ارباب کیخسرو شاهرخ؛ مردی که برای پیشرفت مملکت یک لحظه از پا نایستاد
۶ خرداد ۱۳۹۵، ۰:۴۲
ارباب کیخسرو شاهرخ؛
مردی که برای پیشرفت مملکت یک لحظه از پا نایستاد
ارباب کیخسرو در سال ۱۲۵۳ شمسی در یک خانواده زرتشتی در شهر کرمان زاده شد. پدرش، شاهرخ زرتشتی وقتی او نوزاد بود درگذشت. اجدادش در شغل تجارت و منجمی دربارهای زند و قاجار فعالیت داشتند. پس از مرگ پدر، مادرش به بافندگی رویآورد و مخارج او و برادرش را از همین راه تأمین کرد. در کودکی به کارگری پرداخت و هم زمان در مکتب خانه زرتشتیان کرمان، مختصر سوادی تحصیل کرد.
در ۱۲ سالگی به تهران رفت. در تهران در مدرسه شبانهروزی آمریکاییها مشغول به تحصیل شد و همزمان در بیمارستان آمریکاییها کار میکرد. در ۱۶ سالگی با پسانداز خود سفری یکساله به هندوستان داشت و در دارالفنون بمبئی به تحصیل ادامه داد. در ۲۱ سالگی از طرف انجمن خیریه پارسیان بمبئی به مدیریت مدرسه زرتشتیان کرمان رسید و به کرمان بازگشت و به فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی زرتشتیان مشغول شد. از جمله این فعالیتها تأسیس ۳ مدرسه دخترانه، ۲ مدرسه پسرانه و یک دبیرستان به نام دبیرستان ملی زرتشتیان بود. زمین این مدارس در محلههای فرموتن و محله شهر به وسیله ارباب جمشید جمشیدیان اهدا شد و به همین سبب به مدارس جمشیدیه معروف گشت.
در همین سالها زبانهای انگلیسی، روسی و عربی را آموخت و قرآن و ترجمه آن را فراگرفت. در سال ۱۲۸۳ از راه خراسان به بندر ادسا در روسیه رفت، ولی به علت همزمانی با جنگ روسیه و ژاپن، پس از مدتی به ایران بازگشت. در سی سالگی برای دومین بار به تهران مهاجرت کرد و در یک صرافی مشغول به کار شد.
در سی سالگی در جنبش مشروطه شرکت داشت و از مشروطهخواهان بود. در سال ۱۲۹۵ رئیس اداره تلفن شد. در این سمت او برای نخستینبار شرکت زیمنس آلمان را به عنوان فروشنده تجهیزات تلفن کشور انتخاب نمود و با آن قرارداد بست. او بعدها مدتی مدیر بنگاه راه آهن دولتی ایران شد.
در زمان قرارداد ۱۹۱۹ ارباب کیخسرو در آمریکا بود و رهبری مخالفان قرارداد در خارج از کشور را در استکهلم و ایالات متحده برعهده داشت. در اواخر دوره احمد شاه در مقطعی انگلیسیها پرداخت درآمدهای نفتی به دولت ایران را مشروط به «تشکیل کمسیون مالی» نمودند تا اختیار مالی ایران را بهدست بگیرند. به همین دلیل گندم نایاب شده بود و هزاران ایرانی در قحطی بزرگ ایران(۱۲۹۸-۱۲۹۶) تلف شدند. ارباب کیخسرو مأمور خرید گندم برای تولید نان نانواییها گردید. در این هنگام محتکرین پایتخت قیمت گندم را بالا برده بودند. انبارهای حکومتی که متعلق به احمدشاه بود مملو از گندم بود؛ ولی احمدشاه حاضر نبود گندم را به قیمتی کمتر از محتکرین تهران بفروشد. ارباب کیخسرو با شاه ملاقات کرد و سوگند پادشاهی وی را به یادش آورد و تلاش کرد تا او را به قیمتی کمتر راضی کند. شاه راضی نشد و شاهرخ به ناچار گندم را به قیمت سایر محتکران از احمدشاه خرید و میان نانوایان توزیع کرد. در سال ۱۲۸۸ به نمایندگی زرتشتیان در دوره دوم مجلس شورای ملی انتخاب شد و تا دوره دوازدهم و سال ۱۳۱۹ که کشته شد، در این سمت باقیماند. در سال ۱۳۰۴ برای خرید لوازم چاپ برای راهاندازی چاپخانه مجلس به آلمان سفر کرد و چاپخانه مجلس را راهاندازی کرد.
کیخسرو شاهرخ شخصیت تاریخی برجسته زرتشتی ایرانی بود. او به درستکاری شهرت داشت و به همین دلیل نمایندگان مجلس در همه دورهها، کارپردازی مجلس و ریاست اداره مباشرت و ملزومات مجلس را بر عهده او گذاشته بودند. به گفته مهدی بامداد صداقت و درستی او (که نماینده جامعه زرتشتیان بود) چنان بود که سید حسن مدرس در یکی از جلسات مجلس پشت تریبون گفت: «در مجلس ما فقط یک نفر مسلمان پیدا میشود، که آن هم ارباب کیخسرو شاهرخ است.»
در یک سند وزارت خارجه بریتانیا درباره ارباب کیخسرو آمدهاست: «ارباب کیخسرو بر زرتشتیان ایران ریاست دارد و در کاردانی و درستکاری نامبردار است. او یک مرد ملی نامداری است و هرگز تحت تأثیر افسونهای خارجیان قرار نگرفتهاست.»
همچنین مورگان شوستر درباره او مینویسد:«او کسی بود که هیچوقت از اوقات شبانهروز، از پیشرفت مقاصد و اصلاحات مملکتی کوتاهی نمینمود. در دوره قریب شش ساله مجلس با خرابی وضع مالی کشور، با سیاست و تدبیر غریب، آن دوره را طی نمود. تا دوره فترت منقضی و باز مجلس شروع به کار کرد. در جنگ بینالملل اول بود که با خطرات جانی که متوجه مشارٌالیه بود، از طرف مستوفی الممالک، در مرتبه مأمور مذاکره با کمیته دفاع ملی قم شد.»
او تأسیسات فرهنگی متعددی در تهران، کرمان و یزد برپا کرد. دبیرستان پسرانه فیروز بهرام، دبیرستان دخترانه انوشیروان، مدارس جمشید جم، ایرج و گیو و تأسیس گورستان زرتشتیان تهران در قصر فیروزه از یادگارهای او است. همچنین ساخت آرامگاه فردوسی بهوسیله او انجام پذیرفت. درواقع او بود که نخستینبار محل دقیق دفن فردوسی را کشف کرد.
مطالب مرتبط
![۵ اثر طبیعی استان کرمان ثبت ملی شد](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/مزارشاه.jpg)
۵ اثر طبیعی استان کرمان ثبت ملی شد
![تلاش میکنیم کودک ترک تحصیل کرده در استان کرمان نداشته باشیم](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/6-3-jpg.webp)
معاون کمیته امداد کشور:
تلاش میکنیم کودک ترک تحصیل کرده در استان کرمان نداشته باشیم
![مرمت و بازسازی «خانه شهر» کرمان به کجا میرسد؟](https://payamema.ir/pubfiles/2024/04/خانه-شهر-jpg.webp)
مرمت و بازسازی «خانه شهر» کرمان به کجا میرسد؟
![مجرمان در کرمان به جای زندان، درخت میکارند](https://payamema.ir/pubfiles/2024/03/14010824000383_Test_PhotoN-jpg.webp)
مجرمان در کرمان به جای زندان، درخت میکارند
![محیط زیست کرمان: غازهای وحشی تلف شده در رفسنجان نمونهگیری میشود](https://payamema.ir/pubfiles/2024/02/170968815.jpg)
محیط زیست کرمان: غازهای وحشی تلف شده در رفسنجان نمونهگیری میشود
![ترافیک سنگین در قشم و گیلان و کمبود جا در بوشهر](https://payamema.ir/pubfiles/2024/02/سفرهای-جاده-ای-jpg.webp)
آخرین وضعیت سفر در تعطیلات ۲۲ بهمن
ترافیک سنگین در قشم و گیلان و کمبود جا در بوشهر
![تعداد مجروحان بستری در بیمارستان به ۷ نفر رسید](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/1200x675_cmsv2_a803e2a5-ef7a-5ee8-86eb-629159775ffb-8149064.webp)
۲۷ روز پس از حمله تروریستی کرمان
تعداد مجروحان بستری در بیمارستان به ۷ نفر رسید
![شهادت نازنین آچکزهی یکی دیگر از مجروحان حادثه کرمان](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/1200x675_cmsv2_a803e2a5-ef7a-5ee8-86eb-629159775ffb-8149064.webp)
شهادت نازنین آچکزهی یکی دیگر از مجروحان حادثه کرمان
![ترکشهایی که امکان خارج کردن آنها نیست](https://payamema.ir/pubfiles/2024/01/1200x675_cmsv2_a803e2a5-ef7a-5ee8-86eb-629159775ffb-8149064.webp)
۱۷ روز بعد از حادثه تروریستی کرمان
ترکشهایی که امکان خارج کردن آنها نیست
![افزایش ۲۶ درصدی مرگهای منتسب به آلودگی هوا در ۱۴۰۱](https://payamema.ir/pubfiles/2023/12/Air-Pollution-Shuts-Down-Schools-Universities-in-Tehran-5-jpg.webp)
افزایش ۲۶ درصدی مرگهای منتسب به آلودگی هوا در ۱۴۰۱
نظر کاربران
نظری برای این پست ثبت نشده است.
تبلیغات
وب گردی
- بیماری هاشیموتو چیست؟ علائم و راهکارهای درمان
- نورپردازی کابینت آشپزخانه چه تاثیری بر روحیه افراد دارد؟
- سفر به پوکت بهترین مقصد گرمسیری آسیا با تور تایلند آرزوی سفر
- بورس شمش گلدن ارت ( خانی )
- مقایسه گچبری پیش ساخته پلی یورتان و گچبری پیش ساخته پلی استایرن
- عطر بدون سردرد – 11 عطر مخصوص افراد میگرنی
- گیلکی کناری، پژوهشگر برتر متافیزیک ایرانی بر سکوهای بینالمللی
- چرا رزرو هتلهای 4 ستاره استانبول ارزشمند است؟
- کدام شاخص اقتصادی بیشترین تاثیر را روی پیشبینی قیمت انس طلا دارد؟
- محبوبترین تورهای ترکیه کدامند؟ بیشتر
بیشترین نظر کاربران
![«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام](https://payamema.ir/pubfiles/2024/06/کتاب-چرا-شما-را-نمیگیرن.jpg)
«آفاق آزادی در سپهر تاریخ» در غیاب زیباکلام
بیشترین بازنشر
پربازدیدها
1
به نام حیوانات به کام باغوحشداران
2
آشکارشدن گورهای ماقبلتاریخ هنگام ساخت بزرگراه
3
«بمو» را تکهتکه کردند
4
سوداگران گنج پل تاریخی ۳۰۰ ساله در بابل را تخریب کردند
5
محیطبانها با رد زنی چرخهای موتورسیکلت به شکارچیان رسیدند
دیدگاهتان را بنویسید