بایگانی مطالب : گزارش روز
کمیتهٔ نجات
|پیام ما| از مجموع شش هزار هکتار بافت فرسودهٔ استان اصفهان، دو هزار و ۴۰۰ هکتار یعنی نزدیک به یک‌سوم آن دارای ارزش تاریخی است. تا حدود ۲۵ سال پیش پنج هزار خانهٔ تاریخی در بافت قدیمی اصفهان وجود داشت، اما با توسعهٔ شهر و تبدیل مناطق فرسوده به مدرن، بافت‌های تاریخی اصفهان کوچکتر شدند. حالا ۴۴ پهنه از نوع بافت تاریخی در این کلانشهر وجود دارد که بیشترین آن در مناطق یک و سه شهرداری اصفهان و بخشی در مناطق پنج و شش شهرداری واقع شده است. پیش‌از‌این کارشناسان بارها دربارهٔ وضعیت دشوار و در حال ویرانی خانه‌های تاریخی ثبت ملی و غیر ثبتی اصفهان هشدار داده بودند و حالا خبر از تشکیل کمیته‌ای برای حفاظت از این بناها به گوش می‌رسد.
معمای آتشفشان «تفتان»
شاید قطعی‌ترین جمله‌ای که بتوان این روزها در مورد تفتان گفت، این باشد که هیچ‌کس نمی‌داند چه اتفاقی در شرف وقوع است. افزایش گازهای متصاعدشده از قلهٔ آتشفشانی تفتان که نه‌فقط در دامنه بلکه در کوهپایه‌ها تا شهر خاش نیز قابل‌رؤیت است، سؤال بزرگ و البته ترسناکی را به وجود آورده است؛ آیا تفتان در حال فعالیت است و احتمال دارد فوران کند؟ سؤالی که عموماً به آن جواب مثبت می‌دهند. برآورد نظرهای کارشناسی می‌گوید احتمال فوران تفتان همیشه وجود دارد، اما حالا کسی نمی‌داند دقیقاً چه اتفاقی در شرف وقوع است. کارشناسان می‌گویند به احتمال بسیار زیاد این بخار حاصل بارش‌های اخیر است و بخار ماگمایی نیست. اما بیان دقیق اینکه تفتان در حال حاضر چه شرایطی دارد، ممکن نیست؛ چراکه در ایران پایشی بر این آتشفشان که در یک قرن اخیر سابقهٔ فعالیت دارد، انجام نشده است.
جست‌وجو در «باباطاهر»
اوایل هفتهٔ پیش مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان همدان اعلام کرد در جریان عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر در روز یکشنبه، ۱۶ اردیبهشت، یک بنای تاریخی در عمق ۱.۵ متری زمین کشف شد و روند اجرای عملیات را متوقف کرد. «محسن معصوم‌علیزاده» گفت با توجه به قرار گرفتن خیابان باباطاهر در مرکزی‌ترین و تاریخی‌ترین بافت همدان و پیش‌بینی کشف آثار تاریخی در این مکان، کارشناسان میراث‌فرهنگی از ابتدای اجرای طرح پیاده‌راه‌سازی بر روند اجرای کار نظارت داشتند. عملیات پیاده‌راه‌سازی خیابان باباطاهر به‌عنوان سومین خیابان منتهی به میدان مرکزی شهر همدان، دوشنبهٔ هفتهٔ پیش، ۱۰ اردیبهشت‌ماه، با صد میلیارد ریال اعتبار آغاز شده بود.
شهرکرد در گام اول جهانی شدن
|پیام ما| پنج سال پیش در نشست شورای راهبردی انتخاب شهرها و روستاهای ملی شهرکرد با توجه به قابلیت‌ها و ظرفیت‌های هنر دستی نمدمالی و قدمت دیرینهٔ این هنر در چهارمحال‌وبختیاری از سوی معاونت صنایع‌دستی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری به‌عنوان «شهر ملی نمد» ثبت شد. از همان زمان پیگیری‌ها برای جهانی شدن این شهر هم مطرح بود و در روزهای اخیر نیز «مهراب محمدی»، معاون صنایع‌دستی اداره‌کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی چهارمحال‌وبختیاری، از تلاش برای کسب عنوان شهر جهانی نمد در شهرکرد خبر داد و اعلام کرد برای دستیابی به این عنوان باید مراحلی طی شود که عملیاتی شدن آن در استان وارد فاز اجرا شده است.
طرح ساماندهی بافت تاریخی به زودی آماده می‌شود
|پیام ما| سفر استانی رئیس‌جمهوری به قم، در روز پایانی هفتهٔ گذشته (پنجشنبه ۲۰ اردیبهشت) با حضور معاون امور مجلس، حقوقی و استان‌های وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی یک‌بار دیگر نگاه‌ها را به بافت تاریخی قم متوجه کرد. «جواد واحدی» در این بازدید از نزدیک روند ساماندهی و مرمت بافت تاریخی شهر قم را بررسی کرد و با تعدادی از مغازه‌داران و افراد ساکن در این منطقه به گفت‌وگو پرداخت. این بازدید و صحبت‌ها در شرایطی است که سال گذشته کارزار «نجات بافت تاریخی قم» شکل گرفت تا مطالبهٔ مدنی برای جلوگیری از تخریب این بافت اتفاق بیفتد. از سوی دیگر فعالان میراث فرهنگی معتقد بودند در ساماندهی بافت تاریخی قم تأکید بر حفظ دانه‌های تاریخی است، درحالی‌که بافت‌های تاریخی، مجموعه‌ای از گذرها، کوچه‌ها، خانه‌ها، مساجد، مکتب‌خانه‌ها، طاق‌ها و ساباط‌ها، سرمایه‌ٔ فرهنگی به‌شمار می‌روند و محافظت از آنها حفظ دو دیدگاه حفظ تمدن و توسعهٔ اقتصاد گردشگری، مفید است.
ساختمان‌های قدیمی بندرانزلی بلاتکلیف رها شده‌اند
رئیس اداره میراث فرهنگی اعلام کرد تعدادی از ساختمان‌های قدیمی بندرانزلی، علی‌رغم دارا بودن ارزش تاریخی، بلاتکلیف رها شده‌اند.
داستان یک احیای موفق در باکو
یک اقدام موفق در حفظ میراث تاریخی، شهری قدیمی در کشور آذربایجان را به‌عنوان نقطهٔ گردشگری مورد توجه جهان بدل کرده است. «ایچری شهر» طی یک‌دههٔ اخیر و از زمانی که به فهرست جهانی یونسکو به‌عنوان یک نمونهٔ تاریخی به‌خوبی حفظ‌شده از یک مجموعهٔ شهری اضافه شد، آذربایجان و به‌ویژه شهر باکو را به مقصدی ضروری برای مسافران سراسر جهان تبدیل کرد. شهری که تقریباً از اوایل سال ۲۰۰۰ میلادی اقدامات حفاظتی برای میراث تاریخی‌اش را با معماران و صنعتگران بومی آغاز کرد و با نگاهی به گردشگری بین‌المللی در کمتر از یک‌دهه به ایستگاه فهرست جهانی هم رسید. مطالعات و بررسی‌ها نشان می‌دهد که تجربهٔ موفق این شهر در حفظ بافت و میراث تاریخی برای دو شهر بزرگ ایران هم قابل‌تکرار است و می‌توان با رویکردی چندوجهی یک ظرفیت ویژه در این حوزه فراهم کرد.
بارش برف و باران امروز ادامه دارد
سازمان هواشناسی برای امروز باراش برف و باران را در اغلب مناطق کشور پیش‌بینی کرد.
انسداد راه دسترسی ۱۶۰ روستای لرستان
|پیام ما| بهمن امسال، برخلاف ماه‌های پیش از خود، با برف و باران همراه شد. بارشی که بی دردسر هم نبود. علاوه‌بر مشکلاتی که بارش‌های هفتهٔ نخست بهمن به‌ویژه در جاده‌های روستایی کشور و در استان‌های شمال‌غربی پیش آورد، در هفتهٔ دوم بهمن، برف راه دسترسی به ۱۶۰ روستای استان لرستان را مسدود کرد و البته در ۲۱ استان دیگر نیز همچنان با شدت می‌بارد. مدیرکل مدیریت بحران استانداری لرستان اما اعلام کرده است که خوشبختانه بارش برف تاکنون منجر به قطع دسترسی شهروندان به برق، آب و گاز نشده است؛ اما تداوم بارش‌ها احتمال افزایش جاده‌های مسدود را زیاد می‌کند و موجب کندی بازگشایی جاده‌ها می‌شود. این درحالی‌است که سازمان هواشناسی می‌گوید برودت هوا و بارش‌های زمستانی حداقل تا پایان هفته، میهمان ۲۲ استان کشور خواهد بود.
پیش‌بینی هوش مصنوعی از سرنوشت میراث ایران
چت‌جی‌پی‌تی (Chat-GPT) آثار تاریخی ایران را می‌شناسد، برخی از این آثار را هم به‌خوبی معرفی می‌کند. او معتقد است ایران جزو کشورهایی است که هم با تخریب آثار تاریخی‌اش مواجه است و هم تلاش‌هایی دارد که منجر به حفظ آنها شود، اما تأکید می‌کند که بی‌ثباتی سیاسی موجب افزایش مخاطرات محیط زیستی، بلایای طبیعی، غارت و قاچاق، تهدید سازه‌ها و آثار تاریخی شده است. هوش مصنوعی چت‌جی‌پی‌تی در پاسخ به چند سؤال خبرنگار «پیام ما» از مناطقی می‌گوید که میراث تاریخی‌شان با بیشترین آسیب‌ها مواجه هستند و البته مهمترین بخش میراث تاریخی ایران را که در معرض تجاوز و تخریب قرار گرفته است، اعلام می‌کند. چت‌جی‌پی‌تی به اقدامات موفق برخی کشورها در حفظ این آثار اشاره می‌کند و معتقد است ترکیبی از آنها می‌تواند تضمین بقای میراث تاریخی ایران باشد. او هشدار می‌دهد که نبود این تدابیر قطعاً طی چند دههٔ آینده منجر به حذف این میراث ارزشمند خواهد شد که آثار منفی قابل‌توجهی خواهد داشت.
