بایگانی مطالب : اقتصاد
ارسال توپ ناترازی بودجه به زمین مجلس
سخنگوی دولت از مجلس خواست خط قرمز رشد اقتصادی هشت درصدی و جلوگیری از افزایش تورم را رعایت کند. «علی بهادری جهرمی» در نشست خبری هفتگی خود در پاسخ به پرسشی دربارهٔ برنامهٔ دولت برای رفع ناترازی بودجه گفت: طبق گزارش سازمان برنامهوبودجه ناترازیها بهدلیل تغییرات مجلس در لایحهٔ بودجه انجام شده و منابع لازم برای آن حداقل ۴۰۰ همت برآورد شده که عدد بسیار بالایی است و بهنوعی شاکلهٔ کلی بودجه را تحتتأثیر قرار داده است. یعنی حدود یکپنجم بودجه با مصارفی مواجه شده که منابعی برای آن در نظر گرفته نشده است.
چرخۀ حیات؛ کاهش ضایعات و استفادهٔ مجدد از منابع
ارزیابی چرخهٔ حیات (LCA) بهعنوان یک ابزار تحلیلی، پیامدهای محیط زیستی، اجتماعی و اقتصادی یک محصول، فرایند یا سیستم را در کل چرخهٔ حیات آن از استخراج مواد اولیه تا دفع و پایان عمر محصول مورد ارزیابی قرار میدهد. این رویکرد جامعنگر به تصمیمگیرندگان دیدگاهی ارزشمند در مورد پایداری ارائه میدهد. با کمیسازی تأثیرات سناریوهای مختلف، ارزیابی چرخهٔ حیات، صنایع را بهسمت شیوههای سازگارتر با محیط زیست سوق میدهد و رویکردی مبتنیبر داده برای صنایع فراهم میکند تا بتوانند انتخابهای آگاهانهای داشته باشند. این رویکرد با تجزیه و تحلیل اثرات محیط زیستی گزینهها و جایگزینهای مختلف، به شرکتها این امکان را میدهد که راهحلهای پایدار را اولویتبندی کنند. این رویکرد در طراحی و تولید محصول، بهینهسازی زنجیرهٔ تأمین، صنعت ساختمان و سازه، مدیریت پسماند، صنایع خودروسازی، گاز و پتروشیمی، کشاورزی و انرژی، برچسبگذاری و مارکتینگ محصولات کاربرد دارد و در زمینهٔ مدیریت پسماند، ارزیابی چرخهٔ حیات به شناسایی بهترین گزینههای پردازش پسماند از لحاظ محیط زیستی و طراحی سیستمهای مدیریت پسماند و تدوین سیاستهای اقتصاد چرخشی و کاهش تولید پسماند یاری میرساند و ابزاری جامع برای درک اثرات محیط زیستی و اجتماعی محصولات و فرایندهایی است که میتواند صنایع و مدیریت پسماند را بهسمت پایداری هدایت کند.
خشک مثل«آقگل»
تالاب آقگل ملایر خشک است. از نظر قانون معلوم نیست کدامیک از دو استان همدان و مرکزی که تالاب «آقگل» درست در مرزشان قرار دارد، باید حقابهٔ این تالاب را تأمین کند. برداشتهای بیرویه از آبهای سطحی و رودخانههای روان بهسمت تالاب و آبهای زیرزمینی بهشکل فزاینده ادامه دارد. شهریور ۱۴۰۰ در شورای برنامهریزی استان همدان کتابچهای تصویب شد که براساس آن دستگاههای اجرایی مکلف بودند اقدامات اولویتدار برنامهٔ مدیریت جامع تالاب آقگل را اجرا کنند و پیشرفت کار را به ادارهکل حفاظت محیط زیست استان همدان گزارش دهند. ادارهکل محیط زیست همدان اعلام کرده با انجام مطالعاتی با عنوان «مطالعهٔ حوزهٔ آبخیز دریاچه نمک» در حال انجام این طرح است و امیدوار است تابستان آینده طرح به پایان برسد. حقابهٔ تعیینشده برای حفظ این تالاب دو میلیون مترمکعب است، اما معلوم نیست این حقابه از کدام محل و استان تأمین شود. تنها عنصر مشخص این میان خشکی تالاب است. بنابه اعلام ادارهکل محیط زیست همدان سال ۹۸ و پس از سیلاب زمستان ۹۷ و بهار ۹۸، آخرینباری بود که آقگل پرآب دیده شد.
مناقشه بر سر «زمین»
با ملی شدن قانون ملی شدن جنگلها و مراتع مالکیت عرصههای طبیعی در ایران تغییرات گستردهای یافت. فارغ از زمینهایی که از بزرگمالکان با پرداخت حق و حقوق دریافت و اسنادی که باطل شد، زندگی گروهی از روستاییان نیز با این قانون تغییر یافت. در دههٔ ۴۰ با رشد فرآیند صنعتی شدن، بسیاری از روستاییان به شهرها رفتند، عدهای از آنها زمانی که به روستا برگشتند، با یک چالش مواجه شدند: زمینهای آنها جزو اراضی ملی بود و اجازهٔ ساختوساز یا هیچگونه فعالیتی را نداشتند. تعارض مردم محلی و سازمان منابعطبیعی در سالهای اخیر با افزایش قیمت زمین بیشتر هم شده است. محلیها میگویند زمین متعلق به آنهاست و در عوض سازمان منابعطبیعی سندی دارد که نشان میدهد این اراضی مالکیت عمومی دارد.
ارزیابی جهانی «فلکالافلاک»
|پیام ما| پروندهٔ «قلعهٔ فلکالافلاک و درهٔ خرمآباد» یکی از چهار پروندهٔ ایران برای ثبت جهانی در یونسکو در سال جدید میلادی (۲۰۲۴) است؛ قلعهای که از حدود ۳۰ سال پیش تا کنون در مسیر جهانی شدن قرار گرفته است و جهانی شدن آن بالاخره پس از قطعی شدن آزادسازی حریم شکل جدیتری یافت. حالا معاون میراثفرهنگی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی از امضای پروندهٔ ثبت جهانی «درهٔ خرمآباد و قلعهٔ فلکالافلاک» و ارسال آن به یونسکو خبر میدهد. «علی دارابی» با بیان اینکه پروندهٔ خرمآباد، ۵۴ هزار سال قدمت و زندگی در غارهای این منطقه را اثبات میکند، ابراز امیدواری میکند که این پرونده در آینده نزدیک به ثبت جهانی برسد.
اعتراض کشاورزان اروپا به سیاستهای اقلیمی
اعتراضات کشاورزان اتحادیهٔ اروپا به بروکسل رسید. پنجشنبه صدها تراکتور در مرکز این شهر توقف کردند و کشاورزان از تراکتورها پیاده شدند و بهسمت پارلمان اروپا تخممرغ پرتاب کردند. رسانههای اروپایی میگویند بسیاری از کشاورزان در حال حاضر شکایت دارند که سیاستهای سبزِ آینده ناعادلانه، غیرواقعی و از لحاظ اقتصادی غیرقابلتحمل است و درنهایت به شکست منجر میشود. این کشاورزان از هزینههای بالا و درآمدهای پایین گلایهمندند و واردات محصولات غذایی بهویژه غلات از اوکراین را مقصر وضع موجود میدانند. حالا با فراگیر شدن این اعتراضها در کشورهای یونان، فرانسه، لهستان، بلژیک، آلمان و... کمیسیون اروپا پیشنهاد کرده است واردات کشاورزی از اوکراین از طریق «ترمز اضطراری» محدود شود و کشاورزان برای سال ۲۰۲۴ از تعهد به آیش نگهداشتن چهار درصد از زمینهای خود (با هدف حفظ آب و خاک) درحالیکه هنوز یارانههای اتحادیهٔ اروپا را دریافت میکنند، معاف شوند. کشاورزان اروپایی همچنین معتقدند که از اثرات تغییراقلیم بسیار متأثر میشوند.
سپردن توسعهٔ صنایعدستی به بخش خصوصی
سالهاست که در حوزهٔ صنایعدستی همهٔ ارگانها به فکر فروش هستند؛ از دولت گرفته تا بخش خصوصی. اصل ماجرا هم همین است: رونق چرخ فروش و عرضهٔ این محصولات. اما طی سالهای گذشته این سؤال هم مطرح بود که چرا با همهٔ تلاشهای صورتگرفته در این حوزه، بازار تجاری آن توفیق چندانی نداشته و نتوانسته وضعیت مطلوبی برای فعالانش در بخش خصوصی و سیاستگذارانش در بخش دولتی رقم بزند. سؤالی که همین چندروز پیش پاسخ آن داده شد، اینکه این حوزه با همهٔ ظرفیتهایش تاکنون یک تشکل یکپارچه، قوی و منسجم نداشته و هیچ اقدامی هم برای تجمیع ظرفیتهای بخش خصوصی و سرمایهگذارانش صورت نگرفته است. چند روز پیش بود که خبر رسید شرکت توسعه صنایعدستی ایران با هدف تجمیع ظرفیتهای بخش خصوصی تشکیل میشود؛ شرکتی که قرار است به صورت تعاونی و با مشارکت عام و برای فعالسازی و تقویت ظرفیتهای مردمی و ذینفع شدن همه هنرمندان و مردم در این زمینه، به رغم وجود تقاضای ایجاد شرکت سهامی خاص، ایجاد شرکت به صورت سهامی عام فعالیت کند. بهگفتهٔ «فرزاد اوجانی»، مدیرکل دفتر تجاریسازی و بازاریابی وزارت میراثفرهنگی، «شرکت توسعهٔ صنایعدستی» بهزودی تشکیل میشود و تمامی ساختارهای تشکیلشده در آن منجر به ساماندهی و تقویت این حوزه خواهد بود. او در گفتوگو با «پیام ما» به نکات بیشتری از تشکیل این شرکت اشاره میکند.
محصولات کشاورزی در خطر سرمازدگی
|پیام ما| با آغاز بهمن، برف و بارانی فراگیر میهمان کشور شد و گویا تا نیمهٔ بهمن نیز برقرار است. گزارشی از مسدود بودن جادههای روستایی منتشر نشده است و براساس خبرهای منتشرشده از سوی سازمان راهداری، محورهایی که در اثر بارش ۵ بهمنماه مسدود شده بودند، بازگشایی شدند. اما حالا رئیس مرکز اطلاعات و کنترل ترافیک پلیس راهور اعلام کرده است که هفت محور مواصلاتی اصلی در کشور مسدود هستند. همچنین، براساس اطلاعات منتشرشده از سوی سازمان هواشناسی کشور بسیاری از استانها در هفتهٔ آتی بهویژه پس از نیمهٔ هفته با کاهش محسوس دما و بارش برف و باران روبهرو هستند که محصولات باغی و کشاورزی را با خطر سرمازدگی مواجه میکند. این سازمان علاوهبر منع هرگونه فعالیت شیلاتی در دریای جنوب کشور، هشدارها و توصیههای متعددی را برای جلوگیری از افزایش خسارت منتشر کرده است.
چرخ خراطی سنتی نمیچرخد
سروکار داشتن با چوب و ساختن وسایل از هزاران سال پیش تا کنون برای بشر جذابیت داشته و به شیوههای مختلف از انواع و اقسام چوب درختان برای ساخت وسایل ضروری زندگی خود استفاده میکرده است. این ضرورت و درعینحال جذابیت سبب شد تا هنرهای مختلفی شکل بگیرد؛ از نجاری تا خراطی.
مسکن ملی، به جان روستاها افتاد
|پیام ما|معاون مسکن شهری بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اعلام کرده است که ۴۴ هزار هکتار زمین برای واگذاری در روستاهای کشور شناسایی شده است. او همچنین گفته است که بهمنظور اجرای طرح واگذاری زمین به متقاضیان نهضت ملی مسکن در روستاها، شورای برنامهریزی استانها واگذاری ۲۷ هزار هکتار از این اراضی را تصویب کرده است. ساخت مسکن ملی در روستاهای کشور با شتاب از سوی دولت در شرایطی ادامه دارد که مطالعات مرکز پژوهشهای مجلس نشان میدهد ۴۷۸ هزار خانه در روستاهای کشور «خالی از سکنه» است و اکثر این املاک، «خانهٔ دوم» مالکان شهری است که معادل حداقل ۱۰درصد موجودی مسکن روستاها به حساب میآید.