بایگانی مطالب : تغییر اقلیم
زیان سیل روی دست دولت آینده
از شروع سال ۱۴۰۳ کشور چندین سیلاب بزرگ را به خود دیده که عددی بالغبر ۱۵ هزار میلیارد تومان به بخشهای مختلف ساختاری و زیرساختی خسارت وارد کرده است. این اعداد درحالیاستکه درست یک سال قبل، دولت تلاش میکرد بخشی از خسارات که مستقیم مربوط به مردم است، مانند بخش کشاورزی یا خانههای مسکونی و از سیلابهای سال ۹۸و ۹۹ به جای مانده است را جبران کند. گرچه گزارش دقیقی از میزان جبران خسارات در سایر بخشها مانند جاده و تأسیسات هم وجود ندارد، اما شواهد مردمی و البته مستندات خبرهای رسمی نشان میدهد مناطقی که طی ۵ سال اخیر بهشکل مکرر از سیلاب زیان دیدهاند، نه فقط همچنان متضرر هستند، بلکه مطالباتشان از دولت روی هم انباشت شده است.
نجات «پلنگ یکدندان» با جامعهشناسی
بکرترین نقاط این کرۀ خاکی نیز امروز از فعالیتهای بشری اثر میپذیرند و هرجا ردپای بشر وجود داشته باشد، جامعهشناسی درپی فهم آن میرود. ضرورتهای محیطزیستی ایجاب کرده است که جامعهشناسان توجه خود به این حوزه را روزبهروز افزایش دهند که یکی از جلوههای آن مطالعۀ روند اقدامات کنشگران محیطزیستی و دلایل موفقیت و شکست آنان در تغییر رفتار انسان با محیطزیست است. این شیوۀ نگریستن به موضوع، به فعالان محیطزیست کمک میکند که با استفاده از تجربیات پیشین، توانمندی خود برای ایجاد تغییر بهنفع محیطزیست را افزایش دهند. از این منظر، آیندۀ محیطزیست در گرو فهم جامعهشناسانه از آن است.
نهضت محیطزیست را کشتند
اسماعیل کهرم در گفتوگو با «پیام ما»
خطر بیابانزایی در بیش از نیمی از عرصه طبیعی سمنان
۹ میلیون و ۷۰۰ هزار هکتار از عرصههای طبیعی استان سمنان در خطر تبدیل به کانون ریزگردها است. کاشت تاغ که از گزینههای موجود برای جلوگیری از پیشروی بیابان محسوب میشود نیز با وجود قاچاقچیان تاغ و کمبود نیرو و تجهیزات برا حفاظت از این درختچهها، با چالش مواجه میشود.
باغهای گل و درختان افرا تحتتأثیر تغییر اقلیم
|پیام ما| گرمایش زمین که بهعنوان افزایش میانگین دمای سطح زمین و اقیانوسها تعریف میشود، تأثیرات قابلتوجهی بر اکوسیستمهای سراسر جهان داشته است. این پدیده که عمدتاً بهدلیل فعالیتهای انسانی و انتشار گازهای گلخانهای رخ میدهد، باعث تغییراتی در الگوهای آبوهوایی، افزایش دما و تغییرات فصلی شده است. بهگزارش سایت آپ انگلیس، دو واقعۀ مهم در دو سر دنیا از این تغییر اقلیم تأثیر پذیرفتهاند: باغهای گل قزاقستان و درختان افرای آمریکا شمالی.
تحدید آزادی گزارشگران تغییر اقلیم
|پیام ما| نزدیکبه نیمی از خبرنگارانی که در کشورهای مختلف بحرانهای مرتبط با آبوهوا را پوشش میدهند، بهخاطر کارشان تهدید شدهاند؛ همچنین تحقیقات جدید نشان میدهد که یازده درصد از آنها در تهیۀ گزارش خود مورد خشونت فیزیکی قرار گرفتهاند.
رکورد گرمایش زمین زده شد
میانگین دمای جهانی برای دوازدهمین ماه متوالی اخیر به بالاترین حد خود رسیده است. ناسا با انتشار تجزیه و تحلیلی از شرایط اقلیمی، از افزایش گازهای گلخانهای و گرمای بیسابقهی جهان خبر داد.
تغییر اقلیم، عامل تشدید تعارض با حیاتوحش
تعارض انسان با حیاتوحش یکی از چالشهای بزرگ امروزین برای حفظ تنوعزیستی است که معمولاً از منظر توسعۀ زیست انسانی در حریم حیاتوحش، مثل پیشروی در جنگلها یا سایر مناطق بکر به آن نگریسته میشود. اما نویسندگان پژوهشی با عنوان «تغییر اقلیم عامل جهانی تشدیدکنندۀ تعارض انسان با حیاتوحش» تلاش کردهاند به این مسئله از زاویهای نو نور بتابانند و نقش تعیینکنندۀ تغییر اقلیم در افزایش این تعارض را معرفی کنند. محققان با ترسیم یک الگوی خطی نشان دادند که تغییر اقلیم با تشدید کمبود منابع و نیز تغییر در پراکندگی و رفتار حیوانات و انسانها سبب رویارویی بیشتر انسان با حیاتوحش میشود. این الگو بیانگر آن است که محرکهای اقلیمی با تغییردادن زیستبوم، خط سیر طبیعی زیست حیاتوحش و انسان را تغییر میدهد و تعارض میان این دو را تشدید میکند که نتیجۀ آن چیزی جز تهدید آسایش انسانها، آسیب به حیاتوحش و کاهش تنوع گونههای زیستی نیست.
تصمیمهای کور برای توسعه
|پیام ما| دراختیارداشتن دادهها و آمار دقیق، لازمهٔ تصمیمگیری در هر حوزهای است و بدون این دادهها نمیتوان برنامهریزی کرد و تصمیم صحیح گرفت. این موضوع بیشاز هرچیز در برنامهریزی برای توسعهٔ کشور پررنگ است. از حدود سهدهه قبل که عبارت توسعهٔ پایدار وارد ادبیات تصمیمگیران و سیاستمداران کشور شد، بارها و بارها این عبارت از زبان افراد مختلف شنیده شده است. اینکه توسعه در کشور باید پایدار باشد و به رکن اصلی جامعه، اقتصاد و محیطزیست بهیکاندازه باید پرداخته شود. اما تصمیمگیری برای توسعهٔ پایدار کشور بدون دادههای دقیق در حوزههای مختلف امکانپذیر نیست. در سال ۱۳۷۸ و در دورهٔ دولت اصلاحات، سازمان حفاظت محیطزیست، فعالیتهای خود را برای راهاندازی پایگاه جامع برای دادههای مربوط به محیطزیست کشور آغاز کرد و در سال ۱۳۸۳ نیز نخستین گزارش وضعیت محیطزیست کشور را برپایهٔ روشهای استاندارد جهانی تهیه کرد. یک سال پس از آن، دومین گزارش وضعیت محیطزیست کشور منتشر شد. اگرچه در دولتهای نهم و دهم گزارشهایی با عناوین نسبتاً مشابه منتشر شد، اما این گزارشها بیشتر گزارش عملکرد دولتها بودند و بخشهایی مهم از دادههای محیطزیست کشور که مربوط به امور سایر دستگاههای دولتی بود، در این گزارشها بهچشم نمیخورد. تا آنکه در دولت یازدهم، سازمان حفاظت محیطزیست بار دیگر گزارش وضعیت محیطزیست دربازهٔ زمانی ۱۳۸۳ تا ۱۳۹۲ را منتشر کرد و از آن زمان تاکنون، دیگر گزارشی از وضعیت محیطزیست در کشور تهیه نشده است. حالآنکه، وضعیت فعلی کشور از نظر منابع طبیعی و شاخصهای محیط زیستی بیشاز هر زمان دیگری نیازمند دادههای قابل اتکا و دقیق برای تصمیمگیری است. پنجشنبهای که گذشت، «مرکز صلح و محیطزیست» با همکاری روزنامه «پیام ما»، نشستی را باعنوان «نقدی بر روند انتشار گزارشهای وضعیت محیطزیست کشور» برگزار کرد. در این نشست که بهمناسبت روز جهانی محیطزیست برگزار شد، جمعی از متخصصان دربارهٔ لزوم تهیهٔ گزارشهای وضعیت محیطزیست و تهیهٔ پایگاههای اطلاعاتی قابل اتکا دربارهٔ دادههای محیطزیستی کشور، به ایراد سخنرانی پرداختند. «معصومه ابتکار»، رئیس اسبق سازمان حفاظت محیطزیست، «رضا مکنون»، نایبرئیس سابق کمیتهٔ ملی توسعهٔ پایدار، «محمد ذکایی»، استاد دانشگاه شهید بهشتی و مجری گزارش وضعیت محیطزیست کشور و «زهرا جواهریان»، مدیرکل سابق دفتر توسعۀ پایدار و اقتصاد محیطزیست سازمان حفاظت محیطزیست، سخنرانان این نشست بودند.
انتخابات و ابرچالش محیط زیست