میگوید جهان پر از تجربه و درسآموخته برای ایرانِ بیآب است تا بتواند بدون اضطراب از قطع آبهایی که از کشورهای همسایه میآیند، روزگار خشکی و بیآبی را سپری کند. روشی که نهتنها قطعی و قابل اتکاست، بلکه نه تحریمبردار است و نه در گرو چندوچون روابط با همسایگان.
افسانۀ بارورسازی
|پیام ما| اردیبهشت با هشدار قرمز هواشناسی شروع شد و بخشهای بزرگی از غرب و مرکز و جنوب کشور درگیر بارندگی گسترده شدند. سیل بلوچستان را درگیر کرد و تصاویری از روان شدن آب در کرمان، اصفهان، خراسانجنوبی و یزد منتشر شد. این درحالیاست که پیشبینیها از سامانهٔ جدید در نیمهٔ دوم اردیبهشت خبر میدهند که بیشتر مناطق ایران، مخصوصاً نیمهٔ غربی و مناطق کویری را تحتتأثیر قرار خواهد داد. این بارشها یکبار دیگر صحبت از بارور کردن ابرها را به میان آورد. نکتهای که «صادق ضیائیان»، رئیس مرکز ملی پیشبینی و مدیریت بحران مخاطرات وضع هوای سازمان هواشناسی، در نشست علمی بارشهای سیلآسا طی فروردین در جنوب و جنوبشرق کشور دربارهٔ آن گفت: «مدلهای هواشناسی وقوع بارندگی شدید جنوب کشور و کشورهای حاشیهٔ خلیجفارس را از قبل پیشبینی کرده بودند و این مدلها هیچگونه اطلاعاتی از دخالت در افزایش یا کاهش بارش نظیر بارورسازی ابرها ندارند.»
شهر مرزی و رنج کارگران مهاجر به «اقلیم»