بایگانی مطالب : محیط زیست
لزوم پیوست‌های اقلیمی برای طرح‌های کلان کشور
رئیس سازمان هواشناسی کشور گفت: طرح‌های جامع کشور به‌ویژه در حوزه‌های زیر ساخت نیازمند پیوست‌های اقلیمی با تایید سازمان هواشناسی به عنوان مرجع حاکمیتی داده‌های وضع هوا و اقلیم در کشور است.
بازیافت مسئلۀ اقتصادی یا اجتماعی؟
بازیافت دارای چرخه‌ای اقتصادی با ذی‌نفعان مشخص است
تعهدات آبی افغانستان هنوز محقق نشده است
قصهٔ چگونگی بهره‌برداری از آب رودخانهٔ هیرمند بین ایران و افغانستان به داستانی ۱۵۰ساله تبدیل شده است. متأسفانه تغییر و روی کار آمدن دولت‌های مختلف در افغانستان نیز تأثیری بر خط‌مشی و رفتار افغان‌ها در قبال حقابهٔ مردم ایران از این رودخانه نداشت. چه دولت‌های پادشاهی در افغانستان و چه دولت‌های برخاسته از رأی مردم و چه دولت‌های روی‌کارآمده توسط جنگ‌های داخلی در این کشور همواره در قبال جاری شدن هیرمند به‌سوی ایران موضعی نسبتاً یکسان داشته‌اند. تقریباً اکثر این دولت‌ها بر مشروعیت حقابهٔ ایران و عمل به معاهدهٔ سال ۱۳۵۱ تأکید کرده‌اند، اما در میدان عمل معمولاً دست به دامان بهانه‌های مختلف شده و از تمکین به اجرای این معاهده سر باز زده‌اند. با وجود رجزخوانی اشرف غنی، رئیس‌جمهور وقت افغانستان، در سال ۱۳۹۹ و در زمان افتتاح بند کمال‌خان مبنی‌بر اهدای آب در برابر نفت و فرار ایشان از افغانستان در سال ۱۴۰۰ و روی کار آمدن دولت امارت اسلامی در این کشور، تفاوت چندانی در رویکرد بهانه‌جویانه و فرار از عمل به تعهدات آبی افغانستان در قبال ایران مشاهده نشد.
کنشگر مطالبه‌گر است نه مرثیه‌سرا
|پیام‌ما| کنشگری محیط زیستی حالا در شرایطی که تبعات عملکردهای اشتباه دهه‌های گذشته عیان شده، بیش از همیشه خود را نشان داده است. بسیاری از آسیب‌های محیط زیست کشور توسط فعالان و کنشگران گوشزد شده و آنها با بیم و امید شرایط را پیگیری می‌کنند. در نشست اخیری که مدرسهٔ روزنامه‌نگاری کمپین مردمی حمایت از زاگرس مهربان با عنوان «نقد کنشگری محیط زیستی دیروز، امروز، فردا» برگزار کرد، محمد الموتی، نرگس آذری، محمد درویش، مهتا بذرافکن، سروش طالبی و عباس محمدی به نقد این کنشگری و راه‌های بهبود آن پرداختند که در ادامه می‌خوانید:
ساخت‌وساز در تالاب شادگان
تعرض به تالاب بین‌المللی شادگان، این‌بار به‌نام زائرسرا و با چراغ سبز دستگاه قضا. دادسرای شهرستان شادگان در روزهای اخیر، درحالی شهرداری را تبرئه کرده که ساخت‌وساز غیرمجاز در بستر تالاب بین‌المللی شادگان از سه ماه پیش بی‌وقفه اجرا شده است. در مقابل، شکایت قضایی اداره‌کل حفاظت محیط زیست خوزستان علیه تصرف و تخریب تالاب، هنوز راه به جایی نبرده است.
«کُر» خشک شد
انتشار فیلمی در شبکهٔ مجازی که ماهیان رودخانهٔ کر را در حال خفه شدن و جان دادن در گل‌ولای نشان می‌داد یک‌بار دیگر توجه‌ها را به وضعیت وخیم رودخانه «کُر» در استان فارس جلب کرد. براساس پیگیری و بررسی «پیام ما»، میزان خشکی رودخانه‌ای که تا یک دههٔ گذشته بیش از ۹۰ درصد آب تالاب بختگان را تأمین می‌کرد، به‌حدی است که پل‌های تاریخی احداث‌شده بر این رودخانه به تمامی خارج از آب قرار دارند و همچنین بستر رودخانه در بسیاری نواحی پایین‌دست، سطحی سنگلاخی و خشک شده است. به‌گفتهٔ کارشناسان، سدسازی‌های مکرر و رها نشدن حقابهٔ رودخانه، برداشت بیش از حد از رواناب‌ها و آب‌های سطحی مجاور رودخانه، همچنین کشت روزافزون برنج در حاشیهٔ رودخانه، مرگ تدریجی کر را رقم زده است.
انحصار مدیریت پسماند در لباس جدید
هفتهٔ دوم بهمن «رضا محمدی»، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران ادعا کرد بستر مناسب در حوزهٔ خدمات شهری، رفت‌وروب و تفکیک زباله از مبدأ آماده شده است و با اپلیکیشن «نوماند» همهٔ گره‌های حوزهٔ پسماند رفع می‌شود. آن‌طورکه او گفته بود این اپلیکیشن که پیمانکاران شهرداری را تجمیع کرده، وظیفه دارد به خانه‌ها برود و زبالهٔ خشک را تحویل گرفته و برای تفکیک زباله به آرادکوه برساند. تا به‌این‌ترتیب زباله‌گردی به‌ویژه توسط کودکان، کاهش یابد و اقتصاد مافیای پسماند به‌هم بخورد. محمدی درحالی دربارهٔ «نوماند» که خدمت تازهٔ سوپر‌اپلیکیشن «شهرزاد» است، این سخنان اغراق‌آمیز را به زبان آورد که سال‌های گذشته هم استارت‌آپ‌های فعال بخش خصوصی در این حوزه عیناً مشغول به همین فعالیت بودند، اما نه‌تنها مافیای پسماند باقدرت به کار خود ادامه داد که به‌گفتهٔ فعالان نوآور آن حوزه، شهرداری به‌بهانهٔ تضاد منافع خودش تبدیل به یکی از موانع بزرگ فعالیت آنها شد. اما حالا ظاهراً فعالیت «نوماند»، این استارت‌آپ دولتی، حمایت شهرداری را دارد و آن‌طورکه مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران درخواست کرده، باید مجوز ضایعات فروش از درگاه ملی مجوزها حذف شود تا با کمک نیروی انتظامی و بخش حاکمیتی ادامهٔ فعالیت در این فضا ممکن شود.
حیات سیستان در گرو دیپلماسی آب
منطقهٔ مهم و تاریخی سیستان شامل پنج شهرستان زابل، زهک، هیرمند، نیمروز و هامون با حدود ۴۰۰ هزار نفر جمعیت در شمال استان سیستان‌وبلوچستان واقع شده است. وجود بقایای دولت‌شهر باستانی پنج‌هزار سالهٔ ایران تحت عنوان «شهر سوخته» در شهرستان هامون، نشانگر قدمت بالای تاریخی منطقهٔ سیستان است. این منطقهٔ حاصلخیز و هموار از هزاران سال پیش، محل اصلی بهره‌برداری از آب رودخانهٔ هیرمند بوده و نقاط کوهستانی بالادست این رودخانه واقع در افغانستان کنونی، مصرف آب کمتری در مقایسه با سیستان ایران داشته‌اند.
«نان بلوط» زاگرس را عقیم می‌کند
«نان بلوط» بهانهٔ جدید برداشت از زاگرس است. در راستای تأمین «امنیت غذایی» و به‌بهانهٔ «خودکفایی» این‌بار قرار است بلوط‌ها از سطح جنگل‌های زاگرس جمع‌آوری شوند. جنگل‌هایی که دهه‌هاست زیر بار انواع فشار‌ها از قبیل چرای بی‌رویهٔ دام، تغییر کاربری، گردوغبار، زغال‌گیری، حریق، آفت و ... نفسشان به شماره افتاده است.
زوال زاگرس با تشدید بهره‌برداری
