بایگانی مطالب : یادداشت
کهرم، زبان گویای محیط‌زیستِ ما
واکاوی شکست طرح‌های ساماندهی کودکان کار و خیابان
کشورهای حاشیۀ خلیج‌فارس دل‌خوش به آب‌شیرین‌کن‌ها
آیا نمک‌زدایی از آب شور راهبرد اصلی مبارزه با کم‌آبی است؟
آب شرب سیستان و فرصت‌سوزی دولت
تصمیم‌های کور برای توسعه
|پیام ما| دراختیار‌داشتن دادهها و آمار دقیق، لازمهٔ تصمیم‌گیری در هر حوزه‌ای است و بدون این دادهها نمی‌توان برنامه‌ریزی کرد و تصمیم صحیح گرفت. این موضوع بیش‌از هرچیز در برنامه‌ریزی برای توسعهٔ کشور پررنگ است. از حدود سه‌دهه قبل که عبارت توسعهٔ پایدار وارد ادبیات تصمیم‌گیران و سیاستمداران کشور شد، بارها و بارها این عبارت از زبان افراد مختلف شنیده شده است. اینکه توسعه در کشور باید پایدار باشد و به رکن اصلی جامعه، اقتصاد و محیط‌زیست به‌یک‌اندازه باید پرداخته شود. اما تصمیم‌گیری برای توسعهٔ پایدار کشور بدون داده‌های دقیق در حوزه‌های مختلف امکان‌پذیر نیست. در سال ۱۳۷۸ و در دورهٔ دولت اصلاحات، سازمان حفاظت محیط‌زیست، فعالیت‌های خود را برای راه‌اندازی پایگاه جامع برای داده‌های مربوط به محیط‌زیست کشور آغاز کرد و در سال ۱۳۸۳ نیز نخستین گزارش وضعیت محیط‌زیست کشور را برپایهٔ روش‌های استاندارد جهانی تهیه کرد. یک سال پس از آن، دومین گزارش وضعیت محیط‌زیست کشور منتشر شد. اگرچه در دولت‌های نهم و دهم گزارش‌هایی با عناوین نسبتاً مشابه منتشر شد، اما این گزارش‌ها بیشتر گزارش عملکرد دولت‌ها بودند و بخش‌هایی مهم از داده‌های محیط‌زیست کشور که مربوط به امور سایر دستگاه‌های دولتی بود، در این گزارش‌ها به‌چشم نمی‌خورد. تا آنکه در دولت یازدهم، سازمان حفاظت محیط‌زیست بار دیگر گزارش وضعیت محیط‌زیست دربازهٔ زمانی ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۲ را منتشر کرد و از آن زمان تاکنون، دیگر گزارشی از وضعیت محیط‌زیست در کشور تهیه نشده است. حال‌آنکه، وضعیت فعلی کشور از نظر منابع طبیعی و شاخص‌های محیط زیستی بیش‌از هر زمان دیگری نیازمند داده‌های قابل اتکا و دقیق برای تصمیم‌گیری است. پنجشنبه‌ای که گذشت، «مرکز صلح و محیط‌زیست» با همکاری روزنامه «پیام ما»، نشستی را باعنوان «نقدی بر روند انتشار گزارش‌های وضعیت محیط‌زیست کشور» برگزار کرد. در این نشست که به‌مناسبت روز جهانی محیط‌زیست برگزار شد، جمعی از متخصصان دربارهٔ لزوم تهیهٔ گزارش‌های وضعیت محیط‌زیست و تهیهٔ پایگاه‌های اطلاعاتی قابل اتکا دربارهٔ داده‌های محیط‌زیستی کشور، به ایراد سخنرانی پرداختند. «معصومه ابتکار»، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیط‌زیست، «رضا مکنون»، نایب‌رئیس سابق کمیتهٔ ملی توسعهٔ پایدار، «محمد ذکایی»، استاد دانشگاه شهید بهشتی و مجری گزارش وضعیت محیط‌زیست کشور و «زهرا جواهریان»، مدیرکل سابق دفتر توسعۀ پایدار و اقتصاد محیط‌زیست سازمان حفاظت محیط‌زیست، سخنرانان این نشست بودند.
انتخابات و ابرچالش محیط زیست
نقدی بر امتحانات نفسگیر
سبزشویی و انرژی‌های تجدیدپذیر
تغییر اقلیم، آتش‌فشان‌ها و زلزله‌های: ایسلند و آسیا
فصل آتش‌سوزی جنگل‌ها
|پیام ما| آتش به جان مراتع و جنگل‌های کهگیلویه‌و‌بویراحمد افتاده و در روزهای اخیر مناطقی از کهگیلویه، باشت و گچساران را درگیر کرده است. هرچند هنوز آمار دقیقی از میزان خسارت‌ها در میان نیست، اما آنچه در شرایط فعلی بیش‌ازهمه مهم است، سرزنده بودن مراتع منطقه به‌دلیل بارش باران است؛ اتفاقی که می‌تواند آتش را گسترده‌تر کند. مورد دیگر کمبود امکانات اطفای حریق است؛ نکته‌ای که طی سالیان گذشته در فصل افزایش آتش‌سوزی‌ها مطرح می‌شود و به‌قول «امید سجادیان»، دبیر شبکهٔ تشکل‌های محیط‌زیست کهگیلویه، در فصل سرما به فراموشی سپرده می‌شود. در حریق روزهای گذشته نیز کمبود امکانات سازمانی و بی‌توجهی به عمق حادثه بالا بود و با توجه به آنکه آتش‌سوزی در این منطقه هرساله تکرار می‌شود، همان‌طورکه سجادیان می‌گوید این غافلگیری بی‌معناست. پارک ملی کرخه نیز از دو شب قبل درگیر آتش‌سوزی شده است و با وجود آنکه یک‌بار خبر مهار آن آمد، اما مدیرکل حفاظت محیط‌زیست خوزستان خبر از حریق مجدد پارک ملی کرخه داد و گفت «در پی این آتش‌سوزی حدود ۲۵ هکتار از این جنگل در آتش سوخت.»
«معجزهٔ هزارهٔ سوم» سخنران میکروفن‌های خاموش
زمان توسعهٔ «گردشگری سبز» است
ترک فعل محیط‌زیست سیستان‌وبلوچستان
چالش رودمرزها در عصر تغییراقلیم
بین مستندات فراوان و مبتنی‌بر آینده‌پژوهی‌ها موارد بسیاری وجود دارند که بر مبنای آنها می‌توان تغییراقلیم را تهدیدی اساسی برای امنیت محیط‌زیستی و به‌تبع آن امنیت بین‌الملل تلقی کرد. مواردی مانند مناقشات منطقه‌ای به‌واسطهٔ مهاجرت‌های اجباری و تلاش برای کسب منابع و منازعات گسترده پیرامون آب و غذا و انرژی در زمرهٔ مخاطرات اساسی آتی قرار می‌گیرند. برخی موارد نیز کمتر مورد توجه سیاستمداران و قانونگذاران قرار گرفته است. در این میان می‌توان به اثرپذیری مرزهای طبیعی از تغییراقلیم اشاره کرد.
برای بوییدنِ عطرِ گل‌های شرقی*
دربارۀ «یوزف فون هامر-پورگشتال»، ایران‌شناس اتریشی
